zencefil

• bir arkadaşım zayıflamaya etkisi var mı diye sorunca meslek etiği gereği biraz araştırmaya başladığım kök sebze, baharat.
  
  son 5 yılda yapılan meta analizleri araştırdım. kaynaklarıyla birlikte paylaşayım da kutsal bilgi kaynağına katkı olsun. bu arada zayıflamadan girip diğer her konudan çıktım sanırım.
  
  şunu başa yazayım:
  ezcümle genel olarak ne dersin diyenler için:
  mide yanması, reflü yoksa, an itibariyle aşırı kanamalı regl olmayan bir kadınsanız, gebe ya da emzikli değilseniz günde 2 gram zencefili en az 2 ay kullanarak etkisini kendinizde test edebilirsiniz.
  
  bu yayını önemsedim:
  ginger on human health: a comprehensive systematic review of 109 randomized controlled trials. nutrients 2020, 12, 157; doi:10.3390/nu12010157
  
  ****antiemetik fonksiyon
  *kemoterapiye bağlı bulantı üzerinde etkili
  * hyperemesis gravidarum ‘da bulantı üzerinde etkili
  *postoperatif hastalarda anesteziye bağlı bulantı ve kusma için tutarsız sonuçlar
  * araba tutması ve vertigo için tutarsız sonuçlar
  
  *****gastrointestinal fonksiyon
  • kolorekral kanser önlemede etkili
  • irritable bağırsak sendromunda etkisi yok
  • gastrik boşalma zamanını azaltıyor
  
  ****analjezik fonksiyon
  • menstruasyondan 5 gün önce alınmaya başlanması ağrıyı azaltıyor
  • migren ve baş ağrısı üzerine etkili
  • kas ağırlıları için tutarsız sonuçlar
  
  ****antiinflamatuar fonksiyon
  • özellikle romatoid artritte çalışmalar; tumor necrosis factor (tnf) alpha, ferritin ve malondialdehyde (mda) seviyelerini düşürmüş
  
  benzer sonuçla;
  **1000-3000 mg/gün zencefil; 4-12 hafta; hasta grubu çeşitli.
  crp ve tnf-alfa azaldı. (effect of ginger (zingiber officinale) on inflammatory markers: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials
  cytokine 135 (2020) 155224)
  
  ****metabolik fonksiyon
  • tip 2 dm: açlık kan şekeri, hemoglobin a1c (hba1c), insülin duyarlılığı ve insülin direncinde anlamlı azalma. ayrıca c-reactive protein, trigliserit (tg), ldl kolesterolde azalma
  
  ayrıca şu meta analizler vardı ilgimi çeken:
  **1600-3000 mg zencefil / 8-12 hafta; zencefil kullanan ve kullanmayan tip 2 dm (diyabet) hastalarında karşılaştırılmış.
  açlık kan şekeri üzerine etkisi yoktur ya da anlamlı değildir.
  hba1c üzerine etkileri vardır.
  (dietary ginger as a traditional therapy for blood sugar control in patients with type 2 diabetes mellitus a systematic review and meta-analysis medicine (2019) 98:13)
  
  **tip 2 dm hastalarında zencefil tablet/kapsül 1 g-3 g/6-12 hafta vs plasebo karşılaştırılmış.
  tip 2 dm olanlarda açlık kan şekerini anlamlı olarak düşürdü.
  ayrıca açlık insülin ve homa- ır düşürdü.
  lipit profilinde düzelme sağladı
  bmı’de anlamlı bir değişiklik olmadı
  (effects of ginger (zingiber officinale roscoe) on type 2 diabetes mellitus and components of the metabolic syndrome: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials evidence-based complementary and alternative medicine volume 2018, article ıd 5692962)
  
  • obezite: bki, vücut yağ yüzdesi, total kolesterol, bel çevresi, bel kalça oranı ve insülin direncinde azalma
  
  başka bir yayında; **2-12 hafta; obez/fazla kilolu kadın/erkek; farklı zencefil desteklerine bakılmış. bu meta analize göre zencefil alımı vücut ağırlığı, bel/kalça oranı, açlık glukozu, homa-ır azaltırken hdl kolesterolü arttırdığı ve insülin, bki,trigliserit, toplam ve ldl kolesterolü etkilemediği sonucuna varılmıştır.
  
  zayıflamaya olumlu etki nedeni olarak termogenezi arttırarak enerji harcamasını arttırması ve iştahı kontrol ederek besin alımını düzenlemesi gösterilmiş. (evaluation of ginger (zingiber officinale roscoe) on energy metabolism and obesity: systematic review and meta-analysis. food revıews ınternatıonal https://doi.org/10.1080/87559129.2019.1608556)
  
  ** bir başka sistematik inceleme ve meta-analiz, zencefilin tg ve ldl-c üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. ayrıca, sonuç, düşük doz zencefilin (2g/gün'eşit/ az) tg ve tc üzerinde daha fazla düşürücü etkiye sahip olduğunu ortaya koydu. (phytomedicine volume 43,1 april 2018,28-36.)
  
  yan etkileri
  • çok ciddi olmamakla birlikte
  • mide yanması
  • mide bulantısı
  • aşırı menstrual kanama
  • diare
  • karın ağrısı
  • gaz
  
  bazı konularda sonuçlar çelişkili olunca cochrane 'e başvurdum. https://www.cochranelibrary.com/search - 8 başlık var. genelde bulantı, kusma konusunda… obezite ve diabet konusunda yok.
  
  yüksek kaliteli büyük örneklemli ve daha uzun tedavi süresi olan çalışmalara ihtiyaç var. tüm yayınlar böyle bitiyor. dolayısı ile zayıflamaya ya da başka konuya dair kesin olarak önermek mümkün görünmüyor.
  
  çalışmalar arasında farklı sonuçlar olmasının nedenleri:
  • hasta sayısı az
  • takip süreleri farklı
  • diabet yaşı belli değil/ hastalık süresi belli değil
  • kullanılan zencefil miktarı ve formu değişken
  • medikal tedavi alanlar var/yok söz edilmemiş
  
  obezite ile başlamıştım. obezitenin tek nedeni aşırı beslenme değil. beraberinde fiziksel aktivite düzeyi, troid,insülin vb bazı hormaonlar, genetik yatkınlık, antidepresan, streoid vb bazı ilaçlar, cushing gibi bazı hastalıklar etkili oluyor. bunlardan biri varsa kontrol altına alınmadan tek başına günde 2 gram zencefilin etkisi olacağını sanmıyorum.
  
  siz yine sağlıklı zayıflama için sağlıklı beslenip hareket edin ^*
  
  (bkz: bir diyetisyen)
• hindistan'da bir üniversitenin yaptığı incelemelere göre ;
  zencefilin karaciğer ve kandaki kolesterolü azalttığı,
  uykuyu rahatlattığı,
  vücutta terleme ve sıcaklık yarattığı
  baş ağrılarını giderici etkisi olduğu,
  kanın yapısını daha akışkan hale getirdiği,
  kalp ritminin düzene girmesini sağladığı,
  solunum yollarını açtığı,
  bağırsaklarda oluşan gazın atılmasını sağladığı
  mideyi düzenlediği ve mide bulantılarını giderdiği
  iştah açan
  iyi bir anti oksidandır.
• kadınların regl döneminin gecikmesi durumunda günde iki-üç bardak içilirse hemen başlamasına yardımcı olur. tarçın ise tam tersidir. geciktirmek istenirse bir çorba kaşığı tarçın süte karıştırılıp içilir, tarçınların tamamı yutulur veya kaşıklanır. beş güne kadar regl gecikir. her iki formül de tarafımca test edilip onaylanmıştır.
• 3 hafta kadar önce hem bronşit hem faranjit oldum. faranjiti siktiret ama bronşit hayatımı kararttı. öksürmekten geceleri uyuyamadım, nefes alamadım, öksürük 2 haftayı bulunca kaburgalarımın arasındaki adeleler zedelendi, oralardan ağrı kesici iğneler yedim filan. baktım öksürük 3. haftasında hala geçmiyor ve bana zencefil tüket zencefil diyenlerin sayısı bini aştı tamam ulan dedim ve ta taa öksürük nerdeyse geçti.
  çiğ versiyonunun kabuğunu soyup ince rendeden geçiriyoruz ki suyu çıksın. o suya bal karıştırıp tekila shot gibi yuvarlıoruz ve 3 günlük kür sonrası daş gibiyiz kaya gibiyiz.
  teşekkürler dove.
• taksim'deki iki arkadaşımla her cuma buluşup gittiğimiz yegane mekandı. vejetaryen filan da değildik, hatta en has kebapçılardık ama niyeyse zencefil'de muhabbet etmek şekerli kişniş yemek filan başka gelirdi.
  
  arkadaşlarımdan biri bu ülkeye küstü, ingiltere'ye gitti, senede bir gelirse görüyorum. diğer arkadaşımıysa 30 yaşında kaybettim.
  
  yapayalnız kaldığım bir günün akşamında yakınından geçerken gözlerim doldu. bir zamanlar en has muhabbetlerimizin merkezi olan mekanın artık semtinden bile geçmek acı veriyor.
  
