• buraya ne zaman gitsem, kapıya yaklaştığımda merdivenlerden çıkmaya başlamadan hemen önce başımı azıcık kaldırıp bakınca gördüğüm ankara palas yazısını okuyunca kalbim minicik hoplar.. ve her seferinde bambaşka hislerle çıkarım heyecanla girdiğim o kapıdan..

    içeri girince büyülenirim hep, ve sorular ardarda sıralanır kafamın içinde.. bu masaya dokunmuş mudur acaba? tam buraya basmış mıdır? şu koltuk mu oturduğu koltuk? o meşhur fotoğraftaki gelinle* dans ettiği yer tam olarak neresi?

    kaç sene geçti bilmiyorum,atatürk'ün o fotoğrafına bakıp bakıp ben de ankara palas'ta evlenmek istiyorum dediğim o anın üzerinden.. ilk kez beş sene önce kuzenimin düğünü için yer aradığımız zaman gitme fırsatım olmuştu benim için ulaşılmaz olan ankara palas'a.. uzun uzun bakmıştım güzel mimarisine, atatürk'ün oturduğu köşeye, her yerden bize bakan fotoğraflarına. o gün, olur da bir gün evlenirsem ankara palas'ta evlenmeyi gerçekten çok istediğimi düşünmüştüm. daha sonra çeşitli nedenlerle gittim bir kaç kez. eski piyanolara, camlı dolaplara, ağırbaşlı havasına, güzel halılarına, ışıl ışıl aydınlığına her seferinde bir kez daha aşık olup döndüm evime..
  • şu sıralar yapılan koalisyon görüşmeleri dolayısıyla tekrar aklıma düşen ve hakkında birkaç cümle sarf etmek istediğim müstesna bina.

    cumhuriyet'in bariz heyecanını tecelli eden bu yapı, vedat tek'in başkent ankara'da cumhuriyet halk fırkası başkanlık binasında olduğu gibi katkıda bulunduğu ve cumhuriyet dönemi vizyonunu ve mimarisini yansıtan önemli yapılardan biridir.

    yapımına 1924 yılında başlanan böylesine bir yapı, o dönem sağlıklı konutlardan ve düzgün otellerden yoksun yeni başkenti ziyaret eden üst düzey konuklar için gereksinim duyulan bir yapı idi. otelin inşası, kolay ulaşım için meclisin hemen karşısında yer alan arsaya yapılmştı. binanın temellerinin atılmasının hemen ardından vedat tek, bazı anlaşmazlıklar nedeniyle istanbul'a dönmek zorunda kaldı ve projenin başına kemalettin bey getirildi.

    yarım kalan bu proje üzerinde ivedilikle çalışmaya başlayan kemalettin bey, bu binayı orta avlulu eski osmanlı hanlarını anımsatan bir formda; ortadaki balo salonunı çevreleyen konuk yatak odalarından oluşmuş; iki katlı ve diktörtgen bir planda tasarlamıştır. konuk odaları birinci katta, diğer hizmet birimleri bodrum katta yer alırken zemin kat, merkezdeki balo salonunun yanısıra yönetici ofisleri gibi diğer umumi işlevlere ayrılmıştır.

    bu müstesna bina 1927 yılında hizmete açıldıktan sonra basınçlı su ve merkezi ısıtma sistemleri, alafranga banyo ve tuvaletleri ile gaz lambalarının loş ışığına alışkın bu kırsal anadolu kenti için eşsiz bir yapı olarak görülüyordu. konuklarına sunduğu tüm modern olanaklara rağmen binanın cepheleri osmanlı geçmişine duyulan nostaljiyi yansıtacak biçimde; fakat bununla birlikte ulusal mimarlık ilkelerine göre düzenlenmiştir. simetrik bir biçimde düzenlenen ön cephe, renkli çiniler, özenle oyulmuş mermer korkuluklar ve bezemeli silmeler, kornişler ve alınlıklar ile süslenmiştir. ön cephenin köşeleri, görkemli bir görünüme sahip olan köşe kuleleri ve osmanlı janrını yansıtan dekoratif ahşap kubbeler ile vurgulanmıştır. 1960'lı yıllarda iş merkezleri, tbmm ile güneyde tekamül eden konut alanlarından uzaklaşınca varlığı faal bir parlamentonun yakınlığına son derece bağlı olan bu müstesna yapı, o zamanlar bakımsızlığa ve iflasa mahkum olmuştu. bugün bu zarif ve nadide yapı, heyecan verici erken cumhuriyet yıllarının solan anılarıyla başbaşa, acıklı bir yalnızlık içindedir.

