ibrahim müteferrika

• osmanlı'da matbaayı ilk açan 1505 senesinde yahudilermiş. matbaanın adı da samuel ibn davidmiş. yani yanlış bilinen bir gerçek var. o da şu: ibrahim müteferrika osmanlı'da matbaayı ilk açan kişi değil; ilk türkçe kitabı basan kişidir.
  
  --- spoiler ---
  osmanlı imparatorluğu'nda ilk defa matbaayı ispanya'dan kaçan bir yahudi kurdu. onu osmanlı devleti'nde oturan ermeni, yunanlı ve yahudiler takip etti. fakat sultan ii. beyazıt (1481-1512) basımevinde türkçe ve arapça kitapların basılmasına izin vermedi. zira türkler, semavi kitapların; süslenirlerse, semavi kitap olarak anılamayacağına inanıyorlardı.
  --- spoiler ---
  
  ibrahim müteferrika'ya gelecek olursak:
  
  --- spoiler ---
  ilk arapça kur'an metni 1530 senesinde italya'da venedik şehrinde yayımlandı. elbette bu durum martin luther'in çağına yakın bir zamandı. martin luther: "kuran, isa'nın ve hıristiyanlığın büyüklüğünü tanımaya yardım eder, müslümanların önemini azaltır ve sonunda kötülük ilahının tehlikesinin ortadan kalkmasına sebep olur" diyordu. arapça ve türkçe yazıların basılmasını yasaklayan ferman 18. yüzyıla kadar yürürlükte kaldı. 1727 senesinde aslen macar olan ibrahim müteferrika ve yoldaşı said çelebi'nin çalışmaları ve abdullah efendi'nin fetvası ile meşrulaştırıldı. fakat basılan kitapların içeriği kur'an tefsiri, hadis ve dini ilimlerle ilgili olmayacaktı.
  --- spoiler ---
  
  kaynaklar:
  abdulkerim hadi hairi/"osmanlı'nın batılılaşma çabaları ve batı'nın iki yüzü"
  http://www.milliyet.com.tr/…/08/16/yazar/akyol.html *(harika bir yazı)
  http://arsiv.hurriyetim.com.tr/…18/eklhab/12ekl.htm
  ayrıca (#379144)