ahlaklılık

• "ahlaksızlık" karşıtı.
  herhangi bir "ahlak"a sahip olma ("ahlaksız" kalmayı başaramama) durumu.
  
  ***
  
  herkes birbirini "ahlaksızlık" ile suçlarken, ahlaklılar da "ahlaklılık" ile sınanmalı.
  
  "ahlaklı" iseniz ve sahip olduğunuz ahlak(lar)ı kendiniz yarattıysanız, onları bir nebze temellendirme şansınız olabilir. ^*
  ama "ahlaklılığınız", "toplumsal ahlak kaynağı"ndan besleniyorsa, "kendi hayatınızı yaşamıyorsunuz" demektir;
  "doğrularınız"ı, "yanlışlarınız"ı, "ne yapmanız gerektiği"ni, "ne yapmamanız gerektiği"ni hep "başkaları" belirleyecektir.
  
  nedir "toplumsal ahlak"?
  
  nedir onu oluşturan unsurlar?
  nedir onu bozan şeyler?
  
  toplumsal ahlakı güya oluşturan unsurlar, ortadan kalktıklarında ya da bozulduklarında onu da bozarlar demek ki.
  aile, akrabalık, komşuluk, hemşehrilik, vatandaşlık, dünyadaşlık ilişkileri var bu unsurların içerisinde.
  geçim üğraşı sebebiyle kurulan ilişkiler var.
  eğlence faaliyetleri ve cinsel aktiviteler ile ilgili ilişkiler var.
  hatta muhtemel bir "uzaylı" ziyaretinde kurulabilecek ilişkiler var.
  bu ilişkilerde biz "hoşgörü", "sabır", "sevgi", "saygı", "vicdan", "akıl", "ihtiyaç", "istek" ve benzeri kavramları kullanıyoruz.
  bize de dört bir yanımızdan "norm"lar yollanıyor bu sırada:
  "ne yapmalıyız"lar, "ne yapmamamız"lar.
  
  hangi unsurları bozulmuştur ya da bozula gelmektedir dünyada ya da ülkemizde peki?
  sadece cinsellikle ilgili olanlar mı?
  "hırsızlık" ve "sömürücülük" toplumsal ahlakı o kadar bozmuyor artık, belki hiç ciddi ölçüde de bozmamıştı hatta.
  öldürmek bile, zaman zaman desteklendi o toplumsal ahlak tarafından, "hafifletici sebep" gibi bir dayanak bulundu.
  cinselliğini istediği gibi yaşamak ve bunu saklamamak, hatta bilerek göstermek mi marjinallik oluyor hala?
  
  insan kendisi için neler yapması ya da neler yapmaması gerektiğini bilmez mi? "kendi ahlakı"nı bulamaz mı, yaratamaz mı kişisel gelişimi sırasında?
  başkalarının ahlak anlayışları ve ne yaptıkları, ne yapmadıkları kendi isteği dışında onu ve tercihlerini etkileyebilir mi?
  bu kadar "korku"ya, "ahlaksızlıkla suçlama"ya, "aforoz"a ya da "linç"e yönelmenin sebebi nedir?
  insanların çoğunun kendini bilen birer yetişkine dönüşemiyor oluşu.
  
  herkes hangi unsurlarda toplumsal ahlaka aykırı sayılabilecek yönelimleri tercih edeceğini belirleyecek nihayetinde. hatta bazılarımız hiçbir unsurda "normal" olmayana yönelmeyeceğine dair yeminler edecek kadar idealist olacak.
  
  herkes biraz da olsa "ahlaklı" olacak; kendisinin ve ne yazık ki başkasının "özgürlük sınırı"nı belirleme görevini üstlenecek.
  
  ***
  
  (bkz: mesetos)
  (bkz: akıl yürütme)
  (bkz: genelgeçerlik)
  (bkz: akıl/#31281372)
  (bkz: ahlak/#31361073)
  (bkz: doğru/#40218428)
  (bkz: üstinsan/#89398951)
  (bkz: medeniyet/#89349089)
  (bkz: ahlak hiçbir şeydir saygısızlık her şey)
  (bkz: değerlerin yeniden değerlendirilmesi)
  (bkz: bir ateistin iyilik yapmasının nedeni/#88776733)
  
  (bkz: insanlık/#87424062)
  (bkz: insanlığa katkı sağlamak)
  (bkz: insanın değeri/#40373973)
  
  (bkz: ahlak yasası)
  (bkz: immanuel kant)
  (bkz: üzerimdeki yıldızlı gök ve içimdeki ahlak yasası/#88776715)
  
  (bkz: tanrı öldü)
  (bkz: ahlakın soykütüğü)
  (bkz: friedrich nietzsche)
  (bkz: ahlak bireyin içindeki sürü içgüdüsüdür)
• (bkz: özsaygı)
  insanda olması gerekendir. içinde olması gerekmektedir.
  
  illa bir şeylere sığınmamıza gerek yoktur.
  iyi insan olmak,ahlaklı olmak,dürüst olmak...
  %75 yetiştirilme,%20 hayatın sende bıraktığı,%5 ise çevresel faktörlerdir.
  oluşur bozulur,bozuktur düzelebilir,doğuştan sahip olanları da var.
  örneğin: genetik özellik
  fiziksel özellik olarak bakmamamız gerekiyor. bir bebek doğduğunda sadece fiziksel özelliklerini değil,karakter özellerinin de bir kısmını anne ve babasından alır.
  yani bir insan ahlaklı mı,ahlaklı olacak mı 15,16 yaşına geldiği zaman anlaşılır.
  bozulan şartlar,değişen dünya düzeni,kısıtlı imkanlar,yaşam zorluğuna ek hayatta kalmak gibi oluşacak ciddi sorunlar düşünüldüğünde her yıl demiyorum,sayıları her gün azalıyor,azalacak.
  
  not: çok karışık bir entri oldu. sıralama ve belirtmek istediğim bazı yerler karıştı. toplayacağım.
• voyage au bout de la nuit'te 100 yıl önceki ispanyol gribi salgını da 40 yaşındaki bir alman'ın ölümü biçiminde, 1 cümleyle romana girmiş, hafiften ürperdim. kitabın ilk üçte birinde savaş görünümleri ağırlıklı tarafında gerçekçi olduğu halde sıkıldım kendi adıma. yalnız çok harbi, taşaklı buldum, sahici yazar tarafından hoşlandım. olumsuz duygu ve saptamalarla yüzleşmesi, özeleştirisi güçlü, tüm insanlığı mahkum edebilmek için kendini de topun ağzına koymuş. muhtemelen çok da iyi bir pratisyen hekimmiş. louis-ferdinand celine/ferdinand bardamu hiç de kendini savunmamış, ne hastalara, ne rakip hekimlere karşı. doktorluğunu sefil aşağı mahallelerde sürdürürken sürekli insan deneyimi tanıklığı yapmış, engin, derin ve çirkef şeyler öğrenmiş. hekimliği eşzamanlı sosyoloji ve insan bilgisini artırmaya kullanmış. olasılıkla hümanist anarşist temelde her şeyi olduğu gibi kabul ederek, insandan ahlaklılık ve yücelik beklemeyerek, kendini de yutmuş olması gereken diplerden kurtulup yüzeyi bulabilmiş. beni bu hekimce ve sosyologça sayfaları, ilişkilere ileri derecede fizik bedensel baktığı halde her kadınla, her insanla basmakalıp olmayan, insani, yeni ve özgün ilişki kurduğunu gösteren anlatımları çok etkiledi. (bkz: voyage au bout de la nuit/@ibisile)
  
  (bkz: ahlak/@ibisile), ahlaklı
• varolan değerlere ters düşmeksizin ahlaksal düzene katılma, yerleşik ahlak kurallarına uygun olarak genel ahlak tasarımıyla uyum içinde yaşama. kişinin ya da belli bir toplumsal grubun iyi ile kötü bakımından eylemlerinin niteliği ya da değergesi.
  
  immanuel kant'ın felsefesinde ahlaklılık, ahlaksal düşünüşün belirleyeni olarak ödeve karşı duyulan saygıdan doğan eylemleri gerçekleştirmeye karşılık gelmektedir. georg wilhelm friedrich hegel ise, kendi "ahlaklı yaşam" (sittlichkeit) felsefesini bir halkın aile gibi kurumlar aracılığyla gelişip kökleşen göreneklerine dayandırır.
  
  (bkz: hegelci ahlak)