charles martel

• puvatya savaşında frank ordusu komutanı, charlamagne nin de dedesidir. adına eklenen " martel" çekiç demektir. endülüs ordusunu çekiç gibi ezdi diye bu unvanı almıştır. fakat ortada ezilen bir endülüs ordusu yoktur. akindan dönen bir birligin yolunu kesip ganimeti geri almıştır. başarısı kasten abartilip unvan verilmiştir.
• "alet kullanan bir kültürün teknoloji tarafından bozguna uğratılmasına dair muhtemelen en ilginç örnek, sekizinci yüzyılda charles martel liderliğindeki frankların üzengiyi kullanmaya başlamasıdır. o zamana kadar atların savaşlardaki temel kullanım amacı askerleri savaş meydanına taşımaktı, savaş alanına gelince attan inilir ve düşmanla o şekilde çarpışılırdı. üzengi, at üstünde savaşmayı mümkün kıldı ve böylece dehşet verici bir askeri teknoloji ortaya çıktı. artık atlı birlikler ani saldırılarla savaşın gidişatını büyük ölçüde belirleyebiliyorlardı."
  ^*
• "çekiç" lakabıyla bilinen charles martel, frank krallığı zamanında yaşamış olan bir komutandır. aynı zamanda bir devlet adamıdır. 741 yılında 53 yaşında iken hayatını kaybetmiştir.
  
  charles, gayri meşru bir çocuktur. belediye başkanı olan babası pippen ii; hayatta kalan tek meşru olan oğlu 714 yılında ölmesine rağmen, kendi bırakacağı vasiyetinde charles'a yine hak tanımamıştır. her şeyi dul eşine ve üç torununa bırakmıştır. fakat charles, azmi ve kararlılığı sayesinde frank krallığında güç elde etmek için çalışmalarını sürdürmeye devam etmiştir.
  
  719 yılında kendisine karşı birleşenleri kesin bir şekilde alt eden charles, frank krallığını belediye başkanı düzeyinde yönetmeye başlamıştır.
  
  720'lerin büyük bir bölümünü kuzeyde ve doğuda kampanya yürütmekle geçiren charles, sonraki on yılın çoğunu güney sınırında kalıcı olabilecek bir tehditle mücadele ederek geçirmiştir. 711'de afrika'dan ispanya'ya gelen müslümanlar, frank topraklarını baskınlarıyla bunaltmıştır. galya'ya ve burgundy'e ulaşan müslümanlar; sonrasında ise 732 yılında abdurrahman el-gafiki komutasında, akitanya dükü eudes'yu yenmiştir.
  
  müslümanlar, akitanya'dan kuzeye doğru poitiers şehrine ilerlediklerinde eudes da yardım için charles'a başvurmuştur. charles; 732 yılında poitiers muharebesi'nde, müslümanlara ağır bir yenilgi yaşatmıştır. bu savaştan sonra frank birliğini kurmuş, klise üzerinde de güce ve etkiye sahip olmuştur.
  
  730'lu yılların sonlarında sağlığı bozulmaya başlayan charles martel, 741 yılında quierzy-sur-oise'deki sarayında ölmüştür.
• ii. pepin'in metresinden gayrimeşru oğludur. pepin'in iki meşru oğlu da kendisinden önce ölünce saray nazırlığına gelmiştir. poitiers muharebesinde yenmeseydi şu an çok farklı bir dünyada yaşıyor olurduk.
• bir fransiz generali.732 yilinda islam ordularini tours kenti civarında yapılan savaşta durduran fransız ordusunun komutanı.
• 700 lu yılların ortalarında fransa da meroven krallarının yonettigi franklar ulkesinde puvatya savası nda musluman araplara karsı savasmıs,hıristiyan avrupa nın kaderini degistirmis frank komutan.
  isminin anlamı '' cekic karl ''dır.
• 711'de endülüs'e ayak basan müslümanlar ispanya'yı baştan başa zapt ettikten sonra pirene dağlarının ötesine fransa içlerine akınlar yapmışlar. abdurrahman ül gafiki komutasındaki müslümanlar tours şehrini muhasaradan sonra ele geçirip kazanç hırsıyla komutanlarını dahi dinlemeyip önüne geçilemeyen yağmaya girmişler.
  
  fransa'da da merovenjler hüküm sürmekte devlet işleri ile de pek ilgilenmemektedirler. charles martell'de kumandanlardan/ nazırlardan biridir. müslümanlardan kaçan insanlar martel'e başvururlar, zırhlarla kaplı hristiyanlara karşı müslümanların galip gelmelerinin ayıp olacağını söylerler. martel: " bırakınız ilerlesinler... şimdi cüretlerinin son noktasında bulunuyorlar. önüne geleni yakıp deviren selden farkları yoktur. şimdilik şevk ve gayret onlar için en büyük zırh yerini tutar. fakat elleri ganimetle dolsun, güzel saraylara, rahat saraylara alışsınlar, reislerinin kalbini ihtiras, askerlerin fikrini anlaşmazlık kaplasın, işte o zaman zaferden emin karşılarına çıkacağız" der.
  
  tours fethinden sonra martel için artık son raddeye gelinmiştir, şehri kazanç hırsıyla yağmalayan müslümanların karşısına kendinden emin olarak çıkar. abdurrahman ül gafiki birliklerini düzene sokmak için epey gayret sarfetmiş belki de geri çekilmek doğru bir karar olacaktır. yine de düşmanın önünden kaçmadılar ve puvatya savaşı denilen savaşta kendisi dahil pek çok müslüman asker öldürülür.
  
  charles martel'in de ünü hızla yayılır ve kendisine martel lakabı da puvatya savaşından sonra verilmiştir. hemen ardından müslümanların ilerlemesine karşın pek devlet işleriyle ilgilenmeyen merovenjler hanedanlığını devirerek de babasının adına izafeten karolenjler hanedanlığını kurmuştur.
• merovingian hanedanliginin major domosu,nostria duku,poitiers savasinda tarik onculugundeki islam ordularini durdudmustur
• (bkz: yüzbaşı charles martell)
• puvatya savaşında müslümanların avrupa'nın içine kadar girmesini engellediği ve böylece hristiyanlığı kurtarması nedeniyle kendisine hayli dinî bir rol atfedilir ama stephen o'shea'nın nefis ifadesiyle (inanç denizi, s.18) charles martel, ortalama bir savaş atından daha fazla dinî duyguya sahip değildi.
  
  lakabının çekiç olduğuna ilişkin hayli yaygın bir yanlış bilgiyi düzeltmek gerekiyor. adamın vaftiz adı karl martiaux ki sonradan charles martel'e dönüşmüş. puvatya savaşı'ndan sonra "çekiç" lakabını aldığına ilişkin hatalı bilgi ise fransızca çekiç anlamına gelen marteau ile soyadı arasındaki benzerliğine dayanıyor.