franz kafka
-
(3 temmuz 1883 - 3 haziran 1924) praglı, almanca yazan büyük yahudi çek yazarı. edebiyatın minör tanrılarından biri, kendi öyle tanımlamazdı, seveni sevmeden edemez, yadırgayanı dışlamaktan geri durmaz.
kafkam benim, tüm insanlığın umutsuz ulağı. bir tür yavaş ve ters edebiyat hermesi. herkesi, kulağı duyan herkesi yalnızca yalnız köşesinden sarf ettiği tuhaf, büyülü normallikteki sözcükleriyle destekledi, insanlığa çağırdı, insanlaştırdı.
kafka da hatalarından ders almazdı. öte taraftan: yabancılaştıracaksın. bak, brecht de öyle yapıyor.
kafka'nın çok güzel bir ruh çağırma seansı anlatımı vardır. (bkz: ruh çağırma/@ibisile), ruh çağırma seansı.
kafka, 1908 - 12 arasında felix weltsch (feliz welsch), oskar baum, gustav janouch, franz werfel ile tanışmış. çoğu tanışmasına yakın arkadaşı ve ondan önce edebiyat camiasına giren max brod'un aracılık ettiği düşünülebilir. aynı yıllar kafka siyasal ve toplumsal olaylara ilgi duyup önemli çek siyaset adamlarının toplantılarına katılmaya da girişmiş.
"düşündüğümden farklı şeyler konuşuyorum, konuştuğumdan farklı şeyler yazıyorum, olması gerekenden daha farklı düşünüyorum ve hepsinin sonu koyu bir karanlığa doğru ilerliyor." franz kafka
"eğer bir gün günah çıkarma gereksinimi duyarsam, bir katolik kilisesinin günah kafesini değil kafka’nın mezarını tercih ederim." oscar wilde
"duvar kendisine çakılmak üzere olan çivinin ucunu nasıl hissederse, o da şakağında öyle hissetti. dolayısıyla hissetmedi."
"kendim kalkıp köye gitmeyebilirim, bunu ille de yapmam gerekmez; giyinik vücudumu yollarım, tamam…"
"küçük bir ulusun belleği, büyük bir ulusun belleğinden küçük değildir; dolayısıyla eldeki malzemeyi daha bir titizlikle işler."
"john berryman gece alışkanlıkları (yanlış anlaşılmasın, uyku gibi bir alışkanlığı yoktu) üzerine bir "rüya şarkısı" (dream song) yazıyor, kafka uykusuz geceleri üzerine yaptığı derin gözlemlere günlüğünde sayfalar ayırıyor ve ogden nash evlilik yıllarındaki uykusuzluğu için içli bir kaside yazıyordu." al alvarez - night
"her seferinde aynı, tıpkı dünya tarihinde olduğu gibi: herkes savaşmak için kendi toprağını arıyor. bana da başka toprakları fethetmekten* başka şey kalmayacak. iyi bir iş için iyi bir mecburiyet."
[franz kafka'nın felice bauer'e bu mektubu 28.5.1914 tarihli; birinci dünya savaşı 28.7.1914 tarihinde başlayacak. yandan bir çağrışım, önsezi çakışması..]
