giuseppe ungaretti
-
wilfred owen, thomas hardy, siegfried sassoon, edward thomas ve isaac rosenberg gibi birinci dünya savaşı'nın eşi benzeri görülmemiş yıkımından etkilenen italyan şair.
“bulduğum zaman
bu sessizliğimde
bir sözcük
bir uçurum gibi
hayatıma kazılmıştır”
savaşın getirdiği çaresizlik, öfke ve acıya katlandıkça ruh halindeki değişiklikler şiirlerine yansır. zarif güzellikteki kelimelerle duygularını aktardığı şiirlerinin çoğunu, orduda eline geçirebildiği kağıt parçalarına yazmıştır: askeri kartpostallar, eski gazetelerin kenar boşlukları veya aldığı mektuplardaki boşluklar.
ölüm tarihini not düşmek istercesine, savaş alanında yazdığı her şiire sanki son şiiriymiş gibi tarih atan şairin savaş yıllarında yazdığı bu şiirlerinin toplandığı “il porto sepolto” isimli kitabı, batık liman ve başka şiirler ismiyle türkçeye çevrilmiştir. -
kitaplığımın bir köşesinden işmar ederek batık liman'ı hem de 10 yıl önceki duygularımı tekrar canlandırarak okutan şair.
bir gülüşün kıvrak anlık kıvrımında
duyarız bağlandığımızı
kösnül filizlerden bir kasırgaya
güneş toplar bizi bağbozumunda
yumarız gözlerimizi
bir gölde yüzüşünü görmeye
bitimsiz vaadierin
kendimize döneriz ki izimiz kalmış yerde
bu gövde
çok ağır şimdi bize
27 nisan 1916 -
şarkı
yeniden görüyorum yavaş ağzını
(deniz geceleyin onunla buluşmak için akar)
ve belinin kısrağını,
şarkılı kollarıma atan
seni hırıltılarla
seni renkli nesnelere, yeni ölümlere
taşıyan bir uykuyu.
ve her sevdalıyı tuzağına düşüren
acımasız yalnızlık
şimdi sonsuz bir gömüt
beni senden dönüşsüzce ayırıyor.
bir aynadaymış kadar uzak,
sevgilim benim...
cev: muzaffer uyguner -
batık liman ve dahası ufukta görünen yazar. can yayınları sağ olsun cevat çapan çevirisiyle bizle buluşturacaklar bu usta şiir işçisini.
-
pasolini'nin comizi d'amore'sinde görünüp sevindiren şair. şöyle diyor filmde kendisi: "ben şairim, bütün kuralları şiirimle çiğnerim. ama şimdi yaşlıyım, yalnızca ölümün kurallarına uyuyorum." bunları söylerken öyle sinsi bir gülümsemesi var ki, inanasınız gelmiyor.
-
yalnızlık
haykırışlarım
yaralıyor
yıldırımlar gibi
kısık çanlarını
gökyüzünün
sonra gömülüyor
ürkek.
çev: gülbende kuray -
en az sözcükle en derin etkiyi bırakan şair giuseppe ungaretti, iskenderiye'de doğmuştur ve hayatı italya da sonlanmıştır.
bu evlerden
yalnız
birkaç
parça duvar kaldı
insanlardan
yanımdaki
pek azı
kaldı
yürekte oysa
eksik haç yok
yüreğim benim
en azaplı ülke
27 ağustos 1916 -
"italyan şair giuseppe ungaretti, 10 şubat 1888'de iskenderiye'de doğdu, 1 haziran 1970'te milano'da öldü. toscana'dan mısır'a göç etmiş bir ailenin çocuğuydu. iskenderiye'deki bir fransız okulunda öğrenim gördükten sonra 1912'de paris'e gitti. hukuk öğrenimi için yazıldığı sorbonne üniversite'sinde daha çok edebiyat ve felsefe derslerini izledi. 1914'te birinci dünya savaşı çıkınca milano'ya gitti, savaşa katıldı. 1918'de savaş bitince paris'e gitti, 1921'de roma'ya yerleşti, gazetecilik yaptı. 1931- 1935 yılları arasında avrupa ülkelerini gezdi ve italyan edebiyatı hakkında konferanslar verdi. 1936- 1942 yılları arasında brezilya'da san paolo üniversitesi'nde italyan dili ve edebiyatı profesörü olarak çalıştı. 1942'de yeniden italya'ya döndü .roma üniversitesi çağdaş italyan edebiyatı kürsüsü'ne atandı. 1932'de gondoliere ödülü'nü, 1949'da roma ödülü'nü, 1956'da knokke-le-zoute uluslararası şiir ödülü'nü, 1960'ta urbino üniversitesi'nin montefeltro ödülü'nü, 1966'da etna-taormina uluslararası şiir ödülü'nü kazandı. 1962'de avrupa yazarlar birliği başkanı seçildi. ungaretti sembolist fransız şiirini kendi yaşam deneyimi ile birleştirerek biçimi de önemseyen yalın bir şiir dünyası kurmuştur."
-
ışık gölge'nin şairi...
ışık gölge
inen kara sonsuz boşluk
bu balkondan
mezarlığa
görmeye geldi beni
geçen akşam kendini öldüren
arap arkadaşım
bir sabah daha
dönüyor mezarlar
son karanlıkların
loş yeşiline gizlenmiş
bulanık yeşiline
ilk aydınlığın -
türkçeye çevrilmesi olanaksıza yakın italyan şairi... çeviride şiir sesinin dörtte üçünü yitiriyor. sırf onu okumak için italyanca öğrenmeye değer...
salvatore quasimodo ve eugenio montale ile dönem ve stil birliği gösterir; ama yeri apayrıdır.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap