stoik

• helenistik dönemde zeno tarafindan kurulmus stoa ögretisine bagli kimseleri tanimlamak için kullanilir.
  benim bu kelimeyle ilk tanismam (belki birçok türk gibi) calikusu'nun ilk sayfalarinda, feride'nin okudugu okulu, sinifi tasvir ederken bahsettigi "stoik bir vakarla uzanan direk"le gerçeklesmistir.
  bugün bu kelime ingilizce de dahil birçok dile, "aciya da zevke de kayitsiz, her türlü tutkudan uzak ve hatta apatik" anlamlarina gelmek üzere yerlesmistir.
  aklin duygulara üstünlügü, bunun disinda insanlarin kardesligi, birligi gibi temalari vurgular stoa.
  gladiator'den bilecegimiz marcus aurelius, seneca ve eski bir köle olup da sonradan felsefe egitimi gören epictetus en ünlü stoiklerdir.
• kaybettiklerinde özlememek icin, özlem duyacakları her seyi birakirlarmiş stoikler.
• sessizce katlanırlar üst üste dizdikleri acılara.
• - alıntı -
  mecrâsı sengzâre^* dönen cuylar gibi
  vâdi-i uzletinde hamûşuz tevekkülün
  varsın hurûş-ı kahrına had bilmesin felek
  yoktur hududu bizdeki sabr u tahammülün
  
  bu son beytin sabır ve tahammülünün üzerinde bilmem ısrara lüzum var mı? sansitif^* ve kaderci olan eskiler hiçbir zaman bu cinsten stoik olmadılar. hiç olmazsa şiirde. osmanlı imparatorluğu dediğimiz bu üçüncü roma, stoizmini^* hiç de böyle yüksek sesle ilan etmezdi. başı istendiği zaman verir, ekmeği elinden alınınca sızlanır, fakat kadere meydan okumazdı. filhakika o allah'tan sabır ve tahammül isterdi.
  - alıntı bitti -
  
  ahmet hamdi tanpınar, yahya kemal, s. 134.
• acı ve eleme dayanıklı, metanetli.
• acılara kayıtsız kalmak ve sabırla dayanmak gerektiğini savunan, acı çekmeyi ve acıya katlanmayı erdem olarak gören kimselere denir.
• (bkz: stoacılık)
• günümüzde stoik kelimesi halk arasında, baskı altında sakin kalan ve duygusal aşırılıklardan kaçınan insanlardan bahsetmek için kullanılmakta.
• uninvited isimli şarkıda alanis morisette'in "to watch the stoic squirm" cümlesiyle yuvarlanmasını^* izlediğini iddia ettiği şey. demek ki neymiş? acıya ve zevke kayıtsız, her türlü tutkudan uzak ve hatta apatik bir kinetik enerjiye kavuşmak demekmiş, potansiyel enerjinin malforme edilmiş haliymiş. (bkz: tanrım bana neler oluyor)
• ahmet altan'a göre stoik, "acılara kayıtsız kalmak ve sabırla dayanmak gerektiğini" söyleyen felsefeyi savunan, acıyı bir anlamda yücelten ve acıya katlanmayı büyük bir erdem olarak görenlere denir.