blue moon

• müziği richard rodgers'a, sözleri ise lorenz hart'a ait bir klasik. (bkz: rodgers & hart)
  
  1934 senesinde, metro-goldwyn-mayer adına çalışmakta olan besteciler richard rodgers ve lorenz hart; holywood party isimli filme müzik yapmakla görevlendirilirler. içinde laurel and hardy'nin, mickey mouse'un olacağı bu sükseli film için çıkardıkları işler beğenilmez; hâlbuki içlerinde blue moon'un o muhteşem ezgisi üzerine yazılmış şarkı, o zamanki hâliyle ''prayer (oh lord, make me a movie star)'' da duman olur.
  
  sonrasında, yine 1934 tarihli bir başka film manhattan melodrama için müzik yapmakla görevlendirilirler; bu enfes hüzünlü melodiyi heba etmek istemeyen richard rodgers'ın önayak olmasıyla filme uygun sözler yazılır ezgiye. it's just that kind of a play ismiyle yazılmış şarkı, filmin yayımlanmasından önce filmden çıkarılmıştır ancak. yapımcı, filmin gece kulübü sekansı için tekrar şarkı istemiştir ama; bunun üzerine tekrar bu hüzünlü melodinin üzerine farklı sözler yazılmış, filme de konulmuştur sonunda.
  
  shirley ross 'un seslendirdiği bu kesitin adı ise the bad in every man'dir; blue moon'un melodisinin bambaşka sözlerle birleşimidir ve manhattan melodrama'nın gece kulübü sahnesinde ilk defa seyirci-dinleyiciyle buluşmuştur tüm mütevazı hüznüyle.
  
  bu orijinal yorumun sözleri de hiç fena değildir:
  
  ''oh lord, what is the matter with? me?
  i’m just permitted to see
  the bad in every man
  oh, hear me lord
  i could be good to a lover
  but then i always discover
  the bad in every man
  they like to tell you that they love you only
  you can believe it though you know you’re wrong
  a little hall room can be awfully lonely
  and the night can be so very long
  oh lord, perhaps i’ll alter my plan
  and overlook look if i can
  the the bad in every man''
  
  sonradan bu melodinin daha ''romantik'' sözlerle bezenirse daha muhteşem bir eser hâline dönüşebileceği fikri pek çok defalar çıkmıştır richard rodgers'ın karşısına; lorenz hart da bu fikre dahil olup dördüncü ve son sözlerini yazmıştır bu enfes ezginin, kol düğmeleri buluşmuştur artık: ''blue moon, you saw me standing alone...'':
  
  ''blue moon you saw me standing alone
  without a dream in my heart
  without a love of my own
  blue moon
  you knew just what i was there for
  you heard me saying a pray'r for
  someone i really could care for
  and then there suddenly appeared before me
  the only one my arms will ever hold
  i heard somebody whisper "please adore me"
  and when i looked, the moon had turned to gold!
  blue moon! now i'm no longer alone
  without a dream in my heart
  without a love of my own
  
  blue moon you saw me standing alone
  without a dream in my heart
  without a love of my own
  blue moon
  you knew just what i was there for
  you heard me saying a prayer for
  someone i really could care for
  and then there suddenly appeared before me
  the only one my arms will ever hold
  i heard somebody whisper "please adore me"
  and when i looked, the moon had turned to gold!
  blue moon! now i'm no longer alone
  without a dream in my heart.''
  
  şarkının müzik piyasasına ilk defa taşınması da 1935 senesi ocak ayında olmuştur sanıyorum. hatta ilk ticarî sürümünün de al bowlly'e ait olduğunu düşünmekteyim, 12 ocak 1935'e ait bir kayıt olarak. (elbette ki pek çok jazz orkestrasınca yorumlanmış olabilir o dönem, fakat yayımlanmış ilk versiyonun bu olabileceğine dair güçlü bir kanı var, belirteyim.) açıkçası böyle bir şarkı için bir ilk atamanın da anlamsız olduğu da açık. zira blue moon anonim bir eser sayılımakta artık günümüzde; bir şahsa ya da topluluğa değil, bir kültüre ait olmuş şekilde. binlerce farklı yorumu vardır şarkının. her yorumda da yıllandıkça güzelleşmektedir bu enfes klasik.
  
  bu enfes şarkının rock'n'roll ile bağlantısını yapan yorumun ise elvis presley'e ait olduğu iddia edilemekte. 23 mart 1956 tarihli elvis debut'ü elvis presley'in b yüzünün 5. şarkısı olarak ayrılmış bu kayıt, elvis'in sam phillips-sun records macerasına ait.
  
  rock'n'roll janrına atıfta bulunulmasının sebebi ise -bu iddia bana ait değil- bu ürpertici yorumun çeşitlilik atfetmesidir bana göre. en önemli faktör elbette ki sadece gitar ve kontrbastan müteşekkil olmasıdır bana göre. her ne kadar sam phillips bu kaydı yayımlamaya uygun bulmamış olsa da, gerçekten tüyler ürperten bu yorumda, elvis'in falsettoları ve r&b'ye selam gönderen geçişleri; nedense söylemeyi tercih etmediği bridgelerin yerini enfes şekilde doldurmakta. gerçekten çok yoğun, ürpertici ve kuvvetli bir sadelikle bezeli bir yorum bu. (''rock'n'rolla ilk uyarlama'' ne derece doğru bir sıfat, onu gerçekten bilemiyorum. binlerce yorumlayanı olan bu parçanın hakkını yemek istemem açıkçası.)
  
  başka pek çok, pek çok yorumu var parçanın; the marcels'ınkinden başlayarak hepsini kulaklardan geçirmek gerek elbet.