the beatles
-
gitar çalmayı bu adamların parçaları ile öğrendim. celiktepenin rakibi okuldanim, ikinci dil olarak ingilizceyi bu adamlar ile öğrendim, cok sagolsunlar.
covid sonrası tekrar açtım restaurantimi. ufak ama yoğundum basit bir playlistim vardı 90-2000 soft rock el emeği göz nuru, bir de gençlere spotify listelerini caliyordum tabi, çalmak lazım güncel olanı 18-25 tayfaya.
bir hafta önce the beatles playlist yaptım duruma göre çalmak için. 30 parca falan var. bir haftada üç kere baştan sona çalmamisimdir. bugun çalışırken listeyi çalmaya başladım, üç yaş üç aylık kızım direkt yellow submarine nakaratını söylemeye başladı biraz detone olsa da. lan ne zaman öğrendin? biraz büyü sana gitar alicam. valla gözlerim yaşardı mutluluktan. müzik ölmez arkadaşlar, iyi müzik her zaman kalıcı. sikik sokuk laf salatası müzikler biter, gercek müzik kalır.
stephen king abimiz kara kule serisinde hey jude icin 'her evrende sevilen parca' diye defalarca yazmıştı. adam hakli beyler. -
1000e yakın entry'de bahsedilmediğini gördüğüm güzide ve ilginç bir bilgi paylaşayım.
beatles, albümlerin tamamını mono olarak yayınlamıştır. grup üyeleri ve produktör george martin'in onay verdikleri versiyonlar mono versiyonlardır. monodan kastımız ne? tek hoparlörden çalınacak şekilde. veya stereo sistemde dinleniyorsa da iki hoparlörden de aynı ses geldiği için stereo imajın iki hoparlörün tam ortasında duyulacağı şekilde.
mesela sgt peppers : https://www.youtube.com/…s8rrz25y0p_li96bhd8fhaztgg
beatles'ın şarkılarının master hakları plak şirketinde olduğu için, plak şirketi bir süre sonra stereo versiyonları miksleyip onları piyasaya sürdü ancak bu miksler hem baştan savma hem mantıksız bir şekilde (mesela atıyorum davul solda, vokal sağda) mikslenmiş olduğu gibi grup veya george martin'in onayı olmadan yayınlanan versiyonlar. mesela kulaklıkla dinlerseniz davulun sola yatık, vokallerin sağdan geldiğini duyabilirsiniz
https://www.youtube.com/watch?v=0nnavlhpx2g
sonra 1987'de tekrar bir stereo miks yayınlandı 20. yıl için.
o miks monoya yakındı ama stereo imaj yaratmak için dijital reverb kullanıldı (80lerde tost yapsan dijital reverb kullanılıyormuş zaten)
https://youtu.be/ivhu86hyy4q?t=241
kulaklıkla dinlerseniz muziğin genelde ortadan geldiğini ama sağ ve sol kulaktan derinlik efekti geldiğini duyabilirsiniz.
şimdi burada bir parantez açıp - 1960lardaki kayıt teknolojisini anlatmak lazım -
bu dönemde çok kanallı kayıt yok. 4 kanallı kayıt var. yani bant üzerinde 4 ayrı kanal var, bu 4 kanal ayrı ayrı işlenebiliyor, mesela 1nci kanalın sesi 2nci kanalın sesi farklı ayarlanabiliyor veya sadece 3ncü kanalın tizleri açılabiliyor.
fakat beatles kayıtlarında belki 100 ayrı enstrüman var vokaller var nası yapıyolar bunu? üst üste koyarak. önce mesela 3 kanala davul kaydediyorlar, 3 mikrofonu bas davul, snare davul (trampet) ve davulun üstünden zilleri alacak şekilde koydular diyelim, kaydettiler, sonra gerekli ekolayzır vs işlerini yaptılar, sonra o 3 kanal çalarken onu 4ncü kanala kaydediyorlar. 4ncü kanalda şimdi 3 mikrofonun miksi var.
sonra üstüne mesela 2nci ve 3uncü bas gitar, piyano kaydediyorlar, 2-3-4'te bas - piyano - davul var. bunlar arasındaki dengeyi ayarlayıp 1nci kanala aktarıyorlar. bu işleme bouncing deniyor ve gerektiği kadar tekrar tekrar yapılıyor.
her bounce işleminde bant aşındığı için özellikle tizlerde kayıp oluyor o yüzden en son en önemli şey olan vokaller kaydediliyor. veya 2nci bir cihaza yeni bant takıyorlar ona kaydediyorlar.
son mikste elimizde 1 kanal "altyapı" diyebileceğimiz, ritm enstrümanlar, bas, piyano vs gibi enstrümanlar, 1-2 kanal vokal ve belki 1 kanal solo enstrüman kalıyor.
1967ve 1987deki stereo miksler bu 4 kanal üzerinden yapılıyor. o yüzden 1967deki abi, mecburen vokalleri hep birlikte sağa koyuyor çünkü elinde ana vokal ve geri vokal kanalı yok. ya da ritmi sola atıyor çünkü sadece piyanoyu ayırıp onu sola koyamıyor. paket halinde yapmak zorunda.
şimdi gelelim 2010lara
produktor george martin'in oğlu giles martin, orijinal bantları alarak, sadece 4 kanal son mikse değil, teker teker tüm kanallara erişimi olan birisi olarak tüm kanalları bilgisayar ortamına aktarıp 2010larda var olan restorasyon teknolojisini kullanarak modern bir kayıtmış gibi işleyecek şekilde tüm kanalları ayırıyor.
yani davul artık piyano ve basla birlikte tek kanal değil, belki 4 kanal. istersem bas davulu açar kısarım ekolayzer yaparım.
ve 2010larda itibaren 50nci yıl versiyonları çıkmaya başlıyor. mesela 2017 sgt pepper miksi : https://youtu.be/…lxoqlpkmydu0r5crmoqdbut2i75knoypx
burada giles martin anlatıyor nasıl yaklaştıklarını olaya : https://www.youtube.com/watch?v=sfwhyirlmkm
burada önemli nokta, albümü 2010larda kaydedilmiş gibi işlememeye, orjinal soundu korumaya çalışmış olmaları. sürekli orjinal miksleri referans alarak mikslemiş olmaları. şurada detaylı olarak süreci anlatıyorlar. https://www.mixonline.com/…0th-anniversary-editions -
bu muhteşem grubun albümleri ve parçaları, derli-toplu halde buyurun..
please please me
1. i saw her standing there
2. misery
3. anna (go to him)
4. chains
5. boys
6. ask me why
7. please please me
8. love me do
9. p s i love you
10. baby it s you
11. do you want to know a secret
12. a taste of honey
13. there s a place
14. twist and shout
with the beatles
1. it won t be long
2. all i ve got to do
3. all my loving
4. don t bother me
5. little child
6. till there was you
7. please mister postman
8. roll over beethoven
9. hold me tight
10. you really got a hold on me
11. i wanna be your man
12. devil in her heart
13. not a second time
14. money
a hard days night
1. a hard day s night
2. i should have known better
3. if i fell
4. i m happy just to dance with you
5. and i love her
6. tell me why
7. can t buy me love
8. any time at all
9. i ll cry instead
10. things we said today
11. when i get home
12. you can t do that
13. i ll be back
beatles for sale
1. no reply
2. i m a loser
3. baby s in black
4. rock and roll music
5. i ll follow the sun
6. mr moonlight
7. kansas city *
8. eight days a week
9. words of love
10. honey don t
11. every little thing
12. i don t want to spoil the party
13. what you are doing
14. everybody s trying to be my baby
help
1. help!
2. the night before
3. you ve got to hide your love away
4. i need you
5. another girl
6. you're gonna lose that girl
7. ticket to ride
8. act naturally
9. it s only love
10. you like me too much
11. tell me what you see
12. i ve just seen a face
13. yesterday
14. dizzy miss lizzie
rubber soul
1. drive my car
2. norwegian wood
3. you won t see me
4. nowhere man
5. think for yourself
6. the word
7. michelle
8. what goes on
9. girl
10. i m looking thorough you
11. in my life
12. wait
13. if i needed someone
14. run for your life
revolver
1. taxman
2. eleanor rigby
3. i m only sleeping
4. love you to
5. here there and everywhere
6. yellow submarine
7. she said she said
8. good day sunshine
9. and your bird can sing
10. for no one
11. doctor robert
12. i want to tell you
13. got to get you into my life
14. tomorrow never knows
sgt peppers lonely hearts club band
1. sgt pepper s lonely heart s club band
2. a little help from my friends
3. lucy in the sky with diamonds
4. getting better
5. fixing a hole
6. she s leaving home
7. being for the benefit of mr kite
8. within you without you
9. when i m sixty four
10. lovely rita
11. good morning good morning
12. sgt pepper s lonely heart s club band*
13. a day in the life
magical mystery tour
1. magical mystery tour
2. the fool on the hill
3. flying
4. blue jay way
5. your mother should know
6. i am the walrus
7. hello goodbye
8. strawberry fields forever
9. penny lane
10. baby you are a rich man
11. all you need is love
the beatles (aka the white album)
disc 1:
1. back in the ussr
2. dear prudence
3. glass onion
4. ob la di ob la da
5. wild honey pie
6. the continuing story of bungalow bill
7. while my guitar gently weeps
8. `happiness is a warm gun
9. martha my dear
10. i m so tired
11. blackbird
12. piggies
13. `rocky raccoon
14. don t pass me by
15. why don t we do it in the road
16. i will
17. julia
disc 2:
1. birthday
2. yer blues
3. mother nature s son
4. `everybody s got something to hide except for me and my monkey5.sexy sadie6.helter skelter7.long long long8.revolution 19.honey pie10.savoy truffle11.cry baby cry12.revolution 913.goodnight`
yellow submarine
1. yellow submarine
2. only a northern song
3. all together now
4. hey bulldog
5. it s all too much
6. all you need is love
7. pepperland
8. medley sea of time sea of holes
9. sea of monsters
10. march of meanies
11. pepperland laid waste
12. yellow submarine in pepperland
abbey road
1. come together
2. something
3. maxwell s silver hammer
4. oh darling
5. octopus s garden
6. i want you
7. here comes the sun
8. because
9. you never give me your money
10. sun king
11. mean mr mustard
12. polythene pam
13. she came in through the bathroom window
14. golden slumbers
15. carry that weight
16. the end
17. her majesty
let it be
1. two of us
2. dig a pony
3. across the universe
4. i me mine
5. dig it
6. let it be
7. maggie mae
8. i ve got a feeling
9. one after 909
10. the long and winding road
11. for you blue
12. get back
past masters volume one
1. love me do
2. from me to you
3. thank you girl
4. she loves you
5. i ll get you
6. i want to hold your hand
7. this boy
8. komm gib mir deine hand
9. sie liebt dich
10. long tall sally
11. i call your name
12. slow down
13. matchbox
14. i feel fine
15. she s a woman
16. bad boy
17. yes it is
18. i m down
past masters volume two
1. day tripper
2. we can work it out
3. paperback writer
4. rain
5. lady madonna
6. the inner light
7. hey jude
8. revolution
9. get back
10. don't let me down
11. the ballad of john and yoko
12. old brown shoe
13. across the universe
14. let it be
15. you know my name *
free as a bird (single)
1. free as a bird
2. i saw her standing there*
3. this boy *
4. christmas time *
real love (single)
1. real love
2. baby's in black *
3. yellow submarine *
4. here there and everywhere * -
çalıştığım barın üst katında sikko bir playlist çalıyor her gün. bugün bir değişiklik yapayım dedim, youtube'dan bir the beatles playlist'i açtım.. barın havası değişti resmen..
she loves you'lar, don't let me down'lar, hey jude'lar çaldıkça daha mutlu çalışıyorum, insanlara daha güzel davranıyorum..
üst kata bilardo oynamaya 4 kişi geldi, 1 saat sonra da içki falan sipariş ettiler aşağıdan, ben götürdüm.. içkileri bırakırken çocuğun biri, "bakar mısın? başka şarkı yok mu tekno falan." dedi. çalan şarkı da you've got to hide your love away.. o anda durdum, birkaç saniye hareketsiz kaldım, haklılardı, onlara istediğini verdim, bir daha da barda the beatles çalmamaya karar verdim.. bu adamlar elin apaçisi gelip, "tekno falan yok mu ya baydı bu" desin diye yapmadılar o kadar şarkıyı.
amına soktuğum beyinsiz kötü çocukları. -
bu fotoğrafında grup üyelerinden sağ kalanlar poz verirken vefat edenler ise olayı siklemez durumdalar. hayat işte geleceğe mesaj gibi..
-
now and then single'ı ile ortamlara dönmüş, tarihin en iyi grubu.
grup dağılalı 53, john lennon öleli 43 yıl olmuşken genç kuşaklara yeni beatles şarkısı dinlemenin heyecanını yaşatmaları muazzam hareket. önce şarkının çıkışıyla birlikte ilk haftasında elde ettiği başarıları, sonra da hikayesini yazmak istiyorum.
şarkı henüz ilk haftasında, 2023'ün şu ana kadar en hızlı satan single'ı oldu. ayrıca çıktığı hafta itibariyle tüm beatles külliyatı içerisinde en çok dinlenen şarkı konumunda.
bu yüzyılın en hızlı satan plağı da an itibariyle now and then. ayrıca ilk 1 haftalar baz alınınca, son 10 yılın en büyük fiziksel satışını gerçekleştirmiş.
bir sanatçının ilk ve son listebaşı şarkıları arasındaki en uzun zaman aralığı 60 yıl 6 ay ile beatles'a ait. (ilk listebaşı şarkı mayıs 1963'te çıkan from me to you)
listebaşı olmuş iki single arasındaki en uzun fark, 54 yılla yine beatles'tan gelmiş oldu. (son listebaşı şarkı 1969'da çıkan the ballad of john and yoko)
ringo starr, "evet millet, ingiltere'de 1 numara olduk. şimdi amerika'da da 1 numara olmak istiyoruz" diye paylaşım yapmış. şarkı ilk hafta itibariyle amerika listelerinde 7 numarada.
gelelim şarkının hikayesine, klibine, hissiyatına...
john 1980'de öldükten sonra eşi yoko ono, paul mccartney'e john'un evde kaydettiği bazı demoları teslim ediyor. john'un bitirmediği, böyle tatlı bazı şarkıları var, belki işinize yarar diyor. paul alıyor kayıtları, yıllar sonra 95'te ringo ve george harrison'la birleşip john'un kayıtlardaki sesi üzerine enstrümanları çalarak anthology albümlerine iki yeni beatles şarkısı ekliyorlar; free as a bird ve real love. o kayıtlar esnasında çalıştıkları üçüncü şarkı da now and then. ancak kayıt yeteri kadar kaliteli olmadığı için john'un sesini iyi bir şekilde işleyemiyorlar ve o kayıt o şekilde kalıyor. yıllar sonra teknolojinin gelişmesi ve yapay zekanın hayatımıza girmesiyle şarkıya tekrar bakmak istiyorlar. bu arada george'u 2001'de kaybediyoruz, şarkıya paul ve ringo devam ediyor. yapay zekayla john'un sesi olabilecek en iyi şekilde işleniyor, ringo üstüne davulları çalıyor, paul bas gitarını ekliyor, george'un gitarı 95'teki kayıtlardan ekleniyor ve back vokaller yapılıyor. ortaya bu mükemmel şarkı çıkıyor. hem şarkı çok iyi, hem beatles efsanesinin son şarkısı olması sebebiyle bir kapanış hissi vermesi çok duygusal.
john şarkıyı; julia'da, oh my love'da, jealous guy'da duyduğumuz o saf, duygulu tınısıyla söylüyor. peter jackson'ın yönetmenliğini yaptığı klip de john'un verdiği duyguya aynı güzellikte hizmet ediyor. 35'lerinde john ile 80'lerinde paul'un düetini dinleyebiliyor olmak inanılmaz bir his. yine klipte paul ve ringo'nun günümüzdeki haliyle genç john ve george'un yan yana olması insana garip hisler yaşatıyor.
şarkının teknik kısmıyla ilgili de birkaç şey söylemek gerekiyor.
john'un 70'lerin sonunda kaydettiği demo versiyonda tek bir piyano ve vokal var. verse-pre chorus-chorus şeklinde yazmış şarkıyı. tempo olarak 80 bpm civarında gidiyor şarkı. verse ve nakarat kısımlarının sözleri belli, pre chorus'ta da bir noktaya kadar sözleri yazmış ama bazı yerlerde hmm'lamalar, belli belirsiz cümleler var. pre chorus kısmında şarkının tonu değişiyor. la minör başlayan şarkı pre chorus'ta mi majör'e dönüyor ve oradan chorus kısmında sol majör olup tekrar verse'te la minör'e dönüyor. beatles dağılmadan önce bu şarkı yapılmış gibi hayal ediyorum. john, şarkıyı bu şekilde stüdyoya getiriyor, piyanoda çalıyor. paul'la birlikte yaptıkları onlarca mükemmel şarkıda olduğu gibi paul dinliyor ve kafasında fikirler oluşturuyor. şarkının son halinde neler değişmiş ona bakalım...
ilk olarak şarkının temposu biraz hızlanmış, 80 bpm'den 88 bpm'e çıkmış. paul muhtemelen çok fazla depresif duyulmasını istemedi. daha sonra john'un "that i..." dediği kısma paul, "...will love you" cümlesini eklemiş. 81 yaşından genç john'a seslenir gibi bu cümle, iyi ki yapmış. muhtemelen teknik olarak da oraya bir şey eklemek zorunda kalmış, çünkü john "that i..." dedikten sonra belirsiz bir şeyler söylüyor, o kısmı kesmişler. daha sonra john'un yazdığı pre chorus'un şarkıdan tamamen çıkarıldığını görüyoruz. bunu ben bir müzisyen olarak, john'un o kısımdaki tonal değişimi ve akor geçişlerini vokaline tam olarak oturtmamış olmasına ve sözlerin de net bir şekilde bitmemiş olmasına bağlıyorum. ayrıca bunun yanında paul da, daha net ve basit bir şarkı olsun istemiştir. verse bittikten sonra şarkının direkt chorus'a geçtiğini duyuyoruz. burda, yukarıda da söylediğim gibi, genç john ve yaşlı paul'un eskiden olduğu gibi vokal armonisi yaptığını duymak beni çok duygulandırdı.
şarkının pre chorus'u gidince verse-chorus-verse-chorus çok tekdüze duyulmuş olacak ki bridge kısmı eklenmiş. ikinci chorus re majör akorunda biterken bridge'te gelen akor re minör'e dönüyor. bir süre bu tonda enstrümental devam ederken rotayı tekrar re majör'e ve sonrasında re minör'e çeviriyorlar ve burada because'da duyduğumuz vokaller geliyor arkadan. burda muhtemelen o vokalleri şarkıya yedirmek için bu akor geçişlerini yaptılar. john, george ve paul'un 69 yılındaki sesini, john'un 70'lerin sonunda yaptığı demo'nun 2023'te dönüştüğü versiyonda duyurmak çok güzel ve zekice bir iş.
son olarak john'un demo'sunda şarkı baştan sonra 4/4 üzerine kurulmuşken burada şarkının sonunda yaylıların girdiği bölümde 3/4'e dönüyor. bu fikri veren, beatles'ın efsane prodüktörü george martin'in oğlu giles martin'miş. bu şarkıda onunla çalışmışlar, bu da çok güzel bir detay.
beatles iyi ki var. -
paul mccartney, john lennon, ringo starr ve george harrison'dan olu$an bir zamanlar (1960'lar)fenomen olmu$ muzik grubu.. bazi onemli parcalari; something (en sevdigim on parchadan biri), penny lane, hey jude, help!, yesterday, strawberry fields forever..
-
liverpool'un dort gulu.
-
hangi elemanını en çok sevdiğine bağlı olarak bir erkeğin, yaşından bağımsız şekilde ne kadar olgunlaştığını anlayabileceğiniz popüler grup. mesela en sevdiği beatle john lennon olan bir erkek ergendir. anarşist, aykırı kişiliğiyle ön plana çıkan lennon'da, ergenliğin getirdiği isyankarlığa karşılık bulur erkek kişisi. ana akımın, popüler müziğin kabuğunu kırmış, çıktığı bu kozadan, kendisini selamlayan john lennon'ı bir kurtarıcı olarak kucaklamıştır, fakat daha yolun başındadır, gelişimine daha çok vardır. bunun bir üst seviyesi olan erkeğin favori beatle'ı paul mccartney'dir. bunlar bilir ki toplumculuk, halkçılık falan boştur, insanlar mümkün değildir ki bir araya gelsin, sınırlar falan kalkmaz. hedonist olmuştur biraz bunlar. oynamaya geldik bu dünyaya, ver elini bana güzel kız eğlenelim coşalım ama hüznümü yaşarsam da tam yaşarım ha, duygusalım, aşk adamıyım ben bebek diye düşünürler. bu düşünceye sahip erkeğin bir üst kademesinde de george harrison seven erkek bulunur. bunlar insanları kurtarma derdine düşmüş john lennon sevdalılarından ve ortam çocuğu zevk düşkünü popi paul mccartney fanlarından daha öte duygulara sahip gelişkin bireylerdir. kendini dünyevi meselelerden sıyırmış, hayatla ilgili devamlı bir arayışta olan ve bu arayıştan haz duyan, fakat bu arayış sürecinde ara sıra gerçeklikten kopan, nahif kişilerdir bunlar, pozitiflerdir. bir de en sevdiği beatle ringo starr olanlar vardır ki bunlar adamın hasıdır. kendini tamamlamış, hayattan ne istediğini bilen, kişiliği oturmuş muhteşem insanlardır bunlar. yolda gören maşallah der bunlara, ne giyerlerse üstüne oturur bunların. alfadır, sigmadır, kırmızı hapları susuz yutar bunlar, alhapçıdır. bunların seçtiği karpuz asla kelek olmaz.
-
hakkında yazılan temelsiz ve gerçekdışı -hiçbir bilgiye dayanmayan, buram buram yarı-cehalet kokan- ''yakıştırma''ları (bkz: #44614892) sıradan -aralara girerek*- yanıtlamanın elzem olduğu zaman yolcuları.
----''led zeppelin için diyeceğim tek şey şu ki; beatles'ın beatles olduğu zamanlar, milletin salya sümük beatles dinlediği zamanlarda liste başı çoğunlukla led zeppelin görünüyor.''
led zeppelin'in ilk albümü 1969'un henüz başında yayımlanmıştı. the beatles ise o tarihte son demlerini yaşamaktaydı, grup fiilen büyük ölçekte ayrışmasını yaşamıştı. ''salya sümük'' yakıştırmasının görece daha geçerli olabileceği tarihler ise geride kalmıştı. o dönemde ise jimmy page henüz the yardbirds'ün kronolojik olarak 3. gitaristi unvanına sahipti, öncesinde de pek çok albüm ve sanatçıyla birlikte çalışmış bir ''session'' müzisyeni idi. ancak yine de iki grubun karşılıklı ''aktif'' oldukları 1,5 yıldaki işlerine bakalım:
*the beatles
albümler: yellow submarine-bir soundtrack, şarkıların yarısı da george martin bestesi, ama yine de ekleyelim.- abbey road, let it be
tekliler: get back/don't let me down, the ballad of john and yoko/old brown shoe, something/come together, let it be/you know my name, the long and winding road/for you blue.
*led zeppelin:
albümler: led zeppelin, led zeppelin ii, led zeppelin iii -bu albüm yayımlandığında beatles çoktan dağıldığını resmen duyurmuş, hatta ardı ardına grup üyelerinin solo albümleri çıkmaya başlamıştı ama hadi kaydedildiği tarih ucundan yakalamış birşeyleri, bunu da ekleyelim-.
tekliler: good times bad times/communication breakdown, whole lotta love/living loving maid she's just a woman, immigrant song/hey hey what can i do.
led zeppelin, ilk teklisi olan good times bad times ile britanya listelerine giriş yapamamış; abd'de ise 80. sıraya kadar yükselebilmiş. ikinci tekli whole lotta love yine britanya listelerine girememiş, ancak abd'de 15 hafta listelerde kalmış ve 4.'lüğe kadar yükselmiş. (grubun abd'deki en başarılı single'ı da whole lotta love imiş.) üçüncü ve 1970 tarihli immigrant song ise yine ada listelerinde kendisine yer bulamamış, abd'de ise 15.'liğe kadar yükselebilmiş.
the beatles'ın ise mezkur teklilerinden get back 6, the ballad of john and yoko ise 3 hafta britanya listelerinde 1. sırada seyretmiş. double a- side olan something/come together'ın iki yüzü de listelere girmiş ve 4.'lüğe kadar yükselmiş, let it be ise 2.'liğe kadar yükselmiş. (listelerde kalma süreleri hâricinde sadece listebaşı derecelerine bakarsak tablo bu.) bunun dışında abd'de get back, let it be ve come together listebaşı; something 3. ve the ballad of john and yoko da 8. olmuş.
yani, iki grubun ''resmî'' ve kayıtlarla karşılaştırılacak seviyede faal olduğu 1,5 sene içerisinde led zeppelin bir kere bile ''listebaşı'' olamamış, hatta britanya'da listelere girmiş bir tekli de yayımlayamamış. abd'de ise en fazla 4. olmuş.
albümlere gelelim: abbey road, britanya'da tam 17 hafta listebaşı albüm olmuş, yani ''haftanın en çok satan albümü'' unvanına sahip olmuş. (aynı zamanda 69 yılının en çok satan albümü) let it be ise 3 hafta listebaşı albüm olarak kalmış. led zeppelin ii 1, led zeppelin iii ise 4 hafta aynı unvana sahip olabilmiş.
abd'de ise abbey road 1969 yılında 8, 1970 yılında ise 2 hafta listebaşı olmuş. let it be ise 4 hafta bu unvana sahip olarak kalmış. abd'de led zeppelin ii tam 7 hafta, led zeppelin iii ise 4 hafta listebaşı görünmekte. (ki led zeppelin iii yayımlandığında the beatles çoktan dağılmıştı, sırf hatır için aldım onu buraya.)
yani:
milletin salya sümük beatles dinlediği zamanlarda led zeppelin doğru dürüst listebaşı olamamış. başarılı olmuş mu, elbette olmuş; ancak satış rakamları the beatles'la mukayese kabul etmeyecek kadar güdük kalmış doğal olarak.
o dönemde the beatles kadar istikrarlı şekilde listelerde arz-ı endam eden bir başka isim daha yoktur, bundan bihaber şekilde konuşmak 60'lar hakkında pek de bir şey bilmediğini açığa vurmaktan başka bir şey değildir.
---- ''beatles led zeppelin'den az kazanmıştır. daha çok konuşulmuştur.''
enteresan. elimizdeki hiçbir liste, mevcut hiçbir veri ilk cümleyi doğrulamıyor. sıradan bakınız:
http://en.wikipedia.org/…best-selling_music_artists
http://en.wikipedia.org/…tists_in_the_united_states
http://www.statisticbrain.com/…artists-of-all-time/
http://www.therichest.com/…ing-artists-of-all-time/
https://au.launch.yahoo.com/…-of-all-time/14054512/
acaba dolar kurunun yıllara göre değerine dayalı bir ''az kazanma'' mı vardır burada? resmî rakamlarla da, gayriresmî ve görece daha şişik duran rakamlarla da böyle bir durum söz konusu değil elbette. (burada ''ölçülebilir'' olarak satış değerlerini konuşmak her zaman en güvenilir, zira şu durumda justin bieber bile the beatles'a ve elvis presley'e göre çoktan daha fazla kazanmıştır bile.)
ilk doğru bilgiye şimdi eriştik işte: ''beatles, led zeppelin'den daha çok konuşulmuştur.''
----''beatles süt çocuğu müziği yaparken led zeppelin kimsenin söyleyemediği şeyler anlatıyor, müzikal açıdan da hiç denenmemiş şeyleri çaluyordu''
the beatles'ı sıkça ''süt çocuğu müziği'' yapmakla itham eden bu anlayışın yine kronolojik yetersizlikle başbaşa kaldığı malum. zira the beatles hiçbir zaman ''süt çocuğu müziği'' yapmamıştır, bu iddiada bulunanların yaygın olarak öne sürdüğü grubun ilk dönemlerinde ise ne yazık ki led zeppelin mevcut değildi, hatta jimmy page henüz the yardbirds'de bile değildi. led zeppelin'in ise başarılı olduğu söz yazımı/şarkı üretimi (aşırdıklarını hariç tutarak konuşuyorum) 1970'li yıllara rastlar ki bu tarihlerde the beatles değil, dört farklı yetişkin müzisyen mevcuttur.
led zeppelin'in kimsenin söyleyemediği şeyleri anlatan şarkıları/işleri nelerdir, bilemiyoruz. az biraz led zeppelin dinleyen ve seven birisi bunun altının boş olduğunu anlar; zira led zeppelin'in şarkı sözleri büyük ölçüde blues etkilenimlidir. grup zaman zaman şiirsel ve başarılı bir anlatıma da sahiptir; ancak bu led zeppelin'i şarkı sözleri konusunda çağdaşlarına göre ileri bir noktaya da taşımaz. böylesi bir iddia, led zeppelin müziğinin ruhunu oluşturan blues'a tamamen yabancı olmakla eşdeğerdir.
led zeppelin'i müzikal anlamda üstün ve değerlendirmeye değer kılan her biri kendi alanında en iyilerinden olan gitaristlere ve bonham gibi bir davulcuya ve aynı zamanda çok yetenekli bir vokaliste sahip olmasıdır, yoksa led zeppelin jimmy page'in yarattığı ilham verici sololara ve rifflere fazlasıyla sahip olmasına rağmen ''müzikal anlamda denenmemişi denemiş'' bir grup değildir. (küçük şeyler vardır tabii, ancak ''led zeppelin bir devrim midir?'' sorusunun cevabı tam olarak yukarıda yazılanlardır, fazlası değil.)
bununla birlikte the beatles, hiçbir zaman ''süt çocuğu'' müziği yapmış bir grup da değildir; hard rock ve metalle alâkadar dinleyicilerin popla ilgili bu yakıştırmasını bu türün baş mümessili olarak kendisine the beatles'ta karşılık bulur gibi görünse de bu kesinlikle yanlıştır. şarkı sözlerinde ''erotik'' göndermelerde bulunmak ya da tamamıyla maço/seksist bir tavır takınmak, yüksek perdeden politik vecizeler yumurtlamak ya da toplumdan, insanlardan tamamıyla kopuk temalar üzerinde yuvarlanıp gitmek ''süt çocuğu'' olmamak için bir gereklilik değildir; kaldı ki the beatles'ın yukarıdaki kıstaslarda işler de ortaya koymuş olduğu ilk döneminden son dönemine kadar açıktır: happiness is a warm gun, please please me, lovely rita, i saw her standing there, run for your life, taxman gibi.
mevcut yafta, eğer müzikal anlamda kullanılıyorsa the beatles'la birlikte giyotine göndereceğimiz isimler arasında the rolling stones, the kinks, the who, the zombies, the hollies ve the beach boys gibi isimler de vardır, ki bu durumda tüm 60'ların kellesini almamız gerekecektir.
mevcut yafta, sadece punk nihilizmini sonuna kadar yaşayan insanlar için geçerli ve tutarlı bir ''hak'' oluşturur; led zeppelin dinleyenler için değil.
hülâsâ led zeppelin'le mukayese kabul etmez bir gruptur the beatles. kabul edeceği noktalarda da led zeppelin'i boynu bükük bırakır, mevcut gerçeklik budur.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap