• hitler önderliğindeki nazi almanyasının 1941 yılında sovyetler birliğine savaş ilan etmesidir.

    almanya kağıt üzerinde görünen değerlere bakıldığında avrupanın en güçlü ordusu olan fransayı altı hafta gibi bir sürede yenmeyi başarmıştır. bundan sonra ikinci saldırı hedefi olarak ingiltereyi seçmiş ama almanya'nın görece güçsüz hava kuvvetleri ve güçlü ingiliz donanması nedeniyle buraya çıkarma yapabilecek güce ulaşamamış ve ingiltere'yi avrupada yalnız bırakıp kendiliğinden barış imzalayacak konuma gelmesi için beklemeye başlamıştır. zaten ingilterenin yenilmesi, üzerinde güneş batmayan imparatorluğun sömürgelerinin japonya ve abd tarafından paylaşılması anlamına geleceği için barış isteyen bir ingiltere hitlerin işine gelmektedir. bunu başarabilmek için ingiltere'nin anakaradaki umudu olan rusya'yı yenmesi gerekmektredir. diğer taraftan, rusya git gide güçlenmekte ve yaptığı hamlelerle ilerleyen yıllarda almanya'nın başına bela olacağını belli etmektedir.

    bütün bunların yanı sıra rusya toprakları üzerinde kurulacak hakimiyet hitlerin temel planlarından biridir ve ikinci dünya savaşının o yıllarda gizli tutulan önemli sebeplerindendir. zira yüzyıllardır devam eden almanya'nın doğu ile barış imzalayıp batıyla savaşması, batı ile barış imzalayıp doğu ile savaşması politikası, almanya'nın her iki cephede savaşması mümkün olmadığı için rusya'ya yapılacak bir saldırıdan önce batı kanadındaki fransa ve ingiltere'nin etkisiz hale getirilmesi gerekmektedir. batı kanadındaki fransanın düşmesi ve ingiltere'nin savaşta pasifleşmeye başlamasıyla, denizde ve havada yeterince güçlü olmayan ama kara kuvvetleri söz konusu olduğunda açık ara dünyanın en büyük gücü olan almanya için rusya'dan daha güzel bir hedef yoktur. rusya'nın içinde bulunduğu güçsüz konum ve avrupa'nın en güçlü ordusu olan fransa'nın bile hitler karşısında direnemeyişi hitler'in kendine olan güveninin pekiştirmiştir.

    bunun üzerine hitler 1941 baharında rusya'ya savaş ilan eder ve bir çok tarihçinin savaşın en büyük hatalarından biri olarak gördüğü harekatı başlatır.

    bugün bu harekat hata olarak nitelendirilse de o günlerde bunu görmek mümkün olmamıştır. hitler savaşı 6 ayda kazanacağını düşünürken o dönemdeki amerikalı stratejistler rusyaya üç aylık ömür biçmişleridir. stalin'in notları incelendiğindeyse rus önderin de hitlerden çok farklı düşünmediği görülür.

    büyük hızla başlayan alman ilerleyişi (bkz: yıldırım savaşı) git gide yavaşlamış ve savaş stalingrad'ta kilitlenmiştir. alman ordusu ilerledikçe birlikler arasındaki mesafe açılmış, zorlu kış şartları almanların zırhlı araçlarını kullanmalarını oldukça zorlaştırmış, hitlerin stalingrad'ı ele geçirilmesi konusundaki gereksiz ısrarı almanyanın savaştaki en ağır kayıbına sebep olmuş ve bir sene içinde tüm dengeler değişmiştir. bu yenilgiden sonra avrupa dışına çıkmak için saldırı pozisyonunda duran alman ordusu savunmaya geçecek; amerika'nın da savaşa girmesiyle, almanya aralarında binlerce kilometre bulunan iki cephede birden savaşmak zorunda kalacaktır.
  • bu konudaki çıkarımlarla "enver paşa bizi 1. dünya savaşına soktu. sokmasa eyiydi" çevresinde dönen sohbetler genelde benzeşir.

