• 1727 yılında avrupadan 300 yıl sonra matbaayı kuran adam. yirmi sekiz çelebi mehmet efendi nin oğlu said efendi ile birlikte kendi evinde kurmuştur... (bkz: yirmi sekiz celebi mehmet efendi)
  • kendisi macar asillidir.
  • hababam sınıfı birinci bölüm der ki:
    -ibrahim müteffer kimdir?
    -ibrahim müteferrika ilk türk matbacısıdır osmanlıya matbaayı ilk o getirmiştir
    -yalovada bir de kağıt fabrikası kurmuştur
    -öte yandan osmanlılara sığınmak isteyen macar kralı rakoçin nin tercümanlığını yapmıştır.daha fazla bilgi edinmek isteyenler tarihi osmanlı mecmuasının 3. cüzünün 1412inci sayfasına bakabilirler.
  • ilk türk matbaacısı olan ibrahim müteferrika, 1674 yılında macaristan'ın kolojvar kentinde doğdu. protestan bir macar ailesinin oğlu olan ibrahim müteferrika ilahiyat öğrenimi gördüğü sırada türklere esir düştü. istanbul'a getirildi ve müslüman oldu. osmanlı devletinde müteferrikalık(vezirlerin emirlerini ilgililere duyurma görevi) yaptı. dil bilmesinden dolayı başka devletlerle olan müzakere heyetlerinde bulundu. bir süre, türkiye'ye davet edilmiş bulunan macar beyi f.rakoezi'nin hizmetine verildi.
    macaristan'daki öğrenimi sırasında basım ve hak işlerini de öğrenmiş bulunduğundan bir matbaa kurmayı amaç edindi. 1719-1720 yılları arasında matbaayı kurdu. ibrahim müteferrika'nın bu teşebbüsüne karşı çıkan din taassubunun yenilmesinde, damad ibrahim paşa'nın büyük yardımı oldu. bununla birlikte, matbaanın açılmasına ancak dini olmayan eserler basmak şartıyla fetva verildi. bu matbaada basılan ilk önemli eser vankulı lugati'dir. bundan başka 16 önemli eser ve bazı haritalar da basıldı. ibrahim müteferrika'nın matbaası tarihteki ilk müslüman türk matbaasıdır. fakat türkiye'de gayrimüslimlerin daha önce açmış bulundukları matbaalar vardır.
  • 1674- 1745 yillari arasi yasamistir. ukraynada elcilik de yapmistir, osmanli padisahi 1727 yilinda matbaanin kurulmasina izin verince, hepsi yahudi olan ekibiyle osmanli imparatorlugundaki ilk kitabi bastilar.
  • mezari galata mevlevihanesi'nde (galip dede caddesi) bulunan macar asilli matbaaci.
  • mürekkep yalamis zat-i muhterem..
  • osmanlı'da matbaayı ilk açan 1505 senesinde yahudilermiş. matbaanın adı da samuel ibn davidmiş. yani yanlış bilinen bir gerçek var. o da şu: ibrahim müteferrika osmanlı'da matbaayı ilk açan kişi değil; ilk türkçe kitabı basan kişidir.

    --- spoiler ---
    osmanlı imparatorluğu'nda ilk defa matbaayı ispanya'dan kaçan bir yahudi kurdu. onu osmanlı devleti'nde oturan ermeni, yunanlı ve yahudiler takip etti. fakat sultan ii. beyazıt (1481-1512) basımevinde türkçe ve arapça kitapların basılmasına izin vermedi. zira türkler, semavi kitapların; süslenirlerse, semavi kitap olarak anılamayacağına inanıyorlardı.
    --- spoiler ---

    ibrahim müteferrika'ya gelecek olursak:

    --- spoiler ---
    ilk arapça kur'an metni 1530 senesinde italya'da venedik şehrinde yayımlandı. elbette bu durum martin luther'in çağına yakın bir zamandı. martin luther: "kuran, isa'nın ve hıristiyanlığın büyüklüğünü tanımaya yardım eder, müslümanların önemini azaltır ve sonunda kötülük ilahının tehlikesinin ortadan kalkmasına sebep olur" diyordu. arapça ve türkçe yazıların basılmasını yasaklayan ferman 18. yüzyıla kadar yürürlükte kaldı. 1727 senesinde aslen macar olan ibrahim müteferrika ve yoldaşı said çelebi'nin çalışmaları ve abdullah efendi'nin fetvası ile meşrulaştırıldı. fakat basılan kitapların içeriği kur'an tefsiri, hadis ve dini ilimlerle ilgili olmayacaktı.
    --- spoiler ---

    kaynaklar:
    abdulkerim hadi hairi/"osmanlı'nın batılılaşma çabaları ve batı'nın iki yüzü"
    http://www.milliyet.com.tr/…/08/16/yazar/akyol.html *(harika bir yazı)
    http://arsiv.hurriyetim.com.tr/…18/eklhab/12ekl.htm
    ayrıca (#379144)
hesabın var mı? giriş yap