  sevdiklerinizle bol bol gülün. bir zaman sonra sadece attığınız kahkahalar yanınıza kar kalıyor.
• voodoo bebeğine benzemesinden kelli korktuğum baharat.
• kendisini ahlak zabıtası sanan işletmeci ya da mekan sahibi kişiler bulunduran mekan (taksim'deki zencefil için söylüyorum bunları). dün akşam sevgilimle tatlı yiyip kahve içmek için kısa süreliğine bir uğradık. tam tatlımızı bitirmiş kahvelerimizi yeni yudumlamaya başlamıştık ki o sırada işletmeci veya mekan sahibi olduğunu sandığım kişi birden beliriverdi. beyefendi! öpüşmemizden rahatsız olmuş meğerse, tam da biz öpüşürken müdahale etmek ihtiyacında bulunmuş. orası içkili bir lokantaymış! öyle öpüşemezmişiz, romantik dakikalar geçiremezmişiz. bir de bunları söylerken etraftan rahatsız oluyorlar bahanesini öne sürmesi tam komediydi. oturduğumuz giriş kısmında tek bir müşteri bile yoktu. bunu belirtip, etrafta hiç kimse yokken nasıl insanlar rahatsız olabiliyor diye çıkışıp, açıkca söyleyin siz rahatsız olduysanız diye üstelediğimizde "ahlak zabıtası" rolünü üstlenmek zorunda kaldı beyefendi! esnaf lokantasında öpüşüyoruz sanki, gören de sürekli yiyişip duran çiftler gibi bir şeyiz sanacak. içkili lokantalarda öpüşülmezmiş hem, öğrendik iyi oldu! içkili barlarda da öpüşülmez mi acaba? hesabı isteyip, kahvelerimizi içmeden mekandan çıktık. olayın saçmalığını anlamış olan garson da iyi niyetiyle "afiyet olsun" dedi bize. "ne afiyeti zehir zıkkım oldu" diyecektim, tuttum kendimi. tüm bunlar fatih'te esnaf lokantasında değil, taksim'de içki içilebilen, bistro tadında hem de vejeteryan menüye sahip, entel dantel tiplerin takıldığı pahalı bir mekanda oluyor. kısaca bu mekana sevgilinizle gitmeyin, eğer gidecek olursanız da öpüşmeyin, öpüşecekseniz de şöyle etrafı bir kollayın, eğer sizi röntgenleyen orta yaşlıca bir tip görürseniz sevgilinizi itin napıyorsun sen diye. sonra boşuna sinirleriniz bozulmasın, hiç gereği yok. hatta en iyisi gitmeyin böyle tiplerin olduğu mekana, eğer vejeteryansanız hemen çaprazında parsifal gibi harika bir mekan var. sahibinden işletmecisine aydın tipler, hoşlarına bile gider aşık insanları görmek. hem orası da içkili lokanta!
• marketten taze zencefil alırken, üzerinde tomurcuklar olanı seçiyoruz. onları 24 saat suda beklettikten sonra çıkarıp güneş gören bir yerde beklemeye bırakıyoruz. birkaç hafta sonra o tomurcuklardan filizlenmeye başlayan zencefil köklerimizi alıp bir saksıya ekiyoruz. sıcak bir yerde büyümeye bıraktığımız zencefiller yaklaşık 1 yıl sonra bize ürün vermeye başlıyorlar. bir daha onlara para vermiyoruz.
  
  dün carrefour'dan açık taze zencefil aldım, kilosu 22,90 idi de. bir kilo almadım tabi ama; içim yandı ayol.
• taze zencefili alıyorsunuz, kabuğunu ince ince soyuyorsunuz, sonra hıtır hıtır ısırarak yiyorsunuz -tabii çok büyük bir parça değil, azıcık ucundan-
  
  yuttuktan 3 ila 5 saniye sonrasında, evin içinde yandım allah diye koşturur musunuz; yere yatıp kendi boğazınızı sıkarak debelenir misiniz; yoksa haykıra haykıra koşarak game of thrones'a ejderha mı yazılmaya mı gidersiniz bilmem. ama bu acıya katlanırsanız bir iki saat içinde, hastalık sebebiyle çile içinde düştüğünüz o melun yataktan zıpkın gibi kalkarsınız ve hatta halay bile tutarsınız.
  
  kibirlenme sarımsak, senden büyük zencefil var.
• vedat milor'un, tattığı yemeklerde mikrodalga kokusu aldığı, yemekleri 'vasat' bulduğu mekandır. bunu bile bile, belki düzeltmişlerdir diye düşünerek zencefil'e gittim. buzdolabında üç gün beklemiş gibi tadı olan patlıcan dolması, ekşimiş yoğurdu ve ekşimiş yüzlü çalışanlarıyla karşılaşıp mutsuzluk ve pişmanlık dolu bir yemek yedim. zencefilli limonatasının güzel olduğu söyleniyor, denemeye değmez.