dua
-
an-dua
misler koksun dünya
açsın eteğini babadağlar
çimen çayırı tattırsın
süzülüverelim bacalardan
bir ateşten bir havaya ılık ılık
ada kurbağası vraklar kulaktadır
olgun dua: "allahım, sen soktun sen çıkar -hayata.."
türkçe dua kabul olunmaz; türkçe küfürse en derinden hissedildiğinden derhal kabul de olur, günaha da girer.
çocuk gebede durduğu gibi durmuyor. ilişki kurtulsun diye, kurulsun diye çocuk yaparlar. bir dua, bir umut gibi.
adamın biri yeni yetmeliği sırasında sünnet atının yedeğindeki muhacirin şöyle dua ettiğine tanık olur: "allahım beni kolaylıktan kurtar." dua çok ilgisini çeker. biraz felsefe ilgisinden, çok derin diye bu duayı etmeye başlar. gel zaman git zaman duası adeta bacağına dolanır, laneti haline gelir. sonra bir vesileyle muhacirin duasının aslını öğrenme şansı olur: "allahım, beni kolaylıknan kurtar."
önce duanın az bilinen bir kullanımı, sonra örnekleri. fethiye köylerinde eğer bir aile dindar veya cemaatçi, bir cemaate mensup diye klasik düğün veya köy düğünü yapmazsa, onların evlendirme töreni başka belli görenekler içinde yürür, ve bu seçenek düğün törenine dua/duva (duva duanın kabacası) denir. tabii ki bu düğünlerde ağırlık kuran okutma ve sessizlik ve olasılıkla mevlit üstünedir. zaten evlenme olmayan bazı benzer dinsel ağırlıklı toplantılara da dua/duva denebilir, deniyor. içki zinhar yok. delbekçiler yok, zurna ve davul, saz şairi yok. ağırbaşlılık ve icabında böyle bir grubun mensubu olmakran duyulan gurur veya kibir var. bizim bölgenin önde gelen cemaatleri fetö grubunu bilemem, klasik olarak süleymancılar ve nurculardır.
***
allah iyilik versin, mutlu etsin, allah sıralı ölüm versin, allah analı babalı büyütsün, gördüğünden geri koymasın, allah iyilerle karşılaştırsın, allah muhtaç etmesin, canımı kolay alsın, azap çektirmesin, hayırlı olsun, hayırlısı olsun, hayırlıysa olsun, hayırlıysa düş hayırsızsa boş olsun, doğurup yüğürenler yerde yatmasın nurda yatsın, allah etmesin.
bütün bu duaları akla getiren şey için (bkz: hayat var/@ibisile).
yanılmıyorsam dini bütün bir virüsle oluştuğundan siğile basit dualar yarayabildiği gibi parpılamak da yarıyor olsa gerek.
"yaşattığını yaşa!" bedduası aynı zamanda duadır. yaşattığını yaşamak demek, karşı kutbuna kadar yaşamak, deneyimlemek, yani bütünlenmek demektir.
bu terapi bokunu bir yahudi buldu, ama hıristiyanlara öykünerek buldu. şimdi sen içine müslümanlık mı iğneleyeceksin? doğal terapi etkisine bakarsak, musevi gizemli, isevi sosyal, muhammedi ise tüm temel akılcılığa karşın pagan ve çocuksu. dua, 'istiyorum' diye tutturmak; zikir kendini uyuşturmak; muska büyüsel tümgüçlülük beklentisi.
***
"insanoğlunun duaları hep mucizeler içindir. her türlü dua aslında şuna indirgenebilir: yüce tanrım, lütfen iki kere ikinin dört etmemesini sağla..." ivan turgenyev
"aydınlanma herkesin eşit olduğu -eşit olarak becerebileceği- tek şey, tek deneyimdir. ve eylemlerine, dualarına dayanmaz, tanrı'ya inanıp inanmamana dayanmaz. yalnızca tek bir şeye dayanır ve o da biraz zevktir. aniden onu başarabileceğine dair kendine güven kazanırsın." osho provokatör mistik
"bundan yıllar sonra ispanya'daki inançlı kişilerin söyledikleri ve tutmama şansı olan dua şöyleydi:
aziz yusuf, sen ki yapmadan çocuk sahibi oldun
bir şey yap ki, ben çocuk sahibi olmadan yapayım." eduardo galeano - espejos una historia casi universal
"buna karşılık tarkovski'nin evreninde tinsel boyuta sadece toprağın nemli ağırlığıyla (ve durgun suyla) doğrudan yoğun fiziksel temas yoluyla geçeriz. nihai tarkovskici tinsel deneyim, özne yarı yarıya durgun suya batmış şekilde dünyanın yüzeyinde uzanmışken gerçekleşir; tarkovski'nin kahramanları dizlerinin üstünde, başları yukarıya, göğe dönük dua etmezler; aksine nemli toprağın sessiz kalp atışlarına yoğunlaşıp kulak verirler..." slavoj zizek - the thing from inner space
"acı da bir duadır peder silvestro, o da duadır." nikos kazancakis - allah'ın garibi
"hiç bir zaman anlamamıştım ki duanın ne olduğunu, tutup da hayduta anlatayım." nikos kazancakis - allah'ın garibi
"din sapkını oldum ve edebiyat ile duayı birbirine karıştırdım; edebiyatı bir insansal kurban oluş haline getirdim." jean-paul sartre - les mots
(bkz: düa)
(bkz: dua etmek/@ibisile), yakarmak
(bkz: yakarı), niyaz
(bkz: beddua), kargış, ilenç
(bkz: hayır dua)
(bkz: son duam/@ibisile)
(bkz: yağmur duası/@ibisile)
(bkz: amin/@ibisile)
(bkz: elli ikinci gece)
(bkz: iyilik vs kötülük)
(bkz: müslüman ruleti)
(bkz: ile bağlacını -lan ve -nan şeklinde kullanmak/@ibisile)
(bkz: allah derdini artırsın)
(bkz: kurt ağzını bağlama duası/@ibisile)
(bkz: medik mantra)
(bkz: cazgır/@ibisile)
(bkz: sübaneke işallaa yareppim işalla dinimiz amin)
(bkz: takdirde yazılan tekbirde bozulmaz)
(bkz: allah kimseyi gördüğünden geri koymasın)
(bkz: hayırlısı neyse o olsun)
(bkz: hayırlıysa beriye hayırsızsa geriye)
(bkz: allah çektirmesin)
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap