the velvet underground

• doneminin alternatif muzigi olarak nitelendirilen rock'n'roll un kendi icinde ki ilk alternatif varolusudur. velvet underground sayesindedir ki rock muzik kendine farkli acilimlar yaratmayi basarmis, hippi hareketinin otesine gecmiştir. ileride rock muzikten dogacak olan punk, new wave gibi akimlarin dogması velvet underground un spermleri sayesinde olmustur.
  
  grubun en guzel ask sarkilari bile ^{* *} insanlar arasindaki uzakliklar, 'oteki'nin gizemine dahil olamamak hakkindadir. sarkilarinda bahsi gecen uyusturucu ne goruntu bombardimani yaratan asit, ne de partilerdeki 'yanındakine gecir' geyiginin sorumlusu olan esrardir; bu kisiyi, digerlerinden butunuyle yalitan eroindir. grubun muzigi sevgilisinin elini tutmak isteyen cocuk hakkinda degil, nihilizm hakkindadir.
  
  elbette the beatles olsun, the rolling stones olsun artik 'seni seviyorum' lu sarkilar yapmaktan vazgecmisler, toplumun alisik olmadigi konulari simgesel ya da ustu kapali sekilde vermeye başlamislardir. lsd ye john lennon tarafindan ithaf edilen ''l''ucy in the ''s''ky with ''d''iamonds gibi -ki bu gonderme bile hic bir zaman lennon tarafindan kabul edilmemistir; gunahı boynuna- sarkilar da vardir. ama velvet underground bilincli edepsizlikleri, cirkinligin icinde guzellik gorme kavrayislari ve sarki sozleri ile tum bunlardan farkli ve resmen sok ediciydi. 'cicek gücü' doneminde, siddet ve umutsuzluktan ustu kapali sozler kullanmadan bahsettiler. hem sozleri hem de muzikleri acisindan sarkilari, modern sehir yasaminin canliligini ve yikiciligini yansitir.
  
  uyusturucu lennon icin kafa acici, ilham verici bir maddeyken, lou reed in karisi ve yasami olmustur.
  ''heroin
  gonna be the death of me
  heroin
  it's my wife and it's my life''
  
  lou reed in new wave uzerindeki etkisi, velvet underground un sarki sozlerinde uyusturucu, sapkin seks ve intihari, müziginde ise ofkeli bir kaosu tercih etmesiyle baslar. sister ray ve heroin gibi esin verici mihenk taslari olmadan punk in ortaya cikmasi da imkansizdi.
• yıllar önce kopya cd çekip satan bir arkadaşıma "hiç sevmem" dediğimde "nasıl sevmezsin ulan" diyerek kafama cd'sini fırlattığı kült grup. başımdaki darbeyle "aa lan pardon ben velvet revolver ile karıştırdım." deyince, "nasıl karıştırırsın ulan" diye bir başka cd atmıştı, o da müşteriye gelmişti.
• the velvet underground'un en iyi albümüdür. 1968'de kaydedilmiş ama piyasaya sürülüşü 1969'u bulmuştur. bu da bu albümü 1969'un en iyi albümü yapar ki, 1968'de sürülseydi, 1968'in en iyisi yapardı. öyle bir albümdür bu işte.
• müzik tarihinin dönüm noktaları ve bunların diğer müzikal dönüm noktaları ile kıyaslanması mordor'da yeni dövülmüş bir kılıç gibidir. hiç bir yerinden tutamazsınız, tutsanız da büyük bir acıyla bırakmak zorunda kalırsınız. müzik tarihi boyunca bir sürü olay vuku bulmuştur. evren tarihinin genişliği ile kıyaslamam büyük abartı olurdu, ama müzik tarihinin çetrefilli noktaları, janrların aktifliğine göre oluşturulan çağları ile ciltlerce yazılabilecek bir tarih genişliğinden bahsetmek mümkün. tarih yazımı hakkında çok fazla bilgi sahibi olmasam da, oldukça sığ bir bakış açısıyla ve üstünkörü gözlemlerle şunu söyleyebiliyorum ki, kimi zaman ehemmiyeti daha yüksek tarihi olaylar diğerlerinin üstünü kapatabiliyor ve aslen hem genel, hem de özel bağlamda önemi büyük olan bir olayın önü, göreceli olarak kendisinden daha önemsiz, fakat küresel boyutta daha fazla sansasyon yaratmış bir başka olay tarafından kapatılabiliyor ve bu önem hiyerarşisinde üst sırada olan olayın detayları ve tarih yazımı alt sıradakinden daha az olabiliyor veya mevzu bahis olay hiç yazılmayabiliyor. (bu konuda ziyadesiyle cahilim, düzeltmelere sonuna kadar açığım)
  
  bu konuya örnek olarak aklıma sonic youth'un kuruluş dönemleri ile grunge'ın çakışması geliyor. sonic youth ve benzeri bir sürü grubun yavaş yavaş ortaya çıkmaya ve yayılmaya ve underground olmaktan yavaş yavaş kurtulmaya başladığı dönemlerde seatle'dan bir hidrojen bombası edasıyla grunge patladı. bu durumun iyi veya kötülüğünü tartışmanın saçmalığını geçtim, ortada yazılma potansiyeli yüksek ve müzik tarihinde kendine has bir isimle adlandırılabilecek bir dönem neredeyse hiç üzerinde durulmadan geçildi. sonic youth gibi, butthole surfers gibi, throwing muses gibi bir patlama yaratacak grupların hepsi grunge'ın popülerliği altında ezildi ve bu dönemin geniş ve kendine has atmosferi tamamen üzerinde durulmadan geçildi. o dönemden kalan gruplar tekil olarak ve sadece isimleri anılmak suretiyle geçiliyor.
  
  bu noktada - haddim olmayarak - çok büyük konuşuyor olabilirim, ama the velvet underground yukarıda bahsettiğim duruma müzik tarihi boyunca en yoğun şekilde maruz kalmış gruptur zannımca. the beatles faktöründen bahsetmeye gerek dahi duymuyorum bu bağlamda. 60'ların sonuna doğru patlayan grupların günümüz müzik piyasasına etkisinin yoğunluğunu tartışmak da yersiz. popülerlik açısından geride kalsa da, bu etkiyi en fazla aktarabilen gruplardan biri the velvet underground'dır. muhtelif röportajlarda ve sohbet aralarında yüzlerce grup the velvet underground'ın üstlerinde olan etkisinden bahsetmiştir. fakat grubun çoğu beatles, pink floyd, led zeppelin dinleyicisi tarafından bilinmediği de ortada olan bir durumdur. (bunu arkadaş arasında sıklıkla yaşadım, bu yazıyı yazmamın sebeplerinden biri de budur)
  
  diyeceğim odur ki; the velvet underground muadilleri ile kıyaslandığında, gerçekten "underground" olan, fakat müzikal etki bağlamında belki de hepsinden daha yoğun olan bir grup. bu da benim naçizane yorumum.
• sanırım burdan bkz vermekde hic bir sakınca olmayan bir diger isim de:
  (bkz: andy warhol)
• rock muzigin premature bebegi, populer muzigin ticari anlamda intihar manifestosu, her turlu sapkinlik uzerine oykuler ureten garaj toplulugu. blues tonlamasinin ve afro-amerikan ritmlerin basibozuk dusmanlari.
  (bkz: delmore schwarz)
• gürültü koparan , kendi zamaninda çok populer olmayan ama çok müzisyeni etkilemiş grup
• amerika single'lari
  
  all tomorrow's parties/i'll be your mirror - ekim 66
  loop - aralik 66
  isimsiz (bir tarafta lou reed'in portresi olan andy warhol'un icerik kitabina 7"lik esnekdisk dahil)
  sunday morning/femme fatale - aralik 66
  white light white heat/here she comes now - mart 68
  here she comes now/i heard her call my name - mart 68
  what goes on now/jesus - 69
  who loves the sun/oh sweet nuthin' - 70
  
  amerika albumleri
  
  the east village other electric newspaper - 66
  the velvet underground and nico - mart 67
  white light white heat - aralik 67
  the velvet underground - mart 69
  loaded - 70
  live at max's kansas city - 70
  velvet underground - 72
  squeeze - 73 (doug yule projesi)
  lou reed and the velvet underground - 73
  live 1969 - 74
  vu - 85
  another vu - 86
  the best of the velvet underground - 89
  live mcmxciii (cift cd) - 93
  live mcmxciii (tek cd) - 93
  peel slowly and see (kutu seti) - 95
  loaded - (tam surum) - 97
  the millennium collection - 2000
  the bootleg series vol 1 (the quine kayitlari) - 01
  the velvet underground and nico (deluxe surum) - 02
  
  britanya single'lari
  
  who loves the sun/sweet jane - 71
  candy says/i'm waiting for the man/run run run - 73
  sweet jane/rock & roll - 73
  white light white heat/heroin/venus in furs/i'm waiting for the man - 82
  i'm waiting for the man/heroin - 88
  venus in furs/all tomorrow's parties - 88
  venus in furs (canli)/i'm waiting for the man (canli) (7")- 94
  venus in furs (canli)/i'm waiting for the man (canli) - 94
  venus in furs (canli yenilenmis)/sweet jane (canli)/heroin (canli)/ i'm waiting for the man (canli) - 94
  
  britanya albumleri
  
  the velvet underground and nico - 67
  white light white heat - 68
  the velvet underground - 69
  loaded - 71
  andy warhol's velvet underground ft nico - 71
  live at max's kansas city
  squeeze (doug yule projesi) - 73
  lou reed and the velvet underground - 73
  the velvet underground - 76
  live 1969 - 79
  vu - 85
  the velvet underground kutu seti - 86
  another vu - 87
  the best of the velvet underground - 89
  live mcmxciii (2 cd set) - 93
  live mcmxciii (tek cd) - 95
  peel slowly and see (5 cd kutu seti) - 95
  loaded (tam surum) - 97
  universal masters collection - 2001
  an introduction to the velvet underground - 01
  the bootleg series vol 1: the quine kayitlari - 01
  the velvet underground and nico (deluxe surum) - 02
  
  oh be
• bir çok gruba esin kaynağı olmuş,bir tane bile kötü şarkıları olmayan grup.zamanında yapılabilecek en güzel müziklerden birini yapmış olmasına rağmen bir halttan anlamayan amerika insanının değerini yeterince bilemediğini düşünüyorum.kanımca en güzel parçaları için;
  (bkz: venus in furs)
• (bkz: the velvet underground and nico)