aile

• aile kutsaldır.
  
  kimin ailesi kutsaldır? abd'nin 50'lerde propagandasını doya doya yaptığı "çekirdek aile" mi kutsaldır? çocukların oyun oynadığı, annenin mutfakta yemek yaptığı ve babanın çalıştığı klasik aile modellemesinin kavramsal olarak ortaya çıkışı ve global olarak yaymacılığının icra edilişi 1900'lerden sonra gerçekleşiyor fakat insanoğlunun tarihindeki tek aile kurumu bu değil. aile kurumunu kutsallaştıranlar, lavirat, sororat, endogami, berdel, poligami için de aynı bakış açısına sahipler midir, yoksa bayramını kutladıklarını dinin peygamberi muhammed'in yaşam stili 21. yüzyılın getirdiği sosyokültürel karmaşalar ile kafalarında anormalize olmuşken yalnızca orta sınıf modern aile tipinin idealliğine mi inanmaktadırlar?
  
  kutsallığına inanılan aile tipi ezeli değildi, ebedi de olmayacak. bekar ebeveynler, çocuksuz çiftler, eşcinsel hakları, domestic partnership: bunların batıdaki yükselişinin bir anlamı var. kutsal kitapların 14 milyar yıllık evrenin kozmik takviminin en son anlarına denk gelmesi gibi, kutsal "çekirdek aile" kavramı da 200.000-300.000 yıllık homo sapiens tarihinde biraz geç ortaya çıkmış.
  
  sanayi öncesi dönemlerdeki geniş ailelerde, aile klasik biyolojik fonksiyonlara ek olarak bir üretim mekanizması. sanayi sonrasında ise üretim, fabrikalarda. haliyle "çekirdek aile" ve sanayi toplumu arasında bir harmoni varken, postmodern toplumda modern çekirdek ailelerin çözüldüğünü görüyoruz. boşanmalar artıyor, teknoloji bireyi özgürleştiriyor, cinsellik tabu olmaktan çıkıyor, modernitenin dayattığı değerler bir bir çürüyor. buna karşılık postmodern ilişkiler de sonunun nereye gittiği belli olmayan bir tüketim kültürü ile paralel olarak ilerliyor.
  
  oedipal aile modelinin ise psikanalitik boyutu sosyolojik açıdan önemli.
  
  george carlin, otorite ve aile ilişkisi üzerine şunu söyler:
  
  "parents never teach their children to question authority because parents are authority figures themselves, and they don't want to undermine their own bullshit inside the household."
  
  meali: "ebeveynler çocuklarına otoriteyi sorgulamayı öğretmezler çünkü ebeveynler kendileri otorite figürlerdir ve ev içindeki saçmalıklarını baltalamak istemezler.”
  
  aile içi şiddet, psikolojik ve fiziksel istismar: bunlar hâlâ yaygın olan problemler. özellikle türkiye gibi ülkelerde yalnızca ultra talihsiz insanların karşılaştıkları istisnai durumlar değil. vefa borcu ve tahakküm kültürü arasında ise ince bir çizgi vardır derdim ama demeyeceğim, biri diğerinin trade name'i. yozlaşmış hükümetleri kafasında devletin sözde kutsiyeti ile meşru kılıp toplumu devlete feda edebilen konformist kitlelerdeki psikoloji ile, çocuğunu meta olarak gören ebeveynleri ailenin sözde kutsiyeti ile meşru kılıp çocukları "hakkı ödenemez" bir borç içinde bırakan psikoloji birbirine öylesine benzer ki.
  
  oedipal aile modelindeki temel problem baskılayıcı figürler ve sevgi duyulması gereken figürlerin aynı figürler olmaları. bu şekilde oedipal aile modeli faşist toplumun ilk psikanalitik yapıtaşını oluşturuyor. filhakika moderniteyi takip eden postmodernitede de bu alışılmış desenlerin dekonstrüksiyona uğrayışı ve şahsi özgürlüklerin kolektivist değerlere üstün gelişi ne tür bir çağa doğru ilerlediğimizin ipuçlarını veriyor. bu değişim size "ütopya" gibi de gelebilir, "distopya" gibi de gelebilir. lakin z jenerasyonundan daha sonra gelecek olan jenerasyonların gözünde bunların her ikisi de olmayacaktır, asıl önem arz eden de budur.
  
  * * *
  ps: geleneksel ailelere hayırlı ramazanlar. el öpme ritüelleri, sempatikleştirilmiş gerontokrasi memleketimize hayırlı uğurlu olsun. bayramı yalnız geçirme hakkını elde edebilmek için 50-60 yaşındaki insanların çocuk gibi küslük çıkarmasına saygı göstermeyi reddeden bir hayırsız evlât sundu.
  
  ps2: bu entry bir zamanlar hatalı bir antropoloji bilgisi içeriyordu, uyardığı için stavrogin'e teşekkürler.