u-boot

• 2.dunya savasi'nda alman deniz kuvvetleri kriegsmarine'e baglı olan u-boat kolu savaş boyunca filotillalar şeklinde örgütlenmiştir. 16 savaş filotillası ve 15 eğitim filotillasının şeklinde örgütlenen u-boat kolunun yerleşimi aşağıdadır.
  
  1.filotilla "weddigen" (savas filotillası) : hizmeti boyunca 140 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendiği liman : 09.35 - 05.41 kiel / 06.41 - 09.44 brest
  
  2. filotilla "saltzwedel" (savas filotillası) : hizmeti boyunca 91 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendiği liman : 09.36 - 05.40 wilhelmshaven / 06.40 - 08.44 lorient
  
  3.filotilla "lohs" (savaş filotillası) : hizmeti boyunca 109 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendiği liman : 10.37 - 09.41 kiel / 10.41 - 09.44 la pallice / la rochelle
  
  4.filotilla (eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 280 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 05.41 - 05.45 stettin
  
  5.filotilla "emsmann" (eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 6 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 12.38 - 12.39 kiel
  
  6.filotilla "hundius" (savas filotillası) : hizmeti boyunca 91 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 10.38 - 12.39 kiel / 08.41 - 01.42 danzig / 02.42 - 08.44 st.nazaire
  
  7.filotilla "wegener" (savas filotillası) : hizmeti boyunca 111 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 06.38 - 09.40 kiel / 09.40 - 05.45 st.nazaire
  
  8.filotilla (eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 258 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 10.41 - 01.42 königsberg / 02.42 - 01.45 danzig
  
  9.filotilla (savas filotillası) : hizmeti boyunca 84 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 10.41 - 09.44 brest
  
  10.filotilla (savas filotillası) : hizmeti boyunca 80 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 01.42 - 10.44 lorient
  
  11.filotilla (savaş filotillası) : hizmeti boyunca 189 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 05.42 - 05.45 bergen
  
  12.filotilla (savaş filotillası) : hizmeti boyunca 46 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 10.42 - 08.44 bordeaux
  
  13.filotilla (savaş filotillası) : hizmeti boyunca 55 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 06.43 - 05.45 trondheim
  
  14.filotilla (savaş filotillası) : hizmeti boyunca 8 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 12.44 - 05.45 narvik
  
  18.filotilla (eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 4 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 01.45 - 03.45 hela
  
  19.filotilla (eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 4 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 10.43 - 02.45 pillau / 02.45 - 05.45 kiel
  
  20.filotilla (eğitim filotillası) : hizmeti boyunca bu filotillaya u-boat atanmamıştır. filotilla taktik eğitim amaçlı hizmet vermistir.
  
  üslendigi liman : 06.43 - 02.45 pillau
  
  21.filotilla "unterseebootsschulflottille (us-fl.) "(eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 51 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 1935 - 05.37 kiel / 05.37 - 06.41 neustadt / 07.41 - 03.45 pillau
  
  22.filotilla "unterseebootsschulflottille (us-fl.) "(eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 46 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 01.41 - 02.45 gotenhafen / 02.45 - 05.45 wilhelmshaven
  
  23.filotilla (savaş filotillası) : hizmeti boyunca 9 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 09.41 - 05.42 salamis
  
  23.filotilla (eğitim filotillası) : 23.filotilla salamis-yunanistan'daki hizmetini takiben tekrar eğitim filosu olarak kurulmuştur. hizmeti boyunca 21 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 08.43 - 03.45 danzig
  
  24.filotilla (eğitim filotillası) : bu filotilla u-boat subaylarının ileri eğitimleri için kurulmuştur. savas gorevine verilmeden once tum kaptanlar bu filotillada egitim almıslardır. hizmeti boyunca 53 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 11.39 - 06.40 danzig / 06.40 - 06.41 mamel / 06.41 - 09.41 trondheim / 09.41 - 10.44 memel / 0.44 - 02.45 gotenhafen / 02.45 - 03.45 eckernförde
  
  25.filotilla (eğitim filotillası) : bu filotilla yeni hizmete alının u-boatların atış denemelerinin yapılması için kurulmuştur. hizmeti boyunca bu filotillaya u-boat atanmamış bütün u-boatlar deneme amaçlı filotilla teşkilatında bulunmuştur.
  
  üslendigi liman : 04.40 - 06.41 danzig / 06.41 - 08.41 trondheim / 09.41 - 1943 (?) danzig / 1943 (?) memel / 1943(?) - 1944 libau / 1944 - 01.45 götenhafen / 01.45 - 05.45 travemünde
  
  26.filotilla (eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 7 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 04.41 - 1945 pillau / 1945 - 05.45 warnemünde
  
  27.filotilla "taktische unterseebootsausbildungsflottille " (eğitim filotillası) : u-boat subaylarına su üstü savas ve kurt sürüsü taktik eğiitmlerinin verildigi bu filo tüm subayların goreve gitmeden once en son atandıklari filodur. hizmeti boyunca 1 u-boat bu filotillaya atanmıştır.
  
  üslendigi liman : 01.40 - 03.45 gotenhafen
  
  29.filotilla (savaş filotillası) : hizmeti boyunca 52 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 12.41 - 08.43 la specia / 08.43 - 09.44 toulon
  
  30.filotilla (savaş filotillası) : hizmeti boyunca 6 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır. bu filonun son 3 u-boat'u u-19,u-20 and u-23 10 eyllül 1944 günü istanbul bogazı açıklarında kendilerini batırmıştır.
  
  üslendigi liman : 10.42 - 10.44 constanza (romanya)
  
  31.filotilla (eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 156 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 09.43 - 05.45 hamburg
  
  32.filotilla (eğitim filotillası) : hizmeti boyunca 43 u-boat bu filotillaya atanmıştır ve eğitim gormustur.
  
  üslendigi liman : 04.44 - 12.44 königsberg / 01.45 - 05.45 hamburg
  
  33.filotilla (savaş filotillası) : hizmeti boyunca 76 u-boat bu filotillaya atanmış ve savaşmıştır.
  
  üslendigi liman : 09.44 - 05.45 flensburg
• u boot'larin atlantigi savasin ilk yillarinda gecilmez bolge haline getirmesi, ikinci dunya savasindaki pekcok seyin nedeni oldugu uzere,ingiltere'nin kendini buyuk gormesidir.
  ilk u boot'lar birinci dunya savasinda almanlar tarafindan kullanılmıs ancak savasi kaybedince u boot uretmeleri yasaklanmistir.ingilizler sonari bulunca "nasilsa artik su altindaki herseyi tesbit ederiz" diye gemi yapmini almanlara serbest birakmislardir.
  ancak denizalti ayni zamanda su ustunde yuzebilen bir gemidir.u boot saldiri stratejisi "kacmak icin sualtini kullanmak ama saldiracagi zaman su ustune cikip torpil atmak" olmustur uzun sure.ingilizlerin cok guvendigi sualtina bakan sonarlar da gecen balinalari izlerler bu sirada.
  sonra amerikalilar geldi,radar cikti mertlik bozuldu...vs.
• 2. dünya savaşı süresince almanların ar-ge beceriksizliği yüzünden savaşın başında kullanılan tip vii u-bootlar kullanılmıştır. pek çok gelişme (şnorkel, türbin motoru, çift bataryalar) çok geç gelmiş, savaşın sonucunu değiştirememiştir. ama örneğin 1945 yılında denize indirilen şnorkelli, gaz tribünlü, puro biçimli, çift bataryalı, su altında 22 su üstünde 27 mil yapan tip xxi denizaltılar iki yıl önce (ki ar-ge'ye kaynak ayrılsaydı proje 1942 ortasında tamamlanacaktı) denize indirilmiş olsalar, sanırım dünya çok farklı olurdu.
• rivayet odur ki, teslim olmaları için u boot lara mesaj geçildikten sonra bir type xxi modeli hayvan, yeni dizayn edilmiş çok sessiz emekleme motoru ile bir amerikan destroyerine kendini farkettirmeden yaklaşmış ve 50 metre yanında su üstüne çıkmıştır. amerikalılara elvada dünya elvade feza naraları attırmıştır.
• savaşın ilk yıllarında almanların oldukça işine yarayan, ama ilerleyen yıllarda amerikanın da savaşa dahil olması, konvoylara daha çok eskort gemi verilmesi, sonar ve su altı bombaları gibi saldırı cihazlarının geliştirilmesi ile etkinliğini biraz yitiren alman denizaltıları. u boot lar savaşın 6 yıl kadar uzamasının en önemli sebeplerinden biridir. ayrıca (bkz: das boot)
• (bkz: denizalti)
  buradaki u- ontakisi underwater, unterwasser'in ba$ harfi olup, su altindan giden gemi manasina getirilmeye cali$ilmi$ ve ba$arilmi$tir.
• u boatlar kucuk denizaltilardan olusan filolar halinde tertiplenmisler.projeye baslanmasinin ardindan alman tersanelerinde kucuk olan bu denizaltilardan yuzlerce uretilmis.
  "kurt surusu" adi verilen bir taktikle daha cok ticaret gemilerinden olusan filolara saldirarak lojistik yardimlari engellemeye calismislar.taktik ozetle;okyanusta filoya rastlayan denizaltilar gemilere direk saldirmak yerine birbirleriyle haberleserek bir bolgede toplanip ayni anda saldirmaktadir.ilk baslarda cok basarili olan bu taktik sonralari refakat gemilerinin sayilarinin arttirilmasi,ticaret gemilerine silah monte edilmesi gibi yontemlerle zamanla etkisiz hale gelmistir.hitler'in emriyle hava kuvvetlerinden kesif ucaklari tahsis edilmis,sagmal inek adi verilen yakit tasiyan denizaltilar insa edilerek kucuk olan u boatlarin seyir suresi uzatilmis fakat sonucta filo dagilmistir.ancak bu surec icinde tonlarca gemiyi batirarak buyuk bir basari elde etmistir.
• savaşın ilk yıllarında sürü halinde avlanırlardı. hedefledikleri gemi çevresinde en iyi pozisyonu alana kadar bekler ve tek atışta geminin işini bitirirlerdi. ingilizlerin u-boot'ları bertaraf edemezlerse savaşı kaybedeceklerini anlamalarıyla avlanmaya başlandırlar. avcıların avcıları artık uçaklardı. uçaktan atılan ve belirli bir derinlikte patlayan sualtı bombaları canlarına okudu. günümüz denizaltıları gibi oksijen üretemedikleri için sualtında en fazla 2-3 gün kalabiliyorlardı. içleri tuvalet sorunu yüzünden çok kötü kokardı ve savaşın ilk yıllarındaki başarıları yüzünden u-boot personeli almanlar gözünde kahramandı.
• 2. dünya savaşında almanların blitzkrieg savaş taktiğiyle sovyetler birliği'ne karşı başlattığı ve sovyetler birliğinin işgalini hedefleyen operation barbarossa'nın (barbarossa operasyonu) başarılı olması için sovyet limanlarının da abluka altında tutulması gerekiyordu. sovyetlerin baltık denizinde bulunan limanlarının abluka altına alınması kolay görünse de; karadeniz de bulunan limanlarının abluka altına alınması ciddi sorunlar barındırmaktaydı.
  
  1. dünya savaşında almanlar osmanlı imparatorluğu ile ittifak kurmuş ve denizaltılarını boğazlardan geçirerek burada bir çok operasyona imza atmıştır. bu operasyonlar sırasında uc-13 (u 25) denizaltısı 29 kasım 1915 tarihinde karaya oturarak kullanılamaz hale gelmiş; ub-7 denizaltısı 16 eylül 1916 tarihinde khersonesos (kırım) limanı açıklarında rus uçakları tarafından bombalanarak batırılmış ve ub-46 (u 46) denizaltısı 7 aralık 1916 tarihinde trakyanın akpınar köyü açıklarında mayına çarparak batmıştır. bu denizaltının enkazı 1993 senesinde yapılan çalışma ile denizden çıkartılarak çanakkale-çimenlik kalede bulunan deniz müzesinde sergilenmeye başlamıştır.
  
  ancak 2. dünya savaşında türkiye'nin tarafsız olması ve boğazların montrö antlaşması gereğince türkiye'nin kontrolü altında olmasından dolayı almanlar gemi veya denizaltılarını boğazlar yoluyla karadeniz'e geçiremeyecekti. bunun üzerine alman hükümeti ilk önce türkiye'ye satmış olduğu atılay ile saldıray ve henüz inşası bitmemiş yıldıray denizaltılarını satın almak istemişti, fakat ismet inönü başkanlığında ki türkiye cumhuriyeti hükumeti bu öneriyi kabul etmemiştir. ayrıca batıray ismi ile türk donanmasına katılması gereken bir denizaltı 2.dünya savaşı'nın başlaması nedeniyle türk donanmasına verilmeyip alman donanmasına katılmıştır. (bkz : @lantirn161'in #74521036 yazısı)
  