"kafka'yı okurken iyi bir kişiye dönüşür insan, ama bununla gururlanayım demez." elias canetti - die stimmen von marrakesch
"asla tanrı olmak istemeyen kafka, hiçbir zaman bir çocuk da olmamıştır." elias canetti - die stimmen von marrakesch
"ama onun sığınacağı, tutunacağı hiçbir şeyi yoktur, bir tane bile yoktur. hiçbir şekilde kesinlikle yalan söyleyemez, tıpkı sarhoş olamadığı gibi. sığınacağı en küçük bir şey, onu koruyacak bir barınağı yoktur. bu nedenle bizim kendimizi koruyabildiğimiz birçok şeye karşı o savunmasızdır. giyinik insanların arasında çıplak birisi gibidir." milena jesenska - briefe an milena (max brod'a)
"ama frank yaşamaktan aciz. yaşama gücü yok. frank asla iyileşmeyecek. frank yakında ölecek." milena jesenska - briefe an milena (max brod'a, ağustos 1920 )
[parayla ilgili duyduğu bu sıkıntı ile kadınlar karşısında duyduğu sıkıntı hemen hemen aynıdır. büroyla ilgili sıkıntısı da aynı şekildedir. (...) neden? çünkü izin isteyemedi. müdürüne soramadı, çok hızlı daktilo kullandığı için içten içe hayranlık duyduğu (ciddiyim) müdürüne beni görmeye gideceğini söyleyemedi. başka bir şey söylemek mi, mümkün mü bu? yalan mı yani? müdüre yalan söyleyecek, öyle mi? mümkün değil. ona ilk nişanlısına neden aşık olduğunu sorarsanız "işinde çok iyiydi," şeklinde cevap verecek ve yüzü beğeniyle dolacaktır.] milena jesenska - briefe an milena (max brod'a, ağustos 1920 )
"av köpekleri henüz avluda oynaşıyor, ama avları, daha şimdiden ormanda ne kadar hızlı koşarlarsa koşsunlar, ellerinden kurtulamayacaklar." franz kafka
"leoparlar tapınaktan içeri dalıp, tanrılara sunulmak üzere testilerde hazır bekleyen içiti içiyor; ikide bir yenileniyor bu; sonunda gerçekleşeceği önceden bilinen bir şey olup ayinin bir parçasına dönüşüyor." franz kafka
"eskiden soruma niçin yanıt alamadığıma akıl erdiremezdim. bugün soru sorabileceğime eskiden nasıl inandığıma aklım almıyor. ama inandığım da yoktu hiç, yalnızca soruyordum." franz kafka
"yılanın aracılığı gerekmişti: insanı ayartabilir kötü, ama insan olamaz." franz kafka
"manevi bir dünyadan başka bir şey yoktur; bizim maddi dünya dediğimiz, manevi dünyadaki kötü'dür; kötü dediğimiz de, başı sonu olmayan gelişim sürecimizde yaşadığımız bir anın zorunluluğudur ancak." franz kafka
"doğamız gereği esirgenmeseydik, kendimizi ellerinden yakayı kurtaramayacağımız sorular karşısında bulurduk." franz kafka
"dünyadan el çeken, bütün insanları sevmeden yapamaz; çünkü onların dünyasından da el çekmektedir; dolayısıyla, gerçek insan varlığının iç yüzünü sezmeye başlar; bu varlık da sevilmez ne yapılır. ancak, bu sevmenin bir önkoşulu vardır: sevilenin dengi olmak." franz kafka
"cennetten kovulma, ana parçası bakımından ebedidir. yani kovulma kesin, yeryüzünde yaşama kaçınılmazdır; ama olayın ebediliği (ya da zaman açısından sonsuz yinelenişi) yalnızca bizim cennette sürekli kalabilecek olduğumuzu değil, ister farkında olalım, ister olmayalım, gerçekten sürekli orada bulunduğumuzu gösterir." franz kafka
"yalnız bilme ağacının meyvesinden yediğimizden değil, yaşam ağacının meyvesinden henüz yemediğimiz için de günahkar duruma düştük. günahkarlığımız, içinde bulunduğumuz durumdan kaynaklanıyor, ilk günah'tan değil." franz kafka
"doğru bölünmez, bu yüzden kendini bilip tanıyamaz; doğru'yu tanımak isteyenin yalan olması gerekir." franz kafka
"yokedilmez tek bir şeydir. her insan tek başına bu yokedilmezdir; öte yandan, bütün insanlarla ortak özelliktir yokedilmez; dolayısıyla, insanları birbirine bağlayan eşsiz bir bağdır." franz kafka
"içinde öyle bir duygu var ki, yaşamasıyla kendi önündeki yolu kapıyor sanki. ama bu engellemeden de yaşamakta olduğu sonucunu çıkarıyor." franz kafka
"kafka için önemli olan, her zaman genelleme düzeyinde kapsamı genişletilmiş olan değil, ama dolaysız yaşantı, somut ayrıntıdır." ernst fischer - franz kafka
"benjamin, alman üniversitelerinde eğitim görmüş. karl marx'a ve marksizm'e saygı duymuş. benjamin'in kendi tanımlamasıyla, yaşayan en büyük alman şairi brecht'i çok yakımdan tanımış. ama en çok kafka'yı, proust'u ve baudelaire'i sevmiş. asıl benliğini bu üç yazarda bulmuştur. benjamin'in proust'a yakınlığı, baudelaire'in edgar allan poe ile olan duygusal ilişkisine benzetilir. walter benjamin de olasılıkla, kendisine benzediği için prosut'u sevmiş. fakat başyapıtı sayılabilen pasajlar'da paris'i daha çok baudelaire ile birlikte, şato'ya tırmanırcasına dolaşmıştır." serol teber - melankoli normal bir anomali
"çünkü, roman tarihi açısından bakarsak sterne rabelais'ye tepki göstermiş, diderot sterne'den esinlenmiştir, fielding durmandan cervantes'e gönderme yapar, stendhal kendini fielding'le kıyaslar, joyce'un eserleri flaubert geleneğinin bir uzantısıdır, broch kendi roman poetikasını joyce hakkındaki düşünceleri üzerine geliştirir, garcia marquez'e gelenekten çıkmanın ve "başka türlü yazmanın" mümkün olabileceğini anlatan kafka'dır." milan kundera - le rideau
"kafka, musil, broch, gombrowicz... (...) romanın kişisel ititaflara dönüşmesine düşmandılar; düzyazıda her türlü süslemeye karşı aşırı duyarlıydılar; tamamen gerçek dünyaya yoğunlaşmışlardı. romanı büyük bir anti lirik şiir olarak tasarlamışlardı." milan kundera - le rideau
"franz kafka'nın üç romanı aynı durumun üç değişkesidir: insanın başka bir insanla değil, uçsuz bucaksız bir yönetime dönüşmüş bir dünyayla çatışmasıdır." milan kundera - le rideau
"(...) joyce'un modern odyssea'sının yanında kafka'nın şato'su modern bir ilyada'dır." milan kundera - le rideau
"hölderlin'e, rilke'ye hayran kaldım. sonra kafka'nın dünyasının sonsuz boyutlarıyla karşılaştım. ama susuzluğumu gideren, istediğimi bütünleyen babasının* ve cesare pavese'nin kitapları oldu." tezer özlü - yaşamın ucuna yolculuk
(ilk giri tarihi: 13.5.2015)
(bkz: kafka/@ibisile)
(bkz: kafkaizm)
(bkz: kafkaesque), kafkavari, kafkaesk
(bkz: frank/@ibisile)
(bkz: excavating kafka)
(bkz: verem/@ibisile), akciğer kanseri, ispanyol gribi
(bkz: felice bauer/@ibisile)
(bkz: dora diamant)
(bkz: julie wohryzek)
(bkz: milena jesenska), milena/@ibisile
(bkz: franz werfel/@ibisile)
(bkz: jizchak löwy)
(bkz: max brod/@ibisile)
(bkz: gerhart hauptmann/@ibisile)
(bkz: briefe an felice/@ibisile)
(bkz: briefe an milena/@ibisile)
(bkz: brief an den vater)
(bkz: die verwandlung/@ibisile)
(bkz: in der strafkolonie/@ibisile)
(bkz: das schloss), şato
(bkz: das urteil)
(bkz: rate/@ibisile)
(bkz: betrachtung)
(bkz: night/@ibisile)
(bkz: menfur/@ibisile)
(bkz: tarziye/@ibisile)
(bkz: fk/@ibisile)
(bkz: napoleon bonaparte/@ibisile)
(bkz: albert bassermann)
(bkz: kurt wolff)
(bkz: albert ehrenstein)
(bkz: otto pick)
(bkz: franz grillparzer)
(bkz: grete bloch)
(bkz: robert musil/@ibisile)
(bkz: theodor fontane/@ibisile)
(bkz: fontane ödülü)
(bkz: marienbad)
(bkz: der kampf), ernst weiss
(bkz: ernst fischer/@ibisile)
(bkz: bedrich feigl)
(bkz: reiner stach)
(bkz: otto kaus)
(bkz: franz blei)
(bkz: ermuthe dorothea)
(bkz: ottla kafka)
(bkz: heinrich hoffmann/@ibisile)
(bkz: otto gross/@ibisile)
(bkz: odradek/@ibisile)
(bkz: sorma ver parası/@ibisile)
(bkz: tribuna)
(bkz: sirenlerin sessizliği)
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap