nüans

• türk dil kurumu'nun, yerine "çalar" kelimesini önerdiği kelime.
  
  gelen açıklama şöyle:
  
  fransızca nuance (renklerde açıklık, koyuluk derecesi; ince, küçük fark). dilimizde daha çok "ince, küçük fark" anlamında kullanılan bu söz için iki karşılık teklif ediyoruz: çalar, ince ayrım. "çalar" sözü azerbaycan türkçesinde nüans için kullanılmaktadır. "çalmak" fiilinin bizde de kullanılan "sarıya çalmak, kırmızıya çalmak" örneklerindeki anlamdan çıkmıştır. örnek: yoksa hem vezin bozulur, hem de "işit" ile "dinle" arasındaki çalar (ince ayrım) kaybolur.
• çok az fark anlamına gelir ki; karşılaşılan iki benzer durum arasında bunun farkına varmak zeki adam işidir.
• vesile olduğu ince görüşü icindeki nü an'da saklayan.
• aynı cinsten şeyler arasındaki ince fark.örneğin azeri türkleri ile kıbrıs türkleri arasındaki fark.
• genellikle detay gibi görünen küçük farkları ifade etmek için kullanılan kelime.
• ayrıntı, ince fark. benzer durumlar arası ince ayrım.
  (bkz: nüans farkı)
• aynı cinsten şeyler arasındaki ince ayrıntı.
• fransızca hassas renk ayrımı anlamına gelir.
  18. yy resim sanatında bulut gibi hassas renk tonlamalarını belirtmek için kullanılmıştır.
• müzik için nüansları ele alacak olursak; bir müzik parçasında ya da eserinde, anlamı daha derinleştirmek, duyguyu daha iyi aktarabilmek için notaların çeşitli gürlük derecelerinden faydalanarak onları detaylandırmaya ve derinleştirmeye nüans denir.
  
  nasıl ki konuşurken duygularımızı, ifadelerimizi tonlamalarımız sayesinde derinleştiriyor, daha yoğun bir şekilde karşımızdakilere aktarıyorsak, müzikte de bu duygusal vurguları ve detayları nüans sayesinde gerçekleştiriyoruz.
  
  nüanslar için başka bir ifade olarak dinamik adı da kullanılmaktadır. müziksel ifadeyi güçlendirmek için kullanılan ses düzeyinin alçalıp yükselmesi 17. yüzyılda barok dönem'de keşfedilmiştir. orta çağ ve rönesans'ta ses şiddeti, hep aynı seviyede kullanılmaktaydı. barok dönem'e gelindiğinde ise piano(düşük ses) ve forte (gür ses) terimleri ortaya çıkarak eserlerde ses şiddetinin önemi ortaya çıkmıştır.
  
  nüanslar portenin altına, küçük harflerle yazılmaktadır. altına yazıldığı notadan itibaren yeni bir dinamik seviyesi belirtilene kadar uygulanmaktadır.
  
  nüanslar:
  - pianississimo : "ppp" ile gösterilir ve olabildiğince hafif, sessiz anlamındadır.
  - pianissimo : "pp" ile gösterilir ve çok hafif, sessiz anlamındadır.
  - piano : "p" ile gösterilir ve hafif ses anlamındadır.
  - mezzo piano : "mp" ile gösterilir ve orta derecede hafif anlamındadır.
  - mezzo forte : " mf" ile gösterilir ve orta derecede güçlü anlamındadır.
  - forte : "f" ile gösterilir ve güçlü, sesli anlamındadır.
  - fortissimo : "ff" ile gösterilir ve forte'den daha güçlü anlamındadır.
  - fortississimo : "fff" ile gösterilir ve olabildiğince güçlü ve sesli anlamındadır.
  
  nüans değişikliklerini belirten ifadeler:
  - crescendo : cresc. veya (<) ile gösterilir ve gitgide yükselen ses anlamındadır.
  - diminuendo: dim. veya (>) ile gösterilir ve gitgide azalan ses anlamındadır.
  - fortepiano: "fp" ile gösterilir ve önce güçlü, sonra sessiz anlamındadır.
  - sforzando, forzando, szforzato : "sfz", "sf " veya "fz" ile gösterilir ve aniden aksanlı (nota veya akor üzerine uygulanır) anlamındadır.
  - rinforzando: "rfz"veya " rf" ile gösterilir ve takviyeli (nota, akor veya küçük parçaya uygulanır) anlamındadır.
• hayatta nüansları tecrübe edebildiğimiz ölçüde insani duyuşu yaşamış oluruz. böylelikle denilebilir ki insan, nüansları anladığı kadarıyla insandır.