kayboluş

• hiç e harfi kullanılmadan yazılmış la disparition'un yine hiç e harfi kullanılmadan yapılmış tercümesi.
• fransız yazar georges perec 'in, içinde tek bir '' e '' harfi olmadan cemal yardımcı tarafından çevirisi yapılıp, ayrıntı yayınlarından çıkan kitabı.
  yazarın kaybolmasına göz yumduğu '' e '' harfinin, fransız işbirlikçiler tarafından nazilere verilen ve toplama kampında ölen annesini simgelediği söyleniyor. iddialara göre, perec açıklayana kadar, hiç bir eleştirmen kitabın e' siz yazıldığını fark etmemiş.
• george perec'in şu sözlerle hafızama kazınan romanıdır: “bu muamma yutacak bizi. kim ki yorulmadan uzağa, daha uzağa koşmaya gönüllüdür ancak onu kurtarabiliriz.”
  
  bu kargış, bu bizi içine çeken, sembolik bir yoksunluğun (meslea "e" harfinin olmaması gibi) ya da dünya hakkındaki gerçeklere hiçbir zaman ulaşılamayan imgesel yolculuğun kendisi midir?
• içinde bir adet 'e' harfinin bulunduğuna dair çıkan şehir efsanesinin doğru olduğu ortaya çıkmıştır.
  
  fransızca baskısında bir teknik hata nedeniyle içine bir değil, birden fazla 'e' harfinin sızdığını, türkçe ilk baskıda da bu tür bir 'hatamsı'nın olduğunu kitabın çevirmeni cemal yardımcı itiraf etmiştir (yenişafak kitap eki sayı 3). 'e' avcılarına duyrulur.
• ken grimwoodun sürükleyici, sıradışı ve tüyler ürperten romanı. okurken yoğun tıbbi terimler içinde kaybolmuyor, hayal gücünüzün sınırlarını zorluyorsunuz.
• 20 ytl olan roman. çalmak lazım.
• cemal yardımcı kitaba 5. bölümü eklemiştir, bunun nedeni olarak da kendi açıklamasıda fransız alfabesinde 5. harf olan e harfini temsil eden 5. bölümün kitabın orjinal versiyonunda olmaması, buna bağlı olarak türk alfabesinin 6. harfi olan e harfini temsil eden 6. bölümün de türkçe versiyonda bulunmaması gerekliliğini göstermiştir. diğer yazdığı-eklediği bölümler ise kitabı 29 bölüme çıkarma gerekliliğindendir. yani bu kitabın orjinal versiyonunda her bölüm bir harfe denk gelmektedir, eklemeler bu orjinalliği türkçe çeviriye de taşımak içindir, ve bence iyi niyetlidir, güzel olmuştur. ha tabii bu 4 eklemeyi de türk alfabesinde olup da fransızca da olmayan harflere denk gelen bölümler olarak yerleştirseymiş kitaba cemal yardımcı daha da bi şık olurmuş..
• bir sezai karakoç şiiri.
  
  üstündeki giysi gözünün renginde
  yürüyor yürüyordu arkasına bakmadan
  onu kaybettim bir kış gününde
  yağmur yağmur yağmur yağıyordu durmadan
  ölü taşıyan bir araba
  araya girdi galiba
  
  koştum koştum yetişemedim
  sanki önümü kapatan bir sütundu zaman
  insanlar otomobiller dalgın habersiz zalim
  alıkoyamadım onu meçhullere dalmaktan
  boşunaydı artık çaba
  boşuna mıydı acaba
  
  dondum kalakaldım olduğum yerde
  gözlerimi kaplıyordu duman duman duman
  gönlüm ne geçmişte ne geleceklerde
  bir mahkûmdum görülmemiş bir cezaya çarpılan
  uğrayan bir azâba
  sığmaz hesaba kitaba
  
  (1957)
• freud, sokaklarda rasgele dolaşırken kaybolup hep aynı yere dönen öznenin psikolojisini tekinsiz kavramı ile açıklarken tekrarın/yinelenmenin rahatsız ediciliğine vurgu yapmaktaydı. bunu freudyen bir serbest çağrışımla ifade etmek gerekirse, yolumuz perec'in romanlarıyla kesişecektir ister istemez.
  
  georges perec'in "kayboluş" isimli unutulmaz romanından:
  
  "bir noksanlık vardı. hiçbir insanın algılamadığı, bakmadığı, duymadığı bir boşluk vardı. biri unutulmuştu. kaybolmuştu. kayıptı."
  
  perec, kuşkusuz kaybolma endişesini metafizik boyutuyla da kavrar ki bu meseleyi daha da tekinsiz bir renge büründürür. çünkü kaybolduğunu düşünen birinin manevi-ahlaksal endişeleri de vardır.
  
  bir teşbihle ifade edelim: aynaya uzun süre bakan biri bir vakit sonra baktığı kişi ile arasına mesafe koymaya başlar ya da karşısındakini tanıyamaz hale gelir. kısa süreli bir andır bu ve tekinsizin psikolojisini içerir. perec işte; fiziki olarak varolan, ayakları yere sağlam basan birinin kayıp olma hissiyatını metafizik boşluk anksiyetesi ile kuşatarak onun bilinçaltına doğru doludizgin bir kazı çalışması gerçekleştirir.
• kim milyoner olmak isterde bu romanla alakalı sorulan soruda telefon jokerini kullanan yarışmacı bir arkadaşına^* danışıyor ve arkadaşı soruyu saniyeler içerisinde cevaplıyor, kenan ışık başta olmak üzere tüm herkesin ağzı açık kalıyor. sonradan nasıl bildi diye düşünürken, google'a yazar ve romanın ismini yazmamla aramalarda listede ilk ekşi sözlük başlığı altında şu entrynin geldiğini farkettim. anladım ki özellikle o arkadaşını edebiyat konusundaki üstün bilgisinden dolayı değil, süper 10 parmak klavye kullandığı için seçmiş^*.
  video için. bu arada videoyu tekrar izlerken farkedilecceği üzere yarışmacının arkadaşına yazarın ismi georges perec'i harf harf hecelemesi de boşuna değişmiş hani.