    3. reich'ın plan ve projeleri ile o günkü devletlerarası dengeler ya müttefiklerin ya da mihver devletlerinin (büyük olasılıkla her ikisinin de) sovyet rusya'yı yemeye çalışacaklarını şübheye yer bırakmayacak şekilde ortaya koymaktaydı. wehrmacht mutlaka rusya'yı işgal etmeliydi...

    aslında barbarossa harekatı planları güncel savaş tarihçileri açısından bile bir askeri deha ürünü olarak algılanmaktadır. ingiliz savaş gazisi ve araştırmacı yazar marc arnold forster'ın savaşan dünya isimli önemli eserinde bu işgal planının kusursuzluğu ile ilgili ayrıntıları bulabilirsiniz.

    bir de her zaman yapılan general november geyiği vardır. yok efendim kış geldi böyle oldu. zaten erich von manstein, von rundstedt falan yemen'i işgal için yapmıştı o planları hep...

    kış şartlarını elbette hesaba katmışlardı ancak hesaba katamadıkları bir şey vardı...

    hani en kusursuz programlarda bile olan buglar vardır ya... işte hesaba katılamayan bug o denyoluğu tarih boyunca nesillerden nesillere aktarılan, gerzekliği ve beceriksizliği askeri terminolojilere terimler kazandırmış "italyan ordusu"!!!

    mussolini'nin ajdarımsı dünya görüşü ile harmanlanan bu kifayetsiz muhteris ordu, durup dururken yunanistan'a saldırma gereği görmese,

    yunanlılar cilalı boyalı son teknoloji ürünü italyan savaş makinesini bizimle savaşırken kullandıkları duvarlarda asılı çakaralmazlar` :piştov` ve bir avuç ingiliz karakol birliği ile evire çevire rezil ede ede yenmeseler,

    almanlar, en yakın kankasının denyoluğu ayyuka çıkmasın diye nisan 1941 başında başlanması düşünülen barbarossa harekatı'nı erteleyip, bütün planlar çöpe atılıp hurra tornistan edilip panzer birliklerini bulgaristan üzerinden yunanistan'a göndermek ve mecburen yunanistan'ı da 1.5 gün içinde işgal etmek zorunda kalmasa,

    hala buraları ben idare edeceğim iddasında olan italyanlara balkanları, romanya petrol yatakları ve bulgaristan'ı bırakacak kadar güvenemediği için almanların buralara yeni ve güvenli köprü başları oluşturmak amacıyla girit, rodos, güney yunanistan, arnavutluk dağları gibi zor bölgeleri zaman ve muhimmat kaybederek işgal etmesi gerekmese,

    barbarossa harekatı en azından kağıt üzerinde başarı şansı son derece yüksek bir harekattı...

    ancak yukarıda saydığım italyan denyolukları sayesinde, 22.06.1941 tarihine kadar rusya harekatı ertelenmiş, aslında ilk 2 hafta içinde rus ordusunun %40'ı yok edilmiş olsa da korkulan olmuş, führer'in bazı politik istekleri askeri amaçların önüne geçmiş, kış bastırmış ve dünya tarihi değişmiştir.

    alman ordusu, vatansever kahraman yunan partizanlar ve italyan angutluğu ile uğraşırken kaybettiği 3 aylık süreyi ikinci dünya savaşının sonuna kadar bir daha bulamayacaktır...
  • hitler'in yaptığı kritik hatalardan biridir. savaşı kaybettirecek kadar büyük bir hata hemde. aynı anda hem a.b.d., hem rusya, hem ingiltere, hem fransa ile savaşmayı düşünecek kadar büyük bir hataya ne sebep oldu?

