vorarlberg

• (bkz: bregenz)
  (bkz: dornbirn)
• isviçre almancası'ndan sonra, anlaşılması en zor dialektin konuşulduğu eyalet.
• avusturyanin en tutucu insanlarinin yasadigi eyaletlerden birisi. almanya, isvicre ve liechtenstein'a sinirdas. bol bol yessilik ve daglar bulunan bir yer. genel anlamda gayet sikici, ama sirinlikleri de olabilen bundesland.
• avusturya’nin en kücük eyaleti
  
  büyüklügü 2.600 km², nüfusu 360.000
  
  baskenti bregenz
  en büyük sehri dornbirn.
  bu ikisi haricinde üc sehri daha var zaten; feldkirch, bludenz ve hohenems, gerisi de köy kasaba.
  
  en yüksek dagi 3300 m ile piz buin, bir de kuzey batisindaki bodensee'yi unutmamak gerekir tabi.
  
  elimde veriler yok ama en cok türkün (ve viyana’dan sonra en cok yabancinin) yasadigi avusturya eyaletidir vorarlberg.
  
  kislari bir cok kayak merkeziyle dünya sosyetesini, yazlari bregenzer festspiele ile de bir o kadar sanatsever turisti ceker.
  
  güzel yerdir, avusturya'nin karadeniz'idir burda yasayan türkler icin.
  avusturya'nin geri kalan kismindan biraz kopuktur. arada arlberg vardir nitekim.
  "vor" ve "arlberg" kelimelerinden olusmustur, "arlberg'in önü" anlaminda, burdan da görüyoruz ki dogu avusturya'nin degil kendilerinin koydugu bir isimdir bu. tabi dogudakiler daha cok "kanton rest" demeyi severler, onlar bizden degil, isvicrenin artigi, bize yamadigi eyalet anlaminda. hem isvicre ile arasinda öyle koca daglar degil ren nehri vardir sadece. lehcesi de isvicre lehcesine daha yakindir zaten, zor anlasilir arlberg'in diger tarafinda, schwaebisch ve schweizerdeutsch ile akrabadir. "gsi berger" denilir bir de burda yasayanlara yine diger avusturyalilar tarafindan. vorarlbergerisch de präteritum kullanilmaz cünkü, "ich bin gewesen", "du bist gewesen" olur hep, o da "i bi gsi", "du bisch gsi" diye telafuz edilir. ["heschas?.. moll moll, scho a bizlä!"]
  bauer de der tabi bazi kendini bilmezler, her vorarlbergli sanki ciftciymis gibi.
  sokakta tanisilsin tanisilmasin "heil(e)" diye selam verilir, ama kesinlikle politik degildir bu selamlama sekli.
  kulaga hos gelen bir lehcedir zannimca, kaba degil yumusaktir, siir gibidir cünkü. almanca bilen kisilerin yaninda konusuldugunda yabanci bir dilmis gibi bakmasi da ayri güzeldir.
  ben en cok ländle demesini severim, memleket anlamina gelir nazarimda, en cok sevdigim insanlarin yasadigi yerdir. uzun süre yasanilacak yer olmasa da gidip görmek, görüp gezmek gerekir.
  
  http://www.vorarlberg.at/
• şuan karayoluyla onlarca tüneli aşarak varmaya çalıştıgımız yer.doga mükemmel.köyler rüyadaymışız hissi veriyor.ülkemizde daha çok bolu bölgesi ile benzeşen yerler göze çarpıyor.ve surekli tırmanıyoruz giderken.şuan hem kar hem guneş var..iyilik işte daha ne olsun.
• 1919'da referandumda %81 oranıyla avusturya'dan ayrılıp isviçre'ye bağlanmaya karar vermiş, ama isviçre'de katolik ve almanca konuşan nüfus oranlarını arttırıp dengeleri bozacağı için isviçre istemediğinden kös kös avusturya'da kalmıştır.
• avusturya nin acik ara en sevdiğim eyaleti. isvicre, liechtenstein, almanya ve italya ile komsudur. konusulan dialekti -agiz- anlamak gerçekten zordur, alışması da söylendiği gibi kisa sürmez. insanlarin katolik, genellikle muhafazakar ama tatli olduklari bir eyalettir. turklerin en yoğun yaşadığı 2. avusturya eyaletidir. dogasi ve kayak merkezleri mükemmeldir. bludenz ve lünersee mutlaka görülmelidir.
• 400bin kisinin yasadigi eyalette yaklasik bin tane degisik diyalekt var. birakin almani, viyanaliyi, komsu bir köylü bile yandaki köylünün ne dedigini anlayamayabiliyor.
  
  vorarlbergcenin klasik almancadan, hochdeutsch'tan en büyük farki prateritum'un konusma dilinde hic kullanilmiyor olusu. gecmis zamanda cümle kurarken modal fiillerin yani sira yardimci fiiller haben ve sein dahi her zaman perfekt formunda cekimleniyor. ich wollte oluyor sana ich habe gewollt ( i hab gwölt). ingilizcedeki "i was"in karsiligi olan "ich war"i "ich bin gewesen" olarak kullaniyorlar ve kusarak i bigzi diye telaffuz ediyorlar (bkz: #110800761). iyi almanca biliyor olmak bir vorarlbergli ile konusup anlasmak icin yeterli degil, iki tarafin da ödün vererek birbirine yaklasabilmesi gerekiyor. mevzu ile alakali vorarlbergli bir kizin sahane bir sarkisi var, aradaki farklari algilamak icin iyi bir baslangic: https://www.youtube.com/watch?v=klhbslas_oo