glikojen

• kanda parçalanarak glikoza dönüşen^* beyaz, tatsız^* karbonhidrat.
• hayvan ve mantar hücrelerinin karbonhidrat depo şeklidir. çok sayıda glikozdan oluşur. yapısı nişastaya benzer. iyot çözeltisi damlatıldığında rengi kahverengiye döner.
• alfa-1.4-glikozidik bağları ile bağlanmış ve her 10 glikoz biriminde alfa-1,6 glikozidik bağları ile dallanan bir polisakkarittir. glikozun depo şeklidir. bu depolar kas ve karaciğerde bulunur, glukoneogenezden yararlanılmazsa 12 saat yeterli olur. karaciğerde konsantrasyonu daha fazladır ancak kasta toplam miktar daha yüksektir. karaciğer bu glikojeni gerektiğinde tüm vücuda gönderirken kas daha çok kendi için enerji kaynağı olarak kullanır. sentezi sitoplazmada olur ve sentez hızını glikojen sentaz enzimi belirler. bu enzim insulin bağımlı olarak çalışır, insulin tarafından fosforile edildiğinde aktive olur ve etkinlik gösterebilmesi için en az 4 glikoz molekülü birleşmiş olmalıdır. yıkımını ise hız kısıtlayıcı enzim glikojen fosforilazdır, glikojenden glikoz koparır. toklukta glikojen sentaz aktive olurken, glikojen fosforilaz inaktivedir.
• bitkilerdeki kar$iligi ni$asta olan, hayvansal hucrelerde glikozun ziplenmi$ hali. bitkiler rar kullanir.
• gunluk hayatta bosalan glikojen depolarinin tekrar dolmasi 2 gun surmektedir. insan vucudunda glikojen asla tamamen tukenmez.
• kc glikojeni açlıkta kan glukoz düzeyini belirli sınırlar içinde tutmaya çalışırken; kas glikojeni, kas kasılması sırasında atp sentezi için enerji deposu olarak görev yapar.
  
  12-18 saat açlıktan sonra(ortalama 1 gün) kc glikojeni hemen hemen boşalırken, kas glikojeni kısa süreli açlıklardan etkilenmez.
  
  düz zincirler alfa1-4 glikozid bağ, dallanmalar alfa1-6 glikozidik bağı içerir.
  substrat glukoz-6-fosfattır.
  
  sentez tamamen sitozolde gerçekleşir.
  
  sentezdeki ilk basamak fosfoglukomutaz enz.ile glu-6-p'ın glu-1-p'a dönmesidir.
  
  udp-glukoz bir şeker nükleotidir.
  
  şeker nükleotidleri monosakkaritlerin, disakkaritlere, glikojene, nişastaya ve karmaşık hücre dışı polisakkaritlere polimerleşmesinin substratlarıdır.
  udp'yi bir şekerin önünde görüyorsak eğer bil ki o şeker az sonra bir sentez reax.'ına girecek.
  
  daha sonra udp-glukozun 1 numaralı c atomu glikojen zincirinde indirgen olmayan uçtaki glukozlardan birinin 4 numaralı c atomu ile glikojen sentaz enziminin yardımıyla birleşir.
  
  glikojen sentazın çalışabilmesi için bir glikojen zinciri mutlaka olmalıdır.
  
  dallanma noktalarını oluşturan enzim amilo [1-4]alfa[1-6] transglukozidaz veya glikozil [4-6] transferaz olarak adlandırılır.
  dallanma noktaları oluştuktan sonra bu uçlardan zincir uzaması yine glikojen sentaz ile olur.
  
  dallanmanın fazla olması;
  1-glikojen molekülünün suda çözünürlülüğünü artırır.
  2-enzimlerin etkileyebileceği uç sayısı arttığı için glikojen yapım ve yıkım hızı da artmış olur
  3-esas sebep glikojen fosforilaz'a çalışma alanı kazandırmak.
  
  özetle glikojen sentaz udp-glukozları alır ve alfa1,4 glikozid bağla bağlar.her 8-10 glukozda bir dal yapar.glikozil4-6 tranferaz da 4-6 zinciri koparır.sonra müsait bir yere alfa 1,6 bağıyla bağlar.daha sonra glikojen sentaz bu dalları uzatacak.
• 35 saattir açtık diyelim ve 35.saatte yemek yedik.işte bu yediğimiz glukozdan glikojen sentezlemeye çalışır.ama ortamda hiç glikojen yoksa glikojenin denen bir protein ilk 8 zincirli glukozu sentezler.
  
  glikojen kalıbı yoksa glikojenin denen bir protein glikojen ana kalıbını oluşturur.
  
  glikojenin, hem üzerine ilk udp-glikozların bağlanması için bir primer olarak görevi üstlenir, hem de bu udp-glukozların bağlanması için enzim görevi yapar.
  
  ilk udp-glukoz glikojenin molekülünün üzerindeki bir tirozin kalıntısına glikojenin molekülünün glukozil transferaz aktivitesi sayesinde kovalent olarak bağlanır.
  
  glikojenin daha sonra glikojen sentaz enzimini sıkıca bağlar.
  
  daha sonra 7 udp-glukoz kalıtı daha yapıya katılır ve 8 glukoz birimi içeren öncü glikojen zinciri sentezlenmiş olur.
  
  bu noktadan sonra glukozların bağlanması glikojen sentaz enzimine devredilir.
• organizmanın enerji üreten önemli dört adet kimyasal bileşeninden biri. diğerleri sırasıyla; atp^* cp^* ve yağ asitleridir. yapılan spora ilişkin antrenmanlarda yüklenme ve dinlenme prensiplerinin kurulumu ve ayarlanmasında en önemli kriter yüzücünün laktik asit değerleridir. laktit asit, anaerobik glikolizin bir metabolik yan ürünüdür ve pürivatın indirgenmesiyle oluşur.
• glikojen sentezinde atp kullanılmaz üridin trifosfat yani utp kullanılır.
  
  uzamış açlıkta tüm glikojen depoları tükeneceği için karaciğer bir protein olan glikojenin'i yapar. glikojen sentaz da ilk glukozu tirozin a.a'e yerleştirir.
• karaciğerde bulunan ve hidrolizle şeker veren karbonhidrat. glikojen'i bulan claude bernard, bu maddenin kandaki glikozun su kaybederek polimerleşmesinden meydana geldiğini gösterdi. bu dönüşüm özellikle karaciğerde olur ve bu organda yedek karbonhidrat depo edildikten sonra organizmanın ihtiyacına göre hidroliz yoluyla kana karışacak olan glikozu yeniden üretir. glikojen suda erimeyen bir polisakarittir. su ile birleşince eriyiğe benzeyen koloidal bir madde verir. iyot etkisiyle aldığı kırmızı renk sıcakta kaybolur. böylece dekstrinden ayırt edilir. glikojeni mayaların ve seyreltik asitlerin etkisiyle hidrolize uğrayarak glikoz verebilir. alkali suya yatırılan karaciğerden elde edilir.