seza

• layık, yaraşır, müstehak anlamlarına gelen bir sözcük. "akıllara seza" şekline ironiyle kullanıldığı da olur.
• olabilecek en güzel dişi varlık isimlerinden biri.
• tabi ki (bkz: seza reisoğlu)
• farsça bir sıfattır.
  bir şeye değer, uygun.
• tevfik fikret'in bir siiri. tevfik fikret bu siirde seza isimli bir kizi anlatir.
• bazen herkesin sana, senin onlara verdiğin değeri vermediğini anlarsın. işte bu duruma sezadenir.
• seza
  
  gariptir, ne zaman geçse pîş-i çeşmimden
  ufukta bir mütemevviç bulut, ya bir yelken,
  seza gelir o geniş rebhesiyle hatırıma.
  sezfi... o neş'eli, rikkatli bir tabiatti;
  bakarsınız mütelevvin, bakarsınız ciddî.
  demin getirdiği küçük bir vesile, hatırıma
  sezâcığın yine bir sergüzeşt-i ağrebini.
  o bir sabah bularak bir çamın dibinde beni:
  — benimle şimdi gelirsen, demişti, zannederim
  pek istifadeli bir gün geçirmeyiz amma,
  epeyce eğleniriz...
  — pek güzel, sezâ, giderim.
  
  evet, bugünkü gibi hâtırımdadır hâlâ:
  yeşil dikenler içinden, yosunlu bir yardan
  sukut eder gibi indik kenâr-ı deryaya.
  yağardı sahili tezyin eden ağaçlardan
  sedefli kumlara titrek rakîk bir saye
  bu gölgelikti sezfi'nın sedir-i müntehabı,
  hayâlini buradan mezcederdi dalgalara.
  uzakta, heybeli'nin tâ ucunda, martı gibi
  küşâde bâl-i tenezzüldü bir beyaz kotra.
  güneş, tulûa henüz haşlamış kadar mahmur,
  pamuk bulutların üstünde eyliyordu huzur;
  .........
  
  uzak yakın bütün eşya, bütün bu sahiller
  güler gibiydi, fakat bir hazîn tebessümle;
  olurdu ra'şenümâ reng-i infiâl-i seher
  sedefli kumları hıis eyleyen köpükte bile,
  sükûn-ı manzaradan sanki hisseyâb olarak
  sezfi epeyce zaman kaldı öyle müstağrak;
  yüzünde aksi nünâyândı bir mülâhazanın.
  
  dedim:
  - bugün yine dalgınlığın pek üstünde.
  - hayır, şu gördüğünüz kotracık bizim adanın
  biraz hizasını geçsin, biraz bükülsün de...
  cevâb-ı nakısı rizân