• bu meşakkatli yolda en hakikatli kılavuzlarımızdandır. ayak izlerine basa basa ancak yürüyebiliyoruz. menzile varabilirsek ne âlâ...

    "zeynep hatun aşktan ölmüş" diyeler.
  • fatih sultan mehmet ile aynı şehirde büyümüş ve ona aşık olmuş hatun kişi.

    bir gün huzuruna çıkıp peçesini sıyırmış ve aşkını ilan etmiştir. fakat nedendir bilinmez fatih sultan mehmet karşılık vermez.

    "sanasın sure-i yusuf, cemalinden bir ayettir" gibi efsane sözlerle methetmiştir sevdiğini. dünya tarihinde yazık olmuş aşklar kervanında yerini almıştır.
  • divan edebiyatının kadın şairlerindendir.
    bir gazelinde şöyle der:
    (*)

    ---
    gazel:
    keşfet nikabını yeri göğü münevver et
    bu âlem anasırı firdevs-i enver et

    chicken translate:
    aç peçeni peçeni yeri göğü aydınlat,
    bu dünyadaki unsurları nurlu cennet et

    günümüz türkçesi ile:
    aç yüzünü, yüzünün nuru dünyayı aydınlatsın
    ---
    gazel:
    depret lebini cüşe getir hacz-i kevseri
    anber saçını çöz bu cinanı muattar et

    chicken translate:
    dudaklarını kımıldat, kevser havuzunun * setini titret.
    anber * saçını çöz, bu dünyayı güzel kokulu et

    günümüz türkçesi ile:
    sesin şol cennetin ırmaklarını coşturur, *
    çöz saçını, dünya kokuna bürünsün
    ---
    gazel:
    hattın berat verdi saba yeline dedi
    tez er hatay'a çin'i tamam et müseehhar et

    chicken translate:
    yazın ayrıcalık (nişan) verdi. saba yeline dedi ki:
    koca hatay'la çin'i birleştir, ele geçir

    günümüz türkçesi ile:
    yazdıkların rüzgara emreder,
    hatay'dan çin'e kadar bilinir.
    ---
    gazel:
    yâra yolunda âşk ile derdinden ölenin
    kim der sana ki hecr ile cânın mükedder et

    chicken translate:
    yara kavuşmak için aşk ile derdinden ölenin,
    kim der sana ki öğlen sıcağı ile canını kadere teslim et

    günümüz türkçesi ile:
    sevgilisine kavuşmak için aşk yolunda ölsen,
    kim derdi ki sana, aşk ateşiyle öleceksin
    ---
    gazel:
    zeynep çü dost zülfü gibi tarümarsın
    divane olma şiirini divan ü defter et

    chicken translate:
    zeynep saç gibi darmadağınsın (zülüf: şakaklardaki bukle) (tar-ü-mar: karanlık ve yılanlı)
    deli olma, şiirlerini bir yerde topla

    günümüz türkçesi ile:
    zeynep oraya buraya yazma, şiirlerini divanında topla
    ---
    gazel:
    zeyneb ko meyli zinet-i dunyaya zen gibi
    merdane var sade-dil ol terk-i ziver it

    chicken translate:
    zeyneb, dünyanın süsüne meyletme, kadın gibi
    mertlik var, yalın dilli ol, süslemeyi terket

    günümüz türkçesi ile:
    zeynep, erkek gibi delikanlı ol, dümdüz konuş
    ---
  • fatih sultan mehmetin çocukluk arkadaşı ve platonik aşığıymış vakti zamanında. bu aşkını: "ey şah! bu süslenmiş, yaratılırken özenilmiş görünüş sana allah'tan gelmiş bir hediyedir... senin güzelliğin arttıkça benim aşkım, senin cefa edişin, bana çektirdiklerin arttıkça da benim sabrım artar, eksilmez, tükenmez, sana karşı aşkım ve sabrım sonsuzdur!" şeklinde dile getirmiş ve can atillanın 1453 sultanlar aşkına albümünde yer almıştır. *
  • asıl adı zeynünnisa olan zeynep hatun, latifi'nin tezkiresine göre kastomonulu. aşık çelebi'ye göre ise amasyalıdır. babasının amasya'da kadılık yaptığı ve amasyalı olduğu eski kaynaklarda belirtilmekte. murat uraz da zeynep hatun'un amasyalı olma olasılığının daha kuvvetli olduğunu yazmıştır.

    zeynep hatun, o dönemde pek çok kadının elde edemeyeceği bir şansa sahipmiş. kültürlü ve kendisini destekleyen bir babası varmış. arapça ve farsçayı evde babasından öğrenmiş. arap ve fars edebiyatıyla ilgilenmiştir. farsça şiirler yazacak kadar farsçayı ve fars edebiyatını iyi biliyormuş.

    aynı dönemin kadın şairlerinden mihri ile tanışmış, dönemin diğer şairleri şeyhi, latifi ile olduğu gibi dostlukları sırasında birbirlerine karşılıklı şiirler yazmışlar.

    zeynep hatun, kadı olan ishak fehmi efendi ile evlenmiş. diğer kadın şairlerin tersine şiir çalışmalarına eşi zorluk çıkarmamış. müziğe yeteneği nedeniyle şarkılar yazmış, besteler yapmış.

    ikinci mehmet, adına divan oluşturmuş. fakat bugüne ulaşan şiir sayısı çok az. şairliği ve sanatı hakkında fazla bilgi olmamasına rağmen eldeki şiirlerinden dilin yalın ve şiire hakim olduğu görülmektedir.

    zeynep hatun 1474 yılında ölmüş.

