hezar

• bülbül
• bin
• gül ile bülbülü sordum, o gonca güldü dedi
  benim gibi sana yok, senin gibi hezâr bana^*
  
  hezar, hem bülbül hem de bin anlamına geldiğinden; "o gül için bin çeşit bülbül var bana rakip olarak" demek istiyor şair.
• (bkz: hezarfen ahmet celebi)
• nevşehir, niğde, kırşehir yöresinde "herhalde" anlamında kullanılagelen sözcük.
• rakam olarak bin anlamına gelmekle birlikte "bülbül"anlamına da gelir.
  
  şirazesi dağılmış okuduğum bir kadim kitapta şöyle denirdi.
  hezarın bülbül anlamında kullanılmasının hikayesi şudur: bin türlü ötmeyi bildiği için pers-zebanlar bu kuşa "hezar-ava" ya da "hezar-neva" derler imiş.
  
  hezar-âvâ: hezar-âvâz diye de bilinir. bin sesli demekliktir. avaz, sanırsam ingilizce'ye "voice" olarak geçmiştir.
  hezar-nevâ: binbir türlü şarkılar okuduğu için bülbüle böyle denmiştir.
  
  edip not: bu benim bininci entrym idi ve yeminle diyorum, bilinçli olmadı. şık bir tesadüf. yani yazının ortasında anımsadım..oysa arzachın sözünü dinleyip töre gereği bininci entrymi sözlüğe kurban edecektim. ama arzahc derisini napcaz sorularıma cevap vermedi. işte bu minval üzre hepinize bininci entym semalarından selam ediyor, sürç-i tuş ettim ise affımı talep ediyorum.
• divan edebiyatında âşıkla ilgili teşbih unsuru olarak “bülbül” ve çokluk ifadesi olarak “bin” anlamında kullanılmıştır.
  günümüzde hatalı olarak "hazer" denildiğinde tüm bu anlamları "bülbül" ün kanadıyla birlikte uçup gitmektedir. ve bu hatayı ısrarla yapmaya devam eden kişilerin kafasına "bin" defa divan edebiyatındaki ağır büyük kitaplarla vurma isteği yaratmaktadır.
  
  bir münir nurettin selçuk bestesinde de yerini almıştır ve kendi yorumundan dinlemek pek bir mâkbuldur;
  
  hatırla ma'ziyi mes'udu sen de ben gibi yan
  tulua bak beni yad et guruba bak beni an
  unutmadım seni ömrümde bir dakika inan
  tulua bak beni yad et guruba bak beni an
  ahh zemini türlü çiçeklerle süsledikçe bahar
  süsledikçe bahar
  dalar terennüme gülşende tatlı tatlı hezar
  tatlı tatlı hezar
  hatırla sen de beni her dakika sevgili yar
  unutmadım seni ömrümde bir dakika inan
  tulua bak beni yad et guruba bak beni an
  tulua bak beni yad et guruba bak beni an
• (bkz: hezar eylemek)
• kürtçe: bin (rakamla 1000)