  bu sırada yapılmak istenen ablukanın romen deniz kuvvetlerinin yetersizliğinden dolayı gerçekleşememesi ihtimaline karşı amiral erich raeder alman denizaltı veya gemilerinin nasıl karadenize ulaştırılabileceğiyle ilgili bir çalışma içerisindeydi. amiral raeder yaptığı çalışma neticesinde; gemilerin karadenize ulaşabilmesi için elbe nehri ve tuna nehrini kullanarak müttefikleri olan romanya'nın köstence limanına ulaşabileceğini donanma komutanlığına rapor halinde sundu. bu rapor incelenerek onaylandıktan sonra amiral karadenize gönderilecek denizaltıları o sırada kuzey denizi'nde konuşlanan ve birçok müttefik gemisini batırmış olan type 2-b sınıfı denizaltılarından seçmeye karar verdi. bu amaçla 6 adet denizaltı (u-9, u-18, u-19, u-20, u-23 ve u-24) seçilmiştir. raeder bu nakliye işleminin dört aylık bir süre içinde gerçekleşeceğini öngörmekteydi. bu denizaltıların nakliye işlemleri üç aşamada gerçekleştirilmiştir. denizaltılar ilk olarak almanya’nın kuzeyindeki liman şehri kiel’de parçalara ayrılarak hamburg'a sevk edilmiş, daha sonra hamburg'dan dresden'e ulaştırılmış; dresden üzerinden kaiser-wilhelm kanalı ve elbe nehri üzerinden geçirilmiştir. burada karaya çıkartılan gemiler ıngolstadt'a otoyol kullanarak taşınmış ve tuna nehri üzerinden romanyanın galati tersanelerine götürülen denizaltılar burada birleştirilerek köstence'ye sevk edilerek karadeniz'e indirilmiştir. 1942 sonu ve 1943 başında tüm denizaltılar bu şekilde nakledildi ve helmut rosenbaum komutasında 30. denizaltı filotillası (30. unterseebootflottille) ismini alarak karadeniz'de operasyonlara başladı. almanlar bu yöntemle 10 adet s-boat (schnellboote) ve 23 adet r-boat'u (räumboote) tuna üzerinden taşıdılar. ayrıca ukraynanın mykolaiv şehrinin işgalinden sonra bu şehirde bulunan nikolayev tersanelerinde silahlı mavnalar ve yük gemileri (kriegstransporter) inşa ettiler.
  
  göreve başlayan denizaltılar karadeniz savaşında 27 ekim 1942'den 25 ağustos 1944'e kadar sovyet donanmasına karşı 56 operasyon gerçekleştirmiş ve toplam 45.426 grostonluk gemi batırmıştır.
  
  denizaltıların karadenizde göreve başladığı dönemde alman ordusu sivastopol'u ele geçirmiş ve bu şehirde konuşlu bulunan rus donanması poti limanına kaçmıştır. rus karadeniz filosunun elinde 1 muharebe gemisi, 6 destroyer, 29 denizaltı, 47 torpido gemisi ve birçok gemiden oluşan bir güç bulunmaktaydı. ancak rus karadeniz filosunun sayıca üstünlüğüne karşın bu filo 1941 ile 1944 yılları arasında karadenize 20.000 mayın döşeyen alman ordusuna karşı varlık gösterememiştir. ayrıca almanlar bu tarihler arasında bombardıman uçakları ve mayınlar sayesinde 6 adet rus denizaltısını batırmıştır. almanların doğu cephesinde başarısız olarak geri çekilmeye başlaması üzerine donanmanın karadenizde ki üstünlüğü de yavaş yavaş sona ermeye başlamıştır. rusların kırım yarımadasını kuşatarak hızlı şekilde ilerlemesi üzerine 27 nisan 1944 tarihinde sivastopol' da bulunan birlikler gemilerle romanya'ya tahliye edilmeye başlanmıştır. bu tahliye sırasında 25 gemiden oluşan konvoya ruslar tarafından 28 kez (14 uçak bombardımanı, 12 denizaltı saldırısı ve 4 torpido gemi saldırısı) saldırı düzenlenmiş ve çok sayıda gemi batırılmıştır. kırımda mahsur kalan alman kuvvetlerinin geri kalanı ise 9 mayıs 1944 tarihinde teslim olmuştur.
  
  sovyet hava kuvvetleri 20 ağustos 1944 tarihinde almanların karadeniz'deki ana üssüne karşı büyük bir hava saldırısı düzenlemiş ve limanda bulunan alman u-9 denizaltısı ve rumen torpido botu naluca gibi bir dizi hedefi batırmıştır. ayrıca u-18 ve u-24 denizaltıları da bombardıman sırasında hasar almıştır. bu iki denizaltı 25 ağustos tarihinde köstence'nin güneyine geçerek kendilerini batırmıştır. rus ordusu hızlı ilerlemesini devam ettirerek 24 ağustos 1944 tarihinde shrebiani şehrini ele geçirmiş ve köstence limanında bulunan alman savaş ve destek gemilerinin sıkışmasına sebep olmuştur. bunun üzerine almanlar 25 ağustos 1944 tarihinde braila limanı üzerinden tuna yoluyla gemilerini kendi topraklarına kaçırmaya çalışmıştır. aynı tarihte romanya taraf değiştirmiş ve müttefiklere katılarak almanya'ya savaş ilan etmiştir. bu olaya rağmen yoluna devam eden gemiler ise yugoslav partizanların prahovo şehrini ele geçirerek yolu kapatması üzerine almanlar somovit ile prahovo arasında gemilerini batırarak veya karaya oturtarak terk etmiş ve teslim olmuştur. bu dönemde türkiye tarafsızlığını korumuş ve montrö anlaşmasına sadık kalmış; dolayısıyla alman gemilerinin boğazdan geçişine izin vermemiştir. bu cihetle; karadenizde sıkışan alman gemileri kendilerini batırmak ile sovyetlere teslim etmek arasında bir tercih yapmak zorunda kalmıştır. 26 ağustos tarihinde alman donanma yetkilileri savaşta tarafsızlığını ilan eden bulgaristan yetkilileri ile görüşmelere başlamış ve teslim şartlarını görüşmüşlerdir. bu görüşme neticesinde bulgarlar tüm gemi mürettebatının silahsızlandırılarak demiryolu ile ülkelerinden geçişine izin vermiştir. diğer yandan karadenizde mahsur kalan diğer gemiler ise mürettebatı tarafından rusların eline geçmemesi için batırılmıştır.
  
  bu dönemde tuna yoluyla getirilen denizaltılardan geriye kalan 3 tanesini alman hükümeti türkiye'ye satmayı teklif etmiş. ancak türkiye bu teklifi de reddetmiştir. hükümetin bu öneriyi reddetmesi türkeyenin 1. dünya savaşında almanlar dan satın aldığını iddia ettiği goeben ve breslau gemileri yüzünden savaşa girmesi olayının tekrarlanmaması ve türk yetkililerin başka bir macera istemediğinin bir göstergesi olarak görülebilir. bu olaylar ışığında 1944 yazı sonunda amiral karl dönitz denizaltıların sovyetler'in eline geçmeden karadeniz'den çıkışlarının mümkün olmadığını görmüş. bunun üzerine üç denizaltının komutanlarına türk karasuların da kendilerini batırmalarını ve mürettebatın fark edilmeden o tarihte alman işgalinde bulunan yunanistan üzerinden almanya'ya geçirmeye çalışmalarını emretti.
  
  donanmadan gelen emir üzerine, bu üç denizaltı türkiye’nin 40 mil kuzeyinde, 9 eylül sabaha karşı bir araya gelmiş ve seçtikleri 3 mevkide ertesi akşam denizaltılarını batırıp karaya çıkma konusunda mutabakata varmışlardır. buna göre u23 denizaltısı ağva açıklarında, u20 denizaltısı karasu açıklarında ve u19 denizaltısı ise zonguldak açıklarında kendilerini batıracaktı. komutanlar kararlaştırılan yerlerde ve verilen emre uygun olarak denizaltılarını batırdı ve mürettebatlarıyla birlikte botlarla türk sahiline ulaştılar. ancak bu mürettabat ve komutanlar türk yetkililer tarafından belli bir süre sonra peyderpey yakalandı ve 1945 yılı sonuna kadar beyşehir'de özel bir kampta tutuldular.
  
  bu denizaltılardan birisi olan u-20'ye ait batık, 1994 yılında türk deniz kuvvetleri'nce, karasu civarında yapılan bir tatbikat sırasında sakarya nehrinin karadeniz'e döküldüğü noktanın yaklaşık 40 mil açığında tespit edildi ve görüntülendi.
• almancada denizaltı anlamında gelen unterseeboat kelimesinin kısaltması.alman yapımı denizaltıları tarif etmek için kullanılan bir kelime haline gelmiştir zamanla.