tiroid hormonu

• metabolizmanin ve tansiyonun duzenlenmesini saglar.
• t3 ve t4 hormonlarıdır.
  vücudumuzdaki sistemlerin bozulmasında ilk akla gelmesi ve bakılması gereken hormonlardır.
  zira bu hormonlar insan metabolizmasının hızını, vücudun sıcak veya soğuğa adaptasyonunu, bebeklerin büyümesini, gelişimini ve zekasını, derimizin ve saçımızın kalitesini, bağırsak sisteminin çalışmasını düzenler.
  sevin onları, huyuna gidin.
• hipotiroidi durumunda ya levotiroksin(yani t4) yada liyotironin(yani t3) veririz.
• hipotalamustan salgılanan trh hormonu medial eminence civarında portal dolaşıma bırakılır. adenohipofizden tsh hormonu salgılanmasını uyarır. tsh hormonu tiroid bezinden t3 ve t4 hormonları salgılatır. t3 asıl görevi yapan t4 ise depo olarak kullanılan hormonlardır. t4 gerektiğinde t3 dönüşebilir. bir iyodu kopartan yüce enzim deiyodinazla.
  t3 ve t4 hormonları tirozin aminoasitinden köken alır. aminoasitten üretilmesine rağmen peptid yapıdaki hormon özelliği göstermez. bundan dolayı yağda çözünüp hücre zarından geçebilir ve kanda taşınmaları için bağlayıcı proteinlere ihtiyaçları vardır. bağlayıcı proteinleri olduğu için de yarılanma ömürleri uzun. t4 ün yaklaşık 7 günken t3'ün 1 gün. bu da kullandıkları taşıyıcı proteinlerin yapısından kaynaklı. t4 daha çok tbg proteiniyle t3 ise albumin ile taşınmakta. tbg proteini daha güçlü bağlanır albümine göre.
  hipertiroid ya da hipotiroid için kanda serbest dolaşan tiroid hormonlarına bakmak lazım. çünkü proteinine bağlı olan hormon inaktiftir. gebelikte östrojen artışı hormon bağlayan proteinleri arttırır ancak serbest hormon miktarı normaldir. eskiden total hormon seviyesine bakılıp gebeler için hipertiroid teşhisinde bulunuyorlarmış. yanlış bilinen doğrulardanmış yani.
  tiroid hormonlarının üretim aşamasında etkin olan bir enzim var. tiroid peroksidaz enzimi. öyleyse kişide hipertiroid varsa bu enzimi inhibe eden bir ilaç kullanmak yeterli olacaktır.
  soğuk ve tokluk bu hormonun üretimini uyarırken stres baskılar. stres, katabolik bir olaydır. yüksek streste tiroid hormonları da katabolik bir şekilde vücuda etki eder. bu da insanı ölüme götürebilir. vücudun kendisini koruması denilebilir buna. vücudumuz zaten ölmemeye programlı.
  bunun dışında tsh yani ön hipofizden salgılanan hormon tiroid bezi üzerinde etkilidir. tiroid bezinin normal boyutunda kalmasını ve hormon salgılamasını kontrol eder.
  tsh'ın yüksek olup serbest dolaşan t3-t4ün düşük olması guatr ve hipotiroid tablosudur. sıkıntı tiroid bezindedir.
  tsh yüksek ve t3-t4 yüksekse guatr ve hipertiroid tablosu görülür. sıkıntı hipofizdir.
  tiroid hormonları yaşamın devam etmesi için oldukça önemli hormonlardır ve vücudun her yerinde reseptörleri mevcuttur.
  yaşam enerjimiz bu hormonlar sayesinde vardır.
  yıllar sonra gelen edit: ne günler ne günler
• yüksekliğinde hiperkinetik ya da düşüklüğünde hipokinetik kalp yetmezliği yapabilen hormonlar grubunun genel ismi olup yapıca lipid olmamalarına rağmen reseptörleri nükleustadır ve salınımları vücudun en büyük endokrin bezinden gerçekleşmektedir.
  
  wolff-chaikoff etkisi denen durumda iyon tuzaklamaları kullanılır ve bu hormonların üretimi durdurulur. böylelikle genel cerrahlar ameliyat öncesi hemorajik komplikasyonların önüne geçmeye çalışır.
• tiroid bezinin hormonları olan triiyodotironin (t3) ve tetraiyodotironin (t4) tür. tiroid hormonları tsh tarafından tiroid bezlerinin uyarılmasıyla sentezlenir. tiroid sentez basamakları;
  
  1- tiroid foliküllerinin lümenini çevreleyen kübik epitel hücreler, tipik bir glikoprotein olan tiroglobulini granüllü endoplazmik retikulumde üretir daha sonra bu molekül golgi'ye geçer; golgide glikozillendikten sonra apikal sitoplazma üzerinden folikül lümenine salınır.
  
  2- dolaşımda bulunan iyodür (i2) molekülleri na/i pompasının aracılık ettiği aktif taşımayla kübik epitel hücrelerinin sitoplazmasına alınır. serbestleşen iyot atomları burada tiroid peroksidaz enzimi ile oksitlendikten sonra difüzyon ile folükül lümenine gönderilir.
  
  3- folikül lümeninde biriken tiroglobülin molekülüne 1 iyot eklenirse mit (monoiyodotirozin ) ; 2 iyot eklenirse (diiyodotirozin) oluşur.
  
  4- folikül lümeninde 1 mit ile 1 dit birleşirse triiyodotironin (t3) oluşur. 1 dit ile 1 dit birleşirse tetraiyodotironin (t4) yani, tiroksin hormonu oluşur.
  
  5- folikül lümeninden reseptör aracılı endositoz ile kübik epitel hücrelerinin apikal sitoplazmasına alınan t3 ve t4 hormonları, bazal sitoplazmadan ekzositoz ile hücre dışına salınır.
• tiroid hormonu sentezi:
  
  tiroid hormonu yapımı için gerekli olan iyot na-iyot pompası ile 2/1 oranında sekonder aktif taşıma ile taşınır folikül hücresine. bu giren iyot da hücrenin apikal membranına doğru gider ve oradaki pendrin adındaki cl/iyot değiştiricisi ile folikül lümenine girer. ( tsh'nın etkilemediği tek sentez basamağı pendrin basamağıdır.)
  
  lümene giren iyot burada tiroid peroksidaz ile okside olur. bu okside iyot yine tiroid peroksidaz enzimi ile tirozin aminoasitine bağlanır. ki bu aşamaya organifikasyon denir.
  
  iyot tirozin'in yapısına girince monoiyodotirozin (mit) ve diiyodotirozin(dit) oluşur.
  
  daha sonra bu mit ile dit birleşerek t3, iki dit birleşerek t4 oluşturulur. bu işleme kenetlenme denir ve bu işlemide tiroid peroksidaz yapar.
  
  işte propiltiourasil de bu tiroid peroksidaz'ı inhibe ederek iyot'un girişi hariç tüm sentez basamaklarını inhibe ederler.
  
  işte bu hormonlar folikül lümenindeki tiroglobulin'in yapısında bulunur. ve bunu da megalin adlı reseptör yardımıyla reseptör aracılı endositoz ile alıp, parçalayıp kana verirler. en çok da t4 ortaya çıkar.
• tsh normal, t3 ve t4 düşükse ve demir eksikliği durumu teşhis edilmişse öncelikle demir eksikliği anemisi elimine edilmelidir.
  
  örneğin, yaklaşık bir yıl önce, sağlık ocağındaki tahliller ile t3-t4 eksikliğinden aile hekimim tarafından tiroid ilacı içmem gerektiği uygun görüldü. ilaç reçetelendi, avucuma sıkıştırılıp gönderildim. mesleğim gereği, biraz farmakoloji biraz biyokimya biraz da patoloji ile bu işin bir uzman tarafından değerlendirildikten sonra tedavi sürecine başlamam gerektiğine inandım. tedaviyi kafamda reddettim, çünkü teşhis yanlış veya yok. ilk iş uzmana gitmekti.
  
  tabiatım gereği, sportif, hiperaktif bir insanım. zaten tsh hormonunun bu kadar eksik olmasına inanamama sebebim de bu sayılır. hipotiroid hastalarında, genel belirtiler arasında bir yavaşlık, yorgunluk vs var. hatta hipotiroidli hasta kliniğe girerken, yavaş konuşmasından, yavaş yürümesinden bile teşhis yaklaşıyor dersiniz direkt.
  
  ilk dört beş ay, bulunduğum hastanede endokrinoloji uzmanı olmadığından, başka ilçeye gitmem gerekiyordu. ben de dedim ki ilçe dışına gidene kadar - yani müsait bir zaman bulana kadar- şu lanet demir eksikliğini bir tedavi edelim artık. belki hayatta ilk kez demir ekskliğimi bu kadar kafaya takmışımdır. çok şükür ki takmışım ya.
  
  kahve bağımlılığı ve çay tüketimi. kesinlikle minimalize ettim ve bitkisel çayları tercih etmeye başladım. yaklaşık 1 yıldır bunu yapmaya çalışıyorum. çok çok önemli gençler.
  
