nörotransmiter

• sinirler arasi sinyal hizinin dusuklugunden sorumlu tutulmamasi gereken kimyasallardir.
  
  benim bildigim, elektrik sinyalleri, hic sinapsi olmayan tek parca bir sinir ustunde isik hiziyla degil, saniyede 10 metrelik bir hizla gider. eger sinir, miyelin denen bir yag tabakasiyla guclendirilmis ise (beyin de ozellikle sik kullanilan baglantilar bunlan kaplidir, otoyol gibi) bu hiz on katina cikar, yani en fazla 100 m/s.
  
  norotransmitterler isin icine hic karismasalar da sinirlerdeki elektrik iletimi, bakir teldeki iletimin aksine, yuklu iyonlarin yer degistirmelerinden kaynaklandigi icin, iletimin isik hizina ulasmasi mumkun degildir.
• algi suresi uzerinde asil belirleyici etken olan organik kimyasallar. zira bir canlinin algi hizi ebatlarina bagli degildir, bilgi sinir uzerinde yakla$ik i$ik hizi ile hareket eder. bilginin gecikmeye ugradiyi tek yer norotransmitterlerdir. ba$ka bi deyi$le bir canlinin sinir sisteminde ne kadar cok sayida norotransmitter varsa algisi o kadar yava$tir. zaten teknik acidan norotransmiter varligi tek parca sinir yoklugu demektir. ornegin insanlarda ayak parmak ucundan beyne tek parcada giden ve hic norotransmiteri olmayan hatlar mevcuttur, ki bu da algimizin hizli cali$masinin sebebidir zati, ha "ayak parmagimla algilasam algilasam ne algilayabilirim ki?" derseniz o da dogru $imdi bak.
• sinir sisteminde nöron var. nöronlar arasında iletişim kurma ihtiyacı var. bunun için bir medium lazım. bu medium sinaps. sinaps alanı oluşturmak için enerji lazım.
  
  bu enerji nörotransmitter'lar tarafından sağlanıyor işte. kimyasal akım sağlıyorlar. bu haliyle aksiyon potansiyelini mümkün hale getiriyorlar.
  
  özetlersek kimyasaldan elektrikselliğe geçişi sağlıyorlar.
• noroileten maddeler. sinirsel iletimin kimyasal safhasini olustururlar.
• (bkz: sodyum potasyum pompası)
• nöronlar arasındaki elektriksel iletinin kimyasal aktarımını sağlayan biyolojik aktif madde.
  serotonin, noradrenalin,dopamin,asetil kolin, nöropeptit y, adenozin, histamin, gaba, glutamat,glisin,nitrik oksit hep bu sülaledendir.
• sinir iletici
• nöronlar arasında veya bir nöronla başka tür bir hücre arasındaki iletişimi sağlayan kimyasallardır. bazı önemli nörotransmiterler.
  
  asetilkolin ön beyinde üretilir ve yeni hatıraların oluşumunda önemli bir rol oynar. hipokampüste bulunur. az salgılanması alzeheimer'e fazla salgılanması parkinsona neden olur.
  
  norepinefrin beynin dikkat ve çevreye yanıt verme bölümlerini etkiler. çoğunlukla beynin kökünde üretilir. savaş ya da kaç yanıtının temelini oluşturur.
  
  dopamin kana karışarak hormon görevi yapar. yoğun haz duyguları üretir. fazla dopamin şizofreniye neden olabilir. dopamin eksikliği haz hissini azalttığı için ruh halini olumsuz etkiler. azlığı parkinson hastalığına yol açabilir.
  
  serotonin ruhsal durumda etkilidir. mutluluk ve canlılık verir. serotoninin depresyon oluşumu üzerinde etkisi vardır. depresyon ve anksiyete tedavisinde serotonin içeren ilaçlar kullanılır.
  
  glutamat temel beyin yakıtı olarak bilinir. beyindeki temel uyarıcı sinir ileticisidir. alkolizm tedavisinde yararlı olduğu bilinmektedir.
  
  gama- aminobütrik asit(gaba) temel engelleyici sinir ileticisi. beyindeki en önemli nörotransmiter. anksiyete, stres, cinsel isteksizlik tedavisinde kullanılabilir. gaba vücutta sakinleştirici etki yapar.
• organizmada gerçekleşen sinirsel iletimin kimyasal olarak sağlayan uyarıcı maddelerdir. dopamin , serotonin, nöroadrenalin vs. örnek olarak verilebilir.
  
  nörotransmitterler sinapslarda sinaptik yumruda istenilen hücreye, organa, beze dökülür. fakat her transmitter maddenin etki ettiği hedef farklıdır.
  
  nörotransmitterler ekzositoz ile iletişim noktalarında salınır. işini bitiren nörotransmitterler iletimsel kalabalığı önlemek için hemen endositoz ile hücrede parçalanır.
• nörotransmiterlerin salınımı için önce hücre membranı depolarize olmalı. ve içeriye giren kalsiyumlar synaptotagmin'e bağlanmalıdır ve vezikül hareket etmelidir. ve yine vezikül membranında küçük g proteinlerinden biri olan rab3 de bulunur.
  
  ama nereye bağlanacak. onu da veziküldeki v-snare proteini yani synaptobrevin ile hücre membranında bulunan t-snare proteini yani syntaxin ve snap-25 proteinlerine bağlanarak ekzositoza uğrar.
  
  ve bu ekzositoz'un atp olarak bir maliyeti var. ve bunu da atpaz aktivitesi olan nsf proteini sağlar.