fitnat hanım ^*

• 17. yuzyilin taninmis divan sairlerindendir fitnat hanim. istanbullu olan fitnat hanim seyhulislam mehmet efendinin kizidir ve asil adi zubeydedir. divan siirindeki soyleyis guzelligi ve nazim ustaligi hemen dikkatleri ceker. divaninda hikmetlerle musammatlar, gazellerle kasideler, sarkılarla tarihler uyumlu bir dil ustaligi icerisinde yer alır.
• gazel
  
  nesve i cam ı muhabbetle gonul cus eyler
  cekilen der u gamı cumle feramus eyler
  
  kıl hazer alma sakın asık ı zarın ahın
  seni bir suh i sitemkara felek dun eyler
  
  bir nigehle komadı derdimi takrire mecal
  cesm i mestin nice guyaları hamus eyler
  
  hale i mah gibi sineye cekmis mihri
  bezm i vuslatta o kim yari deragus eyler
  
  sen hem gülsen i husnunde de figan et cu hezar
  fıtnata derd-i dilin belki o gul gus eyler
  
  -o-
  
  gonul sevgi kadehinin nesesiyle cosar
  cekilen dert ve uzuntuyu butunuyle unutur
  
  kacin, aglayan asikin ahini alma sakin
  seni bir zulmedici guzele keder duskun eyler
  
  bir bakisla derdimi anlatmaya derman koymadı
  sarhos gozun nice soyleyenleri susturur
  
  ay haleleri gibi gunesi gogsune cekmis
  o ki kavusma meclisinde sevgiliyi kucaklar
  
  sen hemen guzelliginin gul bahcesinde binlerce kez agla
  ey fitnat, bekli gonul derdini o gul dinler
• rivayete göre :
  fitnat hanım, çok güzel, henüz sakalı bile çıkmamı$ bakkal çırağı bir delikanlıya a$ık olmu$.. bu nedenle bir bahane bulup sık sık bakkala, delikanlıyı görmeye gelirmi$.. bunu duyanlar delikanlıya, "fitnat hanım gelip sana dikkatle baktığı zaman ' çok bakma güzel ate$-i hüsnümle (güzelliğimin ate$iyle) yanarsın' de" diye öğretmi$ler.. gerçekten fitnat hanım gelip kendisine bakınca genç bu dizeyi söylemi$.. $air'de hazır cevap olduğundan cevabı yapı$tırmı$:
  hattın (sakalın) çıkacak sende beni mumla ararsın!..
• şair necati cumalı'nın annesinin adı da fıtnat hanım'dır..kızılçullu yolu şiirinde de geçmektedir;
  
  kizilçullu yolu
  
  hidirellez günü, kizilçullu yolu
  beni herkes severdi çocuklugumda
  arabaci yanina oturtur
  kirbaci bana verirdi
  
  ben fitnat hanimin oglu,
  zayif bir kizi severdim
  gözlerinin içi gülerdi.
  
  hidirellez günesi,
  beraber tirmanmadik mi agaçlara?
  siz kanatmadiniz mi ellerimi
  elma çiçekleri?
  
  fıtnat hanım, oğlunun romanlarından birinden uyarlanan bir filmi sinemada oğluyla birlikte izledikten sonra, "bir daha romanlarını sinemaya verme" demiştir.
• genel kanı 1842'de doğduğuna yönelik olsa da, çeşitli kaynaklarda 1830lu yıllarda doğduğu belirtilmektedir. doğum yeri konusunda da ihtilaf mevcuttur, trabzon ve ordu bu ünlü şairi paylaşamamıştır; bazı kaynaklara göre trabzon'lu bazı kaynaklara göre ise ordu'ludur.fıtnat hanım zekası ve güzelliği ile ün salmıştır.şiirlerini ve yeteneğini keşfedip onu edebiyat dünyasına tanıtan süleyman nazif'tir. edebi başarılarının yanı sıra hattatlığı ile de ünlüdür, kendi elleriyle yazdığı bir kuran-ı kerim'i süleyman nazif bey'e hediye etmiştir.
  
