patrici

• plebler, cliensler ve kölelerle birlikte roma'daki 4 toplumsal sınıftan biridir. doğru yazılışı 'patricii'dir.
  
  roma halkı krallığın ilk dönemlerinden itibaren hayvancılıkla uğraşan bir klanlar topluluğu olarak (bunlara daha sonra gens denir) örgütlenmişti. latincede para anlamına gelen pecunia kelimesinin kökeni "pecus" yani koyun demektir. otlakların ve sürünün ortaklaşa kullanımı toprağı, yani vatanı, yani patriayı klanın ortak mülkü haline getirdi. hiçbir gensin malı olmayan toprak ager publicus yani bütün halkın malı sayılıyordu.
  
  üretim güçlerinin gelişmesi ve biriken savaş ganimetleriyle özel mülkiyetin yaygınlaşması gensler arasında servet farklılığına yol açtı. gens içinde temel ilke olan eşitlik bozuldu. klanların başlarının (bunlara "babalar" anlamında patres denir, daha sonra senatörlere de dendiği gibi) , onların kardeşlerinin ve oğullarının soyundan gelenler doğuştan soylu bir sınıf oluşturdular ve bunlara "babaların oğulları" anlamında particius dendi. bunun çoğulu patricii de bu sınıfın adıdır.
  
  gens içinde ayrıcalıklar elde etmeye başlayan patriciuslar tapınaklar gibi ortak mülk sayılan yerlere de sahip çıkmaya başladılar. gensin diğer üyelerini kendi buyrukları altına girmiş cliens yani yanaşma olarak gördüler. cliensler aslında patriciusların mülksüzleşmiş akrabalarıydı. particiuslardan biraz toprak alıyor karşılığında hizmet ediyorlardı. azatlı köleler ve yabancılar da cliens sınıfına dahildi. bu farklılaşma klan düzeninin yıkılıp sınıflı topluma geçişin ilk belirtisi oldu. daha belirgin işaretse kökeni belirsiz, yerli latium halkı ve çeşitli italyan kolonilerinin oluşturduğu pleb sınıfıydı.
  
  roma cumhuriyet tarihi neredeyse patriciuslar ve plebler arasındaki sınıf savaşı tarihidir. patriciuslar soy temelli haklarını paylaşmamak için çok uğraşmıştır. m.ö 485'e kadar iki sınıf arasında evlilik yasağı vardı. plebler ager publicustan pay alamıyor, orduya alınmıyor, din görevlisi olamıyor, yüksek memuriyet yapamıyor dolayısıyla senatoya giremiyorlardı. tüm bunlar patricius'lara aitti. buna karşın ticaret kirli bir iş olarak görüldüğü için patriciusların ticaret yapması yasaklanmıştı. ticaretle yabancılar ve plebler uğraşıyorlardı bu yüzden plebler arasında çok zengin aileler de vardı.
  
  meşhur senatus populusque romanus sözündeki populus işte bu patricii'dir.