    hitler'in düşüncesi rusya için fazla büyük olan topraklardan kendi payını almak, ari ırk! olan almanları bu bölgeye yerleştirmek, zengin maden, doğal gaz, petrol kaynaklarından yararlanmaktı. sonuç olarak bir süre ilerlediler. polonya'yı geçtiler. estonya, letonya, litvanya, moldova, beyaz rusya, ukrayna (günümüz ülkelerine göre) işgal ettiler. devam ettiler iki kol halinde. birinci kol moskova'ya saldıracak, ikinci kol güneyden kafkaslar'a gidecekti. bu saldırı sırasında alman ordusu sınırlarını zorlamış, rusya ise her ihtimale karşılık savaş sanayisini orta asya ve sibirya'ya yönlendirmişti. benzer bölgelerde birçok tümen bulunsa da hızla batıya gelmeleri kış koşullarında çok uzun bir süre alacaktı.

    rus orduları (kızıl ordu) almanların moskova'ya yürüyüşünün şiddetli soğuğun da yardımıyla durdurdu. almanlar moskova'nın banliyölerine kadar yaklaşmışlar ancak durdurulmuşlardı. ardından rus ordusu iki kol halinde batıya ve güneye yöneldiler. almanları yavaş yavaş geriye ittiler. gerek naziler gerek ruslar zaman zaman şehirlerdeki evleri tek tek dolaşarak karşılıklı katliamlarda bulundular. bu katliamlar daha çok askerlerin yaşadığı ailelere yönelikti.

    güneye ilerleyen rus ordusu karadeniz'e ulaştığında alman ordusunun bir kısmı ukrayna-kafkaslar arasında sıkıştı. kendilerini çok zor ve acılı bir son bekliyordu. batı kısmında ise hitler bükreş ve sofya da bulunan kuvvetlerini iki kısıma böldü. bir kısımı güneye yunanistan, diğer kısımı ise kuzeye polonya'ya yöneldi. ancak bu destekler ileride yaşıyacakları petrol sıkıntısından dolayı hiçbir işe yaramayacaktı...

    ikinci dünya savaşı için: (#20714719)
  • ismet inönü'yü uyandırıp bu haberi verdiklerinde, ismet paşa yatağında "yırttık" diye dans etmeye başlamıştır. çünkü ona göre o zamana kadar almanların büyük tehditi altında olan türkiye, adolf hitler'in hedefini rusya'ya yöneltmesi sonucunda almanya tehlikesinden kurtulmuştur. zaman da kendisini haklı çıkarmıştır.
  • 1940 sonbaharında ingiltere yi hava saldırılarıyla dize getiremeyen ve ordusunu manş kanalından yüzdüremeyen hitler arkasında muhtemel bir ingiliz müteffiği olabilecek (niye böyle düşündüğü de garip) rusya 'ya yaptığı saldırıdır. asıl amacı ingiltere nin ülke kamuoyunda güçlü devletler tarafından yalnız bırakılmış hissetmesini sağlayarak, (ki o sıralar abd savaşı uzaktan izliyor ve de rusya ile almanya arasında da bir saldırmazlık paktı vardı.) ülke içinde teslimiyet ve çöküntü havasıyla mevcut iktidarın devrilip yerine ingiltere nin teslimiyet şartlarını görüşebilecek daha milliyetçi bir iktidarın hesaplarını yapıyordu.amaçları arasında asla ingiltere yi top yekün yıkmak, yok etmek yoktu.birleşik avrupa hayali olan hitler, özellikle ingiliz sanayisine savaşı devam ettirebilmek için ihtiyacı vardı.bunlar savaştan sonra alman arşivlerinden çıkan kayıtlarda böyle.şahsi kanaatim hitler elbette bir gün rusya ile hesaplaşacaktı.rusya topraklarında yeni yaşam alanları planları her şey kafasındaydı.ama savaş hırsları ve ordusunun yüksek morali ona bu planları erkene aldırttı.
    hitler saldırı planlarını 1940 yılının son aylarında genelkurmayında oluşturttu.ancak eksik istihbaratın rusyadaki tümen sayısını olduğundan daha az hesaplaması, ülkenin olmayan altyapsının (yollar, köprüler) motorize birliklere çıkaracağı güçlükler, kış ayları gelmeden buradan da zaferle çıkacağını düşünmesi bütün planlarını altüst edecekti.
    hitlerin bu kararı savaşın dönüm noktasıdır.
  • hitler ölmeden önce "bizde kurşun bitti, ruslar bi bitmedi amk. bi bitin be!" diyecektir bu saldırıyla ilgili.

