gök atları

• antik çağlarda dayuan ya da dawan olarak bilinen, fergana vadisi yakınlarındaki bölgede yetiştirilen efsanevi atlar. "uçan atlar" olarak da bilinirlermiş. m.ö 139 yılında, han hanedanı döneminde wu di'nin imparatorluğu zamanında batıya doğru yapılan keşifler sırasında çinliler tarafından öğrenilmişlerdir.
  
  anlatılanlara göre bu atlar günde 1.000 li koşabilirmiş, yani yaklaşık 500 km. bedenlerinden de ter değil, kırmızı bir sıvı aktığı söylenir. hatta bu nedenle gök atlarının kan terlediği rivayet edilir. wu di anlatılanlardan o kadar etkilenmiş ki, dawan'a 60 bin asker, 30 bin süvari ve binlerce katırlık yükten oluşan bir ordu göndererek bu atlardan getirmelerini emretmiş. zorlu geçen 4 yıllık bir sefer sonunda 3.000 kadar gök atı çin'e getirilmiş. han hanedanı döneminden kalma mezarlara bu atın heykelleri konmaya başlamış bir asalet sembolü olarak.
  
  dönemin ünlü şairlerinin yanında kuşaklar sonra bile şairler, sanatçılar bu atları konu edinmişler eserlerinde. bunlardan günümüze ulaşan bir örnek, du fu'nun şu şiiridir:
  
  dawan'ın ünlü atları
  kemikleri ince, kasları sert
  gözleri bambu gibi keskin
  bacakları rüzgârdan hızlı
  yol tehlikelerle dolu olsa da
  emanet edin canınızı onlara
  çünkü bunlar güçlü, korkusuz atlar
  hiç durmadan onbin li koşarlar
  
  efsanevi anlatılarda zaman zaman manas atları olarak da geçerler. derin bir vadiden çıkıp gelen bu atlar, bir nehrin ya da gölün suyunu içerek bitirebilir, günlerce aç ve susuz kalabilirlermiş.
  
  hemen ekleme editi:
  
  - wu di tarafından gönderilen bu ordunun geçtiği yol, daha sonra ipek yolu'nun bir bölümünü oluşturmuş, ticaret yolu olarak kullanılmaya başlanmış.
  
  - fergana vadisi çevresinde başlıca 3 yerde, bu ince bacaklı, uzun ve ince boyunlu atların çizimleri bulunuyor. atlar günümüzde yok, büyük olasılıkla çinlilerin bu ulaşım yolunu açmasından sonra diğer ırklarla karıştılar ve safkanlıklarını sürdüremediler.
  
  bir çin mezarından çıkartılan heykeli için: http://www.festival.si.edu/…ad/xian_horse_large.jpg