dört yüce gerçek

• gotama buda’nın aydınlanmaya ulaştıktan sonra öğrettiği ilk öğretidir. tüm budist öğretinin temelini oluşturan bir anlayışı ifade eder. dört yüce gerçek öğretisi pali derlemesi'nde samyutta nikaya yazmaları içerisinde yer almaktadır. bu dört gerçek şunlardır: dukkha - yaşam acı doludur. samudaya - acıların sebebi cehalet, açgözlülük ve öfkedir. nirodha - sebeplerin ortadan kalkması, acıların ortadan kalkmasını getirir.
• vikipedi tanimi: " gotama buda'nın aydınlanmaya ulaştıktan sonra öğrettiği ilk öğretidir. tüm budist öğretinin temelini oluşturan bir anlayışı ifade eder." (bkz: siddhartha gautama)
  
  "buda'nın öğretisi aydınlanmaya veya uygulayıcıya yardımcı olan bilgiye ulaşmaya odaklanır. bu, aynı zamanda dharma (yasa) olarak da adlandırılan dört yüce gerçek'te kısa ve öz bir şekilde açıklanmıştır:
  
  hayat acı çekmektir (acı çekmek = yeniden doğuş)
  acının nedeni arzudur
  arzunun nedeni aşılmalıdır
  arzu yenildiğinde, artık acı yoktur (acı çekmek = yeniden doğuş)
  
  (bkz: theravada budizm/#135651413)
• buda felsefesinin temelinde yer alan manevi öğretilerdir.
  
  sırasıyla şöyledir:
  
  1-dukkha - yaşam acı doludur. -aslında her insan bunalımlı ve kederlidir.
  2- samudaya - bunalımların temel nedeni bencil tutkulardır; bu ruh hali doğal olarak; cehalet, açgözlülük, öfke içerecektir.
  3- nirodha - nedenler ortadan kalkarsa, acılar da ortadan kalkar. -bencillik yenilirse bunalımdan kurtulmak da mümkündür.
  4- magga - acıların son bulması ve kurtuluş sadece sekiz katlı (aşamalı) asil yol sayesinde gerçekleşebilir.
  
  sekiz katlı asil yol'un ilkeleri ise şunlardır:
  
  samyag drishti - doğru görüş
  samyak samkalpa - doğru niyet
  samyag vac - doğru söz
  samyak karmanta -doğru eylem
  samyag ajiva -doğru (namuslu) kazanç
  samyag vyayama - doğru çaba
  samyak smriti -doğru dikkat
  samyak samadhi - doğru konsantrasyon
  
  sekiz katmanlı asil yol üzerindeki ahlâki prensipler:
  1- hiçbir canlıya zarar vermemek.
  2- verilmeyeni almamak.
  3- cinsel istismarda bulunmamak.
  4 -yalan söylememek.
  5- sarhoş edici maddelerden uzak durmak.
• buda’nın orjinal öğretisine verilen isim.
  
  dörtlünün ilk hakikati, acı çekmek insanlık halinin asli parçasıdır (bkz: dukkha).
  
  ikinci hakikat, acıların kaynağı arzularımızdır (bkz: samudaya)
  
  üçüncü hakikat, arzulardan sıyrılabilirsek acı da ortadan kalkar (bkz: nirodha).
  
  ve dördüncü hakikat, nirodha’ya erişebilmek için 8 basamaklı yüce yol’u takip etmek gerekir.