  bu süreç içerisinde fark ettiğim en önemli nokta şuydu: demir ilacı kullandığım dönemde ve takiben, tahlillerimde demir eksikliği sorunum düzeldiğinde tsh hormonlarım, t3-t4 hormonlarım da olması gerektiği aralığın neredeyse üzerine bile çıkacak. diğer tüm kan değerlerim süper zaten. maşallah.
  
  yaklaşık, levotiron reçetelendiğim dönemin 7. ayında mı ne, bizim eğitim araştırma hastanesine endokrinoloji bölümü açıldığına dair haber aldım. stajım gereği hemen randevu alığ gidemedim ne yazık ki. bu dönem uzadı da uzadı. bir de sağlık ocağında hormon tahlillerim hep normal çıkmaya başlayınca hafif bir rahatlık da vardı tabii. aile hekimi ilacı kullanıyor muyum kullanmıyor muyum sormuyor bile. ben de sorsa da söylesem diye can atıyorum ama nerdee.
  
  neyse, sonunda bir ay önce endokrinoloji uzmanından randevumu aldım. gittim, usg ve kan tahlilleri istedi. bugün, tam da bir saat önce ultrason sonucumla da beraber doç. dr. canım doktorumun yanına gittim tekrar. usg süper, tertemiz. küçükken nodül olabilir dedikleri şeyin esamesi bile yok. kan tahlilleri de hep olduğu gibi tertemiz çıktı. t3-t4 hormonlarım normal değerler aylar öncesinde yükselmişti zaten (demir eksikliği giderilince). hiçbir şey için ilaç kullanacağın bir durum yok, zaten böyle kısa dönem levotiron kullanıp bırakalım sonra sonuca bakalım diye tedavi şekli de yok(burada beraber sağlık ocağındaki şeker doktoruma giydirdik denebilir) endişelenmene gerek yok, tiroid hastası değilsin dedi.
  
  tüm bu dönemde, tsh hormonum düşük diye levotiron yazıp postalayan doktorumu dinlemiş olsaydım, tiroid ilacımı kullanışımın bilmem kaçıncı ayımda olacaktım. çok fena çok. bu yazıda, aile hekimimi hedef olarak gösteriyormuş gibi görünme amacım yok, önceden söyleyeyim de kendinizi komplo teorisini çözmüş zekilerden zannetmeyin. aile hekimime yine gidiyorum ve kendisine saygıda kusur etmem. sonuçta kaç yıllık doktor. insanların biraz daha gözü açık ve araştırmacı olması gerektiğini vurgulamak istiyorum. belki ben hekim adayı olduğum ve bu işlerle içli dışlı olduğumdan şanslıyım. sağlık bilimleriyle yakından uzaktan alakadar değilseniz, en azından bu gibi sistemik hastalıklarda, öncelikle iyi bir teşhis ve anamnez gerektiğini unutmayın. hipotiroid teşhisi mesela, iiki üç kutu içtikten sonra düzelen bir şey değil. bu ilaçları hayatınız boyunca kullanmak zorunda kalıyorsunuz. o yüzden neden kullanıyorum bu ilacı, uzman mı yazdı, kim yazdı bir araştırın. neden oluştu bu hastalık, sebebi ne, etyolojisi ne bir öğrenin hocam. varsa etkenlerden ortadan kaldırın. bu etkenler keyif aldığınız şeyler bile olsa (kahve tüketimi, sigara) emin olun, sağlığınızdan önemli değil. sağlık çok önemli bir şey hem de çok.
  
  özet: tiroid ilacı ve hormonlarda beklenmedik düşüş yaşarsanız altta yatan sebebi bir araştırın, en iyisi bir uzmana görünün.
• geçen akşam bi arkadaşımla rutin yürüyüşümüze çıktık. başka bir arkadaşımız da bize katıldı. 500mt sonra yürüyüş eylemimize sonradan katılan arkadaşım dedi ki 'benim tiroidim var size yetişecek kadar nefesim yok en iyisi ben geri döneyim' e olur. astımı var belki de
• insan hayatını alt üst edebilecek bir hormon.
  
  şeker hastaları biliyorsunuz gün içinde değerlerini ölçüp buna göre önlem alabiliyorlar. fakat tiroid için bu durum biraz zor. mesela hashimoto tiroid hastalarında bu şekilde bir uygulama mevcut değil. bir gün önce dünyayı sırtında taşıyabilecek enerjideki adam bir gün sonra yataktan çıkacak enerjiyi bulamıyor olabilir.