güç dengesi

• devletler, kendilerini otomatikman bir guc dengesi icine soktuklari gorusu yayginken, bazi kimseler ise, yine bu waltz'in uc imgesi isiginda yaptiklari analizler ile bazi devletlerin guc dengesine otomatikman girmediklerini soylemektedirler. hatta bazilari, bu ulkelerin guc dengesinin icine (oyle ya da boyle) cekilme sebeplerini cok onemli bulurken, bazilari da bunu pek bir onemsiz bulurlar.
  
  guc dengesi, genel olarak birtakim devletlerin bir araya gelip, yazili veya sozlu anlasmalar ile bir diger devlet grubunun guclenmesini onlemek maksadiyla atilan adimlardan meydana gelir. oyle ki bazi devletler genislemeyi isteyeceklerken, bazi devletler de buna mani olmak isteyeceklerdir. bir realistin gozunde, anarsinin oldugu uluslararasi guc arenasinda, devletlerin kendilerini bir guc dengesi icinde bulmalari kacinilmaz gozukmektedir.
  
  ancak yine de guc dengeleri, tek baslarina bir ulkenin uluslararasi politikasini tam anlamiylan yansitmamaktadir. daha cok "duruma gore" terazinin belli bir yerinde durmak onemlidir.
  
  gunumuzde ise bu duruma cok farkli acilardan bakilmaktadir.
  
  neo realistler, devletlerin aslinda her zaman guc pesinde olduklarini kabul etmemektedir. onlara gore devletler, yalnizca kendi kulvarlarinda var olmak adina bu tur genisleme politikalari uygularlar. bazi durumlarda cok fazla genisleme politikasi uygulamanin, gunun birinde kendilerine olumsuz bir sekilde geri donecegini de savunmuslardir. bunlara ornek olarak napoleon donemi fransa'si ve hitler donemi almanya'si verilebilir.
  
  ayni zamanda guc dengeleri, belli sekillerde devletlerin asil maksatlarini da gizlediginden dolayi tehlikeli hale gelebilirler. kanada, abd'den herhangi bir tehdit hissetmediginden dolayi durumu onemsemezken, israil'in bir guc dengesi kurmak adina nukleer silahlara sahip olmasi, israil'in birtakim gercek ama guc dengesi yuzunden gorulmeyen maksadina da katkida bulunmus olabilir.
  
  guc dengeleri icerisinde her zaman "en guclu ol ki kimse sana saldiramasin" fikri hakim olmustur. ne kadar gucluyseniz, o kadar az devlet size saldirmaya cesaret edebilir; basit bir dogru orantidir bu, duz mantik ile de varabiliriz. ama, uluslararasi guc basliginda da anlattigim gibi, bazen diger devletler, bu tur guclenmeleri ve silahlanmalari kendilerine olan bir tehdit olarak algilayabilirler ve saldirabilirler. hatta "dusmanlarimi yok edeyim ki ben guvende olayim" mantigi ile de ayni girisimlerde bulunulabilir. bu da savas baslatici bir olaydir.
  
  (bkz: alman sorunu)