glikojen

• bitkilerdeki kar$iligi ni$asta olan, hayvansal hucrelerde glikozun ziplenmi$ hali. bitkiler rar kullanir.
• "1 haftada 5 kilo verdim" muhabbetlerine sebep olur.
  aslında çok aşırı kilolu olmayan kimse, 1 haftada 5 kilo yağ yakamaz. vücuda çok az karbonhidrat almak, glikojen depolarının boşalmasına sebep olur.
  
  1 hafta boyunca çok düşük miktarda karbonhidrat tüketmek, gerçekten tartıda 5 kilo eksilmeye sebep olur ama verilen kilonun ancak yarısı yağdır.
  diyet bozulduğu gün, glikojen depoları hemen dolar ve "1 günde 2 kilo aldım" muhabbetlerine sebep olur.
  
  sporcuların glikojen depoları çok daha fazladır.
  maçtan bi kaç gün önce tartıda 80 kilo çıkan boksör, maça 90 kilo bile çıkar.
  bu süreçte yaptıkları şey, tartı gününden bi kaç gün önce karbonhidratı düşürüp, sonra maça kadar çok fazla karbonhidrat tüketmektir.
  
  glikojen depolarını boşaltan diğer şey, yüksek şiddetli aktivitelerdir.
  ağırlık çalışması, yumruk, depar gibi.
  bu aktiviteler yapılmadan önce, glikojen depolarının dolu olması çok daha verimli geçmesini sağlar.
  bu aktivitelerin sonrasında yine depoları doldurmak gerekir, yoksa ayakta duracak mecal kalmaz.
  
  sünger düşünün.
  yüksek miktarda karbonhidrat tüketimi sonrası o sünger, suya batırılmış gibi olur.
  şiddetli aktiviteler ve günler süren düşük karbonhidrat tüketimi sonrası, sıkılmış sünger gibi olur.
• kanda parçalanarak glikoza dönüşen^* beyaz, tatsız^* karbonhidrat.
• alfa-1.4-glikozidik bağları ile bağlanmış ve her 10 glikoz biriminde alfa-1,6 glikozidik bağları ile dallanan bir polisakkarittir. glikozun depo şeklidir. bu depolar kas ve karaciğerde bulunur, glukoneogenezden yararlanılmazsa 12 saat yeterli olur. karaciğerde konsantrasyonu daha fazladır ancak kasta toplam miktar daha yüksektir. karaciğer bu glikojeni gerektiğinde tüm vücuda gönderirken kas daha çok kendi için enerji kaynağı olarak kullanır. sentezi sitoplazmada olur ve sentez hızını glikojen sentaz enzimi belirler. bu enzim insulin bağımlı olarak çalışır, insulin tarafından fosforile edildiğinde aktive olur ve etkinlik gösterebilmesi için en az 4 glikoz molekülü birleşmiş olmalıdır. yıkımını ise hız kısıtlayıcı enzim glikojen fosforilazdır, glikojenden glikoz koparır. toklukta glikojen sentaz aktive olurken, glikojen fosforilaz inaktivedir.
• gunluk hayatta bosalan glikojen depolarinin tekrar dolmasi 2 gun surmektedir. insan vucudunda glikojen asla tamamen tukenmez.
• hayvan ve mantar hücrelerinin karbonhidrat depo şeklidir. çok sayıda glikozdan oluşur. yapısı nişastaya benzer. iyot çözeltisi damlatıldığında rengi kahverengiye döner.
• organizmanın enerji üreten önemli dört adet kimyasal bileşeninden biri. diğerleri sırasıyla; atp^* cp^* ve yağ asitleridir. yapılan spora ilişkin antrenmanlarda yüklenme ve dinlenme prensiplerinin kurulumu ve ayarlanmasında en önemli kriter yüzücünün laktik asit değerleridir. laktit asit, anaerobik glikolizin bir metabolik yan ürünüdür ve pürivatın indirgenmesiyle oluşur.
• kc glikojeni açlıkta kan glukoz düzeyini belirli sınırlar içinde tutmaya çalışırken; kas glikojeni, kas kasılması sırasında atp sentezi için enerji deposu olarak görev yapar.
  
  12-18 saat açlıktan sonra(ortalama 1 gün) kc glikojeni hemen hemen boşalırken, kas glikojeni kısa süreli açlıklardan etkilenmez.
  
  düz zincirler alfa1-4 glikozid bağ, dallanmalar alfa1-6 glikozidik bağı içerir.
  substrat glukoz-6-fosfattır.
  
  sentez tamamen sitozolde gerçekleşir.
  
  sentezdeki ilk basamak fosfoglukomutaz enz.ile glu-6-p'ın glu-1-p'a dönmesidir.
  
  udp-glukoz bir şeker nükleotidir.
  
  şeker nükleotidleri monosakkaritlerin, disakkaritlere, glikojene, nişastaya ve karmaşık hücre dışı polisakkaritlere polimerleşmesinin substratlarıdır.
  udp'yi bir şekerin önünde görüyorsak eğer bil ki o şeker az sonra bir sentez reax.'ına girecek.
  
  daha sonra udp-glukozun 1 numaralı c atomu glikojen zincirinde indirgen olmayan uçtaki glukozlardan birinin 4 numaralı c atomu ile glikojen sentaz enziminin yardımıyla birleşir.
  
  glikojen sentazın çalışabilmesi için bir glikojen zinciri mutlaka olmalıdır.
  
  dallanma noktalarını oluşturan enzim amilo [1-4]alfa[1-6] transglukozidaz veya glikozil [4-6] transferaz olarak adlandırılır.
  dallanma noktaları oluştuktan sonra bu uçlardan zincir uzaması yine glikojen sentaz ile olur.
  
  dallanmanın fazla olması;
  1-glikojen molekülünün suda çözünürlülüğünü artırır.
  2-enzimlerin etkileyebileceği uç sayısı arttığı için glikojen yapım ve yıkım hızı da artmış olur
  3-esas sebep glikojen fosforilaz'a çalışma alanı kazandırmak.
  
  özetle glikojen sentaz udp-glukozları alır ve alfa1,4 glikozid bağla bağlar.her 8-10 glukozda bir dal yapar.glikozil4-6 tranferaz da 4-6 zinciri koparır.sonra müsait bir yere alfa 1,6 bağıyla bağlar.daha sonra glikojen sentaz bu dalları uzatacak.
• 35 saattir açtık diyelim ve 35.saatte yemek yedik.işte bu yediğimiz glukozdan glikojen sentezlemeye çalışır.ama ortamda hiç glikojen yoksa glikojenin denen bir protein ilk 8 zincirli glukozu sentezler.
  
  glikojen kalıbı yoksa glikojenin denen bir protein glikojen ana kalıbını oluşturur.
  
  glikojenin, hem üzerine ilk udp-glikozların bağlanması için bir primer olarak görevi üstlenir, hem de bu udp-glukozların bağlanması için enzim görevi yapar.
  
  ilk udp-glukoz glikojenin molekülünün üzerindeki bir tirozin kalıntısına glikojenin molekülünün glukozil transferaz aktivitesi sayesinde kovalent olarak bağlanır.
  
  glikojenin daha sonra glikojen sentaz enzimini sıkıca bağlar.
  
  daha sonra 7 udp-glukoz kalıtı daha yapıya katılır ve 8 glukoz birimi içeren öncü glikojen zinciri sentezlenmiş olur.
  
  bu noktadan sonra glukozların bağlanması glikojen sentaz enzimine devredilir.
• glikojen sentezinde atp kullanılmaz üridin trifosfat yani utp kullanılır.
  
  uzamış açlıkta tüm glikojen depoları tükeneceği için karaciğer bir protein olan glikojenin'i yapar. glikojen sentaz da ilk glukozu tirozin a.a'e yerleştirir.