    şehâ bu sûret-i zîbâ sana hakk'dan inâyettir
    sanasın sûre-i yûsuf cemâlinden bir âyettir
    senin hüsnün, benim aşkım, senin cevrin, benim sabrım
    demâdem artar, eksilmez, tükenmez, bî-nihâyettir.
  • osmanlı imparatorluğunda, divan edebiyatında büyük rol oynayan ilk kadın divan şairlerinden biri zeynep hatun. o devirde bir kadının şair olmasının zorluğunu düşünüyorken, zeynep hatun'un şiirlerine yapılan yorumlardan kınalızade'nin, "erkekler kadar mükemmel şiirleri vardır, tek ayıbı kadın olmasıdır." ifadesi, dönemin kadına yönelik bakış açısını oldukça açık bir şekilde göstermektedir.

    zeynep hatun'un babası dönemin kadılarından, kadı mehmet çelebi'dir. babası dönemin entelektüel ve ilim sahibi bireylerinden olduğu için, kızı zeynep'e oldukça iyi eğitimler aldırıyor. arapça ve farsça'yi iyi bilen zeynep hatun, bir o kadar da iyi musiki bildiği söyleniyor, hatta besteleri olduğu bile rivayet edilir.

    osmanlı zamanında, devlet yönetimi için şehzadeler amasya'ya gönderilir ve burada eğitim görmeleri sağlanırmış. zeynep hatun'da amasya'da fatih sultan mehmet ile çocukluğunu birlikte geçirmiş. bir rivayete göre, zeynep hatun, fatih sultan mehmet'e karşı oldukça yoğun, arkadaşlıktan öte duygular beslemeye başlamış hatta onun için bir divan bile yazdığı düşünülüyor ama kesin bir bilgi yok.şimdi düşününce, divan edebiyatının gelişmesini sağlayan birçok kadın ve erkek şairi barındırmış amasya topraklarında, birlikte büyüyen zeynep hatun ve avni mahlasıyla birçok şiir yazan fatih sultan mehmet, hiç mi birlikte şiir konuşmadı, yorumlamadı veya şiir yazmadılar?

    ayrıca tüm betimlemelerde yakışıklı olarak nitelendirilen bir şehzade/padişah, 21 yaşında imkansızı başarıp, dünyayı yerinden oynatan, istanbul'u fethederek bir çağı kapatıp yeni bir çağı başlatan, bir de üstüne üstlük şiirler yazan bir adama aşık olmamak ne kadar mümkün olabilir?

    bir rivayete göre zeynep hatun hiç evlenmemiş, başka bir rivayete göre ise evlenmiş. sanırım kendi ütopyamda'da zeynep hatun, fatih sultan mehmet'i tanıdığı andan itibaren aşık oldu, ona ithafen birçok şiirler yazdı. onların bir kısmını sildi, yırttı, yok etti. belki kimse bilmedi onu sevdiğini, sakladı herkesten. ama o, hep onu sevmeye devam etti. belki gerçekten evlendi. bir kocası, çocukları oldu. şiirden uzaklaştı, dönemin ondan beklediği kadın figürü olmak zorunda kaldı. ama aklı ve kalbi hep padişahında, dualarında hep onun adı geçmekteydi.

    bu hikayenin oluşmasına katkı sağlayan en önemli unsur:
    can atilla'nın 2006 yılında 1453 sultanlar aşkına albümündeki zeynep hatun'un gizli aşkı bestesidir tabi ki :)

    umutsuz aşk hikayelerini hep sevdiğim için inanmak istiyorum ki, zeynep hatun gerçekten fatih sultan mehmet'e aşıktı ve onun için şu dizleri gerçekten yazdı:

    (orijinal metin)
    şehâ bu sûret-i zîbâ sana hak'dan inâyettir,
    sanasın sûre-i yûsuf cemâlinden bir âyettir.
    senin hüsnün, benim aşkım, senin cevrin, benim sabrım,
    demâdem artar, eksilmez, tükenmez, bî-nihâyettir.

    (günümüz türkçesine aktaran meral akkent, ©2012)
    güzel varlığın tanrı'nın armağanıdır sana sultanım,
    yusuf sûresi'nin bir âyeti benzeri.
    senin güzelliğin, benim aşkım, senin incitmen ve benim sabrım
    artıyor her an ve de artacak sonsuza dek.
  • bilinen ilk kadın divan şairidir. asıl adı zeynü' n nisa'dır.

    fatih sultan mehmed döneminde yaşamış ve hatta fatih sultan mehmed'e platonik aşık olduğu rivayet edilir. şairliğinin yanısıra, beste yapabilecek kadar musiki eğitimlidir.
  • divan edebiyatının bilinen ilk kadın şairi.
hesabın var mı? giriş yap