whig

• ingiltere'de 18. yüzyılda kurulan ve şimdi liberal parti olan siyasal parti üyesi.
• ingiliz restorasyonu (1660) sonrasinda parlamento iki gruba bölünür. bu taraflardan meşrutiyetin genişletilmesini savunan burjuvalara irlandalı haydutlar icin kullanilan "whig" adi takilir. whig'ler 19. yüzyil sonlarında bölünerek ingiliz isçi partisini doğururlar. kalan asıl whig'ler ise günümüzün liberal partisini kurarlar.
  
  (bkz: tory)
• birlesik devletlerde national republicans party, anti-masonic party ve andrew jackson karsitlarinin olusturdugu; daha sonrasinda republican party tarafindan takip edilecek partinin ismine de konu olmustur whig. whigs party olarak adlandirilan bu partinin ismindeki kullanimi, bagimsizlik oncesi donemde britanya hukumetinin yonetimine ve britanya kralinin hukmune karsi cikmis kolonistlerin olusturdugu faction'in isminden gelmektedir.
• abd whig partisinin 26 yıllık mevcudiyetinde dört whig parti üyesi abd başkanlığı yapmıştır; william henry harrison ve zachary taylor; her ikisi de görevleri sırasında ölmüşlerdir. harrison seçildikten 1 ay sonra ölmüş yerini alan john tyler ise parti'den aforoz edilmiş.. başkan olan son whig partili ise millard fillmore.
  
  bir ara abraham lincoln'un da bu partide takıldığı söylenir. o zamanlardaki kölelik olsun mu olmasın mı tartışması partinin kapanmasında önemli yer tutar. parti kapatılınca da oyların çoğunluğu cumhuriyetçilere geçmiştir.
• 17. ve 18. yuzyillarda hukumdara karsi parlamentonun ustunlugunu savunan (ve sonradan yerini liberal parti'ye birakan) siyasal parti uyesi.
• georges perec'e yazarken fark ettim (w ya da bir çocukluk hatırasından paste ediyordum metni, ocak 2008'de not almışım wordün bomboş sayfalarına, demek ki o tarihte okumuşum sözlük, la disparitiondaki kehaneti daha önce yapmıştım dikkatini celbettiyse) beraber zikredildiklerinde insana victory kelimesini hatırlatan, tory ile ittifakı halinde bir zafer ortamı meydana gelebileceğini çığrıştıran isim.
• (bkz: tory)
• irlandalı haydut anlamına gelen whig kelimesi, sonradan liberal ingiliz parlemento üyesi anlamına gelmesine şaşırmamak gerek.
• allah onlardan razı olsun bir oluşum. olmasaydı olmazdık.
• 18. yy ingiliz parlamentosunda tory'lerin karşısında gelişen grup.
  
  (bkz: tory)
  
  whig'ler gelişen burjuvazinin temsilcisi olup, parlamentonun yetkilerinin arttırılmasını ,siyasi hürriyetleri ,ticarette serbestliği savunuyorlardı.
  
  tory'ler 19.yy muhafazakar etiketiyle , whig'ler ise liberal etiketiyle olaya devam etmiştirler. tabi ileride oy hakkının sınırları genişleyeceğinden farklı gruplaşmalar ortaya çıkmıştır .kişilerin kendi nüfuzlarıyla oy toplamaları güçleşmiş ,böylece ilk parlamento dışı örgütlenmeler de başlamıştır.