    yapı, açılışından sonra uzun yıllarca siyasi entrikalarla dolu yerli ve yabancı diplomatların, politik bir erke sahip olmak için her türlü yolu deneyen üst düzey bürokratların, kuşkulu görevlerle gelen yabancı devlet adamlarının ve salon dansları, uluslararası moda ve dünya mutfağı konularında yeni edindikleri zevkleri sergilemeye hevesli, batılılaşmış, sonradan görme yeni zenginlerin oluşturduğu pırıltılı müşterilerine hizmet eden bir buluşma yeri haline gelmiştir.

    (bkz: ankara mimarisi/@lynyrd skynyrd)
  • başkentin ilk modern oteli. atatürk'ün özel isteğiyle 1928'de ulus'ta, meclis'in karşısına inşa edilen binasında hizmet vermeye başladı. banyolu odaları, bilardo salonu, kütüphanesi, berberi ve hachette kitabevi'nin şubesiyle alışılmadık bir konaklama hizmeti sunuyordu. meclis'in karşısında yer aldığı için, ankara palas'ın sadık müşterileri başta atatürk olmak üzere dönemin bakanları, milletvekilleri, bürokratları, diplomatları ve entelektüelleriydi. o dönemde ülkede henüz böyle bir işletmeyi idare edebilecek görgü, beceri ve maddi güce sahip sermayedar bulunmadığına hükmedilerek, otel fransızların idaresine bırakılmıştı. aşçıbaşısı fransız, garsonları fransız, alman, isviçreli ve rumdu. mönüsünde gelişkin bir damak tadına hitap eden fransız yemekleri bulunmaktaydı.

    http://i.imgur.com/xb6kfks.png (başkentin başlıca simgelerinden ankara palas oteli'nin efsanevî cephesi)

    sonraları vakıflar umum müdürlüğü tarafından işletilen otelin alt katındaki küçük pavyon ve bar, en az otelin kendisi kadar popülerdi. burası müzik eşliğinde yemek yenilen, içki içilen, dans edilebilen ve varyete izlenebilen bir mekândı. pavyonun daimi müşterilerinden biri doğan nadi'ydi. durmaksızın içer ve ahmet muhip dıranas, yahya kemal ve aka gündüz'ün de aralarında bulunduğu şair ve yazarları masasında ağırlardı. avrupa'dan getirtilen orkestralar, şarkıcılar ve özellikle de başkentin ilk striptiz gösterisini yaparak sansasyon yaratan fransız colette, ankara palas pavyonunun unutulmazları arasındadır. ellilerde yeni ve daha gösterişli otellerin, barların açılmasıyla popülaritesini yitiren otel, bir süre devlet konuk evi olarak kullanıldı. günümüzde özelleştirilerek yeniden otele dönüştürüldü
    ---
    (alıntı: rakı ansiklopedisi)
  • yeni kurulmuş cumhuriyetin medenilik ve batılılık hedeflerine göre yapılmış , birinci milli mimari akımının güzel bir örneğidir. merkezi ısıtmalı banyolar gibi zamanının en son imkanlarını içeren bir oteldir, modernlik anlayışını incelemek ve düşünmek için güzel bir örnektir.
  • cumhuriyet'in ilk yıllarının en önemli yapısı olan ankara palas'ın ünlü mimarları ise mimar kemaleddin ve mimar vedat tektir..
  • en son birkaç yıl önce konakladığım ankara oteli. eski yapıların sağlamlığını hissettiren yapıya ayak bastığınızda 1950-60ların havasını hissedebilirsiniz. dekorasyonu olduğu gibi korunmuş gibidir. istanbullulara ankara durağan gelir, köhne gelir ya ankara palas da "eskinin vakur" havasını durağan bir şekilde onca yıldır muhafaza etmektedir.

    50li 60lı yıllarda siyaset arenasının arka planında tıkır tıkır işleyen bir saat gibi görevini yapmış, siyasi kişilikler, gazeteci ve iş adamlarının buluşma noktası olmuştur. lobisinde kasvetli ankara akşamlarını birer viski içerek değerlendiren bu gruplar ülkenin geleceğinde rol oynayan şahsiyetlerdi. adnan menderes, celal bayar, ayhan şahenk, necip fazıl kısakürek, yahya kemal beyatlı, samet ağaoğlu, kasım kührevi, mükerrem sarol , nadir nadi ve yılmaz çetiner ankara palas'ın müdavimlerinden sadece birkaçı. muazzez abacı da beş yaşındayken burada sahneye çıkmış.

    ankara palas mimari açıdan bir binadan, işlevsel olarak ise bir otelden ya da devlet konukevinden çok daha fazlası. hele bir içine adımınızı atın ve eskiyi soluyun da bir ülkenin geleceğinin temellerinin atıldığı meclis dışı alternatif bir mekan olarak gözden geçirin ankara palas'ı.

    ankara palas'ı etraflıca anlatan okumaya değer bir yazı için;
    http://arsiv.hurriyetim.com.tr/…24/eklhab/08ekl.htm
    (dört motorlu pamela olayına özellikle dikkat!) *
    (bkz: çift motorlu pamela)
  • ana salonda atatürk'ün oturmayı en fazla sevdiği loca ve o dönemde kullanılan koltuğu, bir fotoğrafı eşliğinde korunmaktadır. korunmaktadır dediysek, şöyle biretrafı çevrilmiştir. koltuğun döşemesinin çürümekte olduğu dikkatle bakınca hemen görülür.
  • müze olarak açılmıştır. gidilmiştir ve hiç beğenilmemiştir. cumhuriyet tarihini her bi adımda yaşatmak varken 2-3 yerde bahsedilmiş ve geriye kalan şeyler asla cumhuriyet tarihi ile alakalı değildir. osmanlı mühürleri, sikkeler, kaftanlar, seccadeler, halıla, silahlar, çoğunlukla abdülhamit'e hediye edilen şeyler sergilenmiş bunların yanında da porselenler seramikler kandiller vs bulunmaktadır. bunlar da farklı ülkelerden.

    açıkçası benim beklentimin çok altında kaldı. atamın kıyafetleri, hediye edilen saat, ankara palasta fotoğrafları, nutuk, gazete küpürleri güzeldi. keşke daha çok olsaydı. ayrıca hediyelik alanı da aşırı pahalı. ücretsiz gezilen bi ticarethane olmuş. üzücü.

    edit: farklı bestecilerin hediye ettikleri marş besteleride güzeldi.
  • atatürk ve cumhuriyetin ilk yıllarına dair anıları görme ümidiyle ziyaret ettiğim ancak osmanlı ve ıı. abdulhamit temalı eserler ile karşılaştığım müze.
  • ankara palas:

    cumhuriyet' in ilk yıllarının anıtsal yapılarından olan ve mebusan kulübü olarak planlanan ankara palas' ın tasarımı, mimar vedat tek tarafından hazırlanır. 1924 yılında temeli atılır, mimar vedat tek işi bırakınca yarım kalır, daha sonrasında mimar kemaleddin bey' in yeni tasarımına göre tamamlanır.

    cumhuriyet dönemi türkiye' sinin başkenti ankara' nın en önemli yapılarından olan ankara palas, 17 nisan 1927 tarihinde 120 yatak kapasiteli bir otel olarak hizmete girer.

    1930' lu yıllarda siyasetçilerin, gazetecilerin ve sanatçıların buluşma mekanı olduğu gibi, yurt dışından gelen resmi heyet ve konukları ağırlama işlevini üstlenir. bilhassa ismet inönü, celal bayar ve adnan menderes, ankara palas' ı sıklıkla kullanarak burada davetler verirler.

    ankara, altındağ, ulus' taki ikinci meclis karşısında olması nedeniyle bu tarihi yapı, uzun yıllar politikanın merkez noktası olur. cumhuriyetimizin kurucusu gazi mustafa kemal atatürk' ün meclis çalışmalarından sonra günün yorgunluğunu bu binada atar, burada toplantılar yapar. atatürk' e göre ankara palas, doğu' dan batı' ya açılan bir penceredir.

    1975' e kadar otel olarak işletilen ankara palas, 1976-1982 yılları arasında sanayi ve ticaret bakanlığı tarafından ofis ve sergi alanı olarak kullanılmıştır. 1983 yılından itibaren ise devlet konukevi olarak kullanılır.

    2018 yılından itibaren müze olarak kullanılmak üzere milli saraylar başkanlığına devredilir.

    fotoğraflar için:

    https://golgegezgin.blogspot.com/…-ulus-ankara.html

    görsel
hesabın var mı? giriş yap