yerba mate

• güney amerika ülkelerinde, özellikle arjantin'de içilen içecek. özel kaplarda sıcak olarak içilir, alışık olmayanlarda baş dönmesi yapar, o diyarlarda bu içecek ingilizler nasıl çaya tiryakiyse bizler de mateye tiryakiyiz, bu bizim çayımız deseler de bu çay sarhoş ediyor. bir sürü ne idüğü belirsiz bitkilerin su ile kaynatımından elde ediliyor.
• ispanyolca. mate otu, hispanik güney amerika yerlilerinin özel olarak yapılmış iki hazneli bakır kapta demlemek üzere yetiştirdikleri, demlendikten sonra sert ve neredeyse acı tad veren ve ılık içilen çay tarzı içeceğin hammaddesi olan ot.
• arjantina da gün boyu içilen geleneksel içecek. demir kamışlı küçük bir cezvede yudumlanır. her arjantinlinin kendi gölgesi gibi her yere taşıdığı ve başkasıyla paylaşılamıyacakçasına kişiye özel bir mate cezvesi olur.
• bu mate kaplarini gun boyu yaninizda tasiyabilmeniz icin degisik cantalari da var. ozellikle deriden yapilmis olanlar cok hostur.
• caya benzeyen yerba mate, mate denilen kaplardan, bombilla denilen kamislarla icilir. bombilla'nin ucu genis ve yassidir ve suzgec vazifesi gorur.
• bir bardağın içine bu iş için özel üretilen, metal ve ucu yassı ve delikli olan pipet yani bombilla konur.sonra üstüne kurutulmuş ve ufalanmış yerba mate yaprakları konur. en son da kaynar su dökülür ve içilir. isteyen şeker de koyabilir ama şeker koyanları biraz hafife alırlar bizim paşa çayı misali. su bittikçe termostan konur. bir fincan yerbayı bir litre suyla kullanabilirsiniz. arjantinde elinde termosla gezen insanlar veya benzin istasyonlarında falan ücretsiz kaynar su makinaları sıradan görüntülerdir. kumsalda bile içerler mateyi. yerba mate arjantin,paraguay ve uruguay'da yetişen aquifoliaceae ailesinden ilex paraguayensis adında meyve veren bir ağaçtır. tıpta ve kozmetikte de kullanılan yerbanın sağlık açısından çok faydalı olduğunu kanıtlayan araştırmalar vardır.
• arjantin menseili cayimtrak icecek. arjantin, bolivya, sili, yer yer brezilya, bol bol uruguay'da tuketilir. malumunuz uzere rahmetli che guevara'nin da hayattayken elinden dusmeyen seylerden biridir.
  peki allem ettim kallem ettim edindim ben bundan, nasil tuketicem? soyle olacak: once bir de mate kabi edinilecek pek tabii. yoksa duz fincan, kupa vs. yaninda bir adet metal pipet de olur. lakin makbulu herseyi adabiyla yapmak elbet. once kabimiza bir miktar soguk su koyuyoruz (1/4 kafi). ustune basiyoruz yesil yesil mateleri (aman dikkat paketler karismaya). bir miktar bekliyoruz, cekiyor mate o suyu. onceden hazir ettigimiz takribi bir litre sicak suyumuzu bir termosa dolduruyoruz (zira her dem sicak olmasina ihtiyac duyacagiz). artik o suyu kabimiza dokup dokup, talep dogrultusunda seker ekleyerek veya eklemeyerek, pipet vasitasiyla ( bu is icin ozel metal pipetler var, plastikle denemeyin aglarsiniz) hopurdete, hopurdete iciyoruz. hatta o termosu koltuk altina alip, elde kap salina salina gezinmek de mumkun.
  ha butun bunlari anlattin iyi hos, lakin biz bu aparatlari, yok efendim mateyi nerden bulucaz diyen olursa ona da rte'den bir alintiyla cevap vermek boynumun borcudur; "yemegini de ben pisireyim istersen!".
• ritüellerinden arındırılmış olarak, doğa firmasının paraguay çayı olarak da lanse ederek, süzen poşet formunda piyasaya sürdüğü ürün.
  
  edit: doğa firmasının büyük oranda meyankökü katarak anlamsızlaştırdığı çay.
• mate çayı vücuttaki yağların hızlı yakılmasını sağlar. obezite tedavisinde de kullanılan mate çayı vücuda enerji verdiği gibi hem inceltir hem de gençleştirir. ^*
  (bkz: yerba mate)
• aynı zamanda antioksidan özelliği var bu çayın. tadı da fena değil,içindeki meyan kökü genizde bir tatlılık yaratıyor. paraguay çayı olarak biliniyor bir de.