    edit: elime geçen son bilgilere göre 1939 da rusya nın nüfusu 190,000,000 imiş. 2.dünya savaşında rus tarafında hayatını kaybeden kişilerin 40,000,000 civarı olduğu tahmin ediliyor.
  • egosunun kurbanı olduğu doğrudur -beter olsun zaten. ama sanıldığı kadar mantıksız bir saldırı planı yoktu aslında. mart 1941'de saldırıyı başlatmayı planlamıştı almanlar, ama mussolini balkanlar'da çuvallayınca ona destek vermek zorunda kaldılar ve saldırı iki ay kadar gecikerek hazirana sarktı.

    aklı başında her lider, böyle bir gecikme yüzünden planlarını yeniden gözden geçirirdi ama "ego" böyle bir şey işte. hoş, iyi olmuş, hitler gibi zavallılar bin yılda bir sahneye çıkma fırsatı bulurlar (napoleon bonaparte da bunlardan biriydi.) ve tüm dünya, yapacakları o "büyük hata"yı bekler.

    hitler'in büyük hatası buydu bence. ilk cümlemde söylediğim gibi, "beter olsun" zaten, yeterince olmasa bile yine de bir teselli benim için.
  • 1) ''napoleon'un yaptığı hatayı yaparak bıdı bıdı...'', ''napoleon'dan ders çıkarsaydı bıdı bıdı...''
    kardeşim çılgın mısınız siz? doğu cephesi'nde görevli bütün generaller napoleon'un rusya seferini saat saat ezberlemişti. ellerinden düşürmüyorlardı seferle ilgili kitapları.
    bir akıllı kendiniz mi sanıyorsunuz?
    o lider, onun kurmayları, o ordu...bekçisinden malzemecisine kadar tam kadro napoleon'un mezarını ziyaret etti paris düştükten sonra.

    2) moskova, blitzkrieg için uygun bir coğrafyaya sahip değildi. generaller ve moskova çevresindeki bataklıklar böyle söylüyor.

    3) heinz guderian, sovyetler'in sanılandan çok daha fazla tümene sahip olduğunu bilmekteydi fakat führer bundan habersizdi.

    4) moskova'ya gerçekleştirilen ilk taarruzda guderian'ın kendi yöntemiyle ilerlemesi engellendi. bu da önemli bir detay.

    5) hermann göring führer'i saldırıdan vazgeçmesi için ikna etmeye çalıştı fakat başarılı olamadı.

    6) yine de saldırı gerçekleşmek zorundaydı. fakat hem daha erken hem de dinyeper'in çamurlarını kolayca geçebilecek ikmal araçlarıyla.

    7) ne siyasi bir lider ne de bir general, jukov'un savunma anlayışının böyle katı olacağını tahmin edemezdi. şayet 20 milyon sovyet vatandaşı öldüyse, bu kan donduran sayıyı biraz da ''vakit kazanmak uğruna ölüme asker yollayan'' jukov'u analiz ederek düşünmek gerek.

    8) sovyetler teknolojisi gelişmiş bir ülke değildi evet. fakat teknolojisi gelişmemiş ülke deyince akla nedense bizim kurtuluş savaşı'ndaki çarık yiyen askerler ve hayvanlarıyla poz veren fedakar nineler geliyor. böyle bir şey yok. sovyetler en başından beri devasa bir orduya sahipti.