  son dönem osmanlı edebiyatının en ünlü kadın isimlerinden olan fıtnat hanım 1911 yılında istanbul'da vefat etmiştir. edirnekapı mezarlığı'na defnedilmiştir.
  
  http://tr.wikipedia.org/wiki/fitnat_hanım
• kendisine dul bulunduğu yıllarda ahbapları evlenmesini tavsiye ederlermiş sıkça. o ise:
  -evlenmeye lüzum kalmadı. artık benim bir kedim, bir papağanım, birde köpeğim var.
  bunun üzerine ahbapları,hiç bunlar kocanın yerini tutarlar mı?diye, sorunca kendisi onlara şöyle cevap vermiştir:
  -niçin tutmasın? köpek durmadan homurdanır, papağan akşama kadar küfreder, kedimde geceleri dışarıda gezer!
• selena dizisinde arzu topal'ın canlandırdığı okul müdürü.
• bez bebek dizisinde mehmet topal'ın canlandirdigi orman bakanı
• rumeli kazaskeri derviş mehmet efendi ile mutsuz bir evlilik sürdürmüş şair. bunun sebebi ise eşinin sanattan uzak ve kültürsüz oluşuna bağlanır. dolayısıyla ünlü bir divan şairi olan veziriazam koca ragıp paşa ve şair haşmet ile ilişkisi olduğu söylenir.
  
  divan şiirinde, mihri hatun'dan (15.yy) sonra yetişen en güçlü şair olarak değerlendirilir. ancak kadını kafes arkasına iten baskıcı geleneklerin etkisi yüzünden, şiirine kadınlığından bir şey katamamış ve kendine özgü bir söyleyiş geliştirememiştir.
  
  bununla birlikte uzmanlar, o dönemde bir kadının şairliğe yönelmesini ve ünlü şairler arasında yer almasını büyük bir aşama sayarlar.
• üçüncü osman'ın padişahlığı sırasında 1748 yılında şeyhülislâm olan esad efendinin kızıdır. esad efendi şiir ve musiki ile uğraşan birisidir. fitnat hanım, kadınların kafes arkasında, kalın ve yüksek harem duvarları ardında yaşadığı bu dönemde ün salmış divan şairlerindendir. böyle bir devirde şiirleri, nükteleri, şakaları, hakkındaki fıkralarla geniş ün salmış, edebiyat tarihimizde dikkat çekerek ilgi toplamıştır.
  
  edebiyattan, musikiden hoşlanmayan, nakîb-ül eşrâf, rumeli kazaskeri de olan derviş efendi ile evlendirilmiştir. zarif ve ince ruhlu olan fitnat hanım bu evlilikte mutlu olmamıştır.
  
  1870 yılında ölen fitnat hanım ile devrin sadrazamı ragıp paşa ve ragıp paşanın kitaplık memuru şair haşmet arasında geçmiş olan edebi şakalaşmalar ağızdan ağza hep söylenir olmuştur. zeka anlamına gelen fitnat sözü onun şiirlerinde kullandığı mahlâstır. asıl ismi zübeyde'dir.
  
  şiirlerini divan halinde toplamıştır. bir gazeli şöyledir;
  
  güller kızarır şerm ile ol gonce gülünce,
  sünbül ham olur reşk ile kâkül bükülünce.
  
  ankaa dahi olursa düşer pençe-i aşka,
  sayd-î dile şehbâz nigâhın süzülünce.
  
  ol gonca-i ne-şküfte olur gül gibi, handân,
  şebnem gibi reşk-î dil-i şeydâ dökülünce.
  
  can vermek ise kasdın eğer aşk ile fıtnat,
  hâk-î der-i dildârdan ayrılma ölünce!
  
  bu gazelden alınmış mısralar ibrahim ağa tarafından, fitnat hanımın sağlığında hicaz makamında ağır semai olarak bestelenmiştir.