    9) şayet moskova düşseydi ne olacaktı? generallerin dediğine göre kremlin sarayı dinamitlerle patlatılacak ve sosyalizmin sembolu olan bu yapının yıkılmasıyla birlikte rus ordusu demoralize olunca savaş kazanılacaktı.

    10) diyelim ki adolf hitler rusya'ya saldırmadı. tamam, peki. ne olacaktı sanıyoruz?
    her gün yeni bir açgözlü teklifle almanya'yı sıkıştıran rusya, yerinde duracak mıydı? böyle bir dünya yok.
    bolşevizmin başı bir şekilde koparılmalıydı. şayet bu başarılsa bugün oturduğu bilgisayarın başından wehrmacht'ın rusya seferini eleştirenler, medeni dünyaya adım atabilmek için harıl harıl almanca öğrenmeye çalışıyor olacaktı.
  • sadece anti komünist ve/veya turancı yönetici tayfasında heyecan yaratmamış, hem devlet katında hem de halkta bir süreliğine almanya ve sscb'nin ülkeye yaptığı 'ortak baskı'dan kurtulmanın rahatlaması olmuştur.

    bu baskıyı biraz açarsak, ilk olarak molotov-ribbentrop paktı'nın gizli protokolleri olan doğu avrupa'nın bazı bölgelerinin (estonya, litvanya, letonya, karelo finlandiya, doğu polonya/ukrayna, romanya/beserabya, bulgaristan) sovyet çıkar alanı sayılmasıdır. bu çıkar alanlarının içinde elbetteki stalin'in de savaş öncesi, sırası ve sonrasında da açıkça dile getirdiği gibi boğazlarda bir sscb askeri üssü, bölgenin türk ve sovyet deniz kuvvetleri tarafından ortak savunulması ve kars'ın sscb'ye iadesi de bahis konusu olmuştur. ki türk alman dostluk paktı imzalandıktan ve hemen ardından adolf hitler rusya'ya saldırdıktan sonra almanya, ülkesi üstündeki tartışılan sscb taleplerini türkiye'ye bildirmiştir. sovyetlerin yalanlaması gecikmemiştir.

    ikinci olarak, almanya-sscb paktı halen geçerliyken, türkiye 1941 baharına kadar bulgaristan, yunanistan ve ege adaları üstünden gelecek bir alman saldırısında sscb'nin aynı polonya'da yaptığı gibi türkiye'ye doğu'dan saldırabileceği endişesini duymuştur.

    almanya'nın tek başına türkiye'ye yaptığı baskıya gelince iki durum olasıdır, sscb'ye saldırıldığı zaman türkiye üstünden rusya'nın güneyine akmak veya sscb'ye saldırmak yerine yine türkiye üstünden ingiliz toprağı ırak ve de gaulle suriye'sine saldırmak. her iki durumda da türkiye serbest geçişe zorlanacak (isveç, macaristan, romanya, bulgaristan gibi) veya işgal edilecektir.

    bu baskılardan (bir kısmından da hebersiz olarak) kurtulan devlet yönetimi ve halk ilginin bölgeden uzaklaşmasıyla rahatlamak yanında iki yağmacı haydut devletin birbirlerini kırarak zayıflamasını ummuştur. dışişleri bakanı şükrü saracoğlu gibi sscb'den kurtulma isteği baskın olanlar (biraz da hitler'e sevimli gözükmek maksatlı, von papen'e sscb'nin yıkılmasını gönülden istediğini bildirmiştir) da daima mevcuttu.
  • bu saldirinin basarisizligini en iyi eddie izzard aciklamistir:

    - hitler never played risk when he was a kid. because if you played risk, you know that you can never hold on to asia.

    meali: hitler cocukken gizli hedef oynamamisti. cünkü gizli hedef oynamissan, bilirsin ki asya'da asla tutunamazsin.
hesabın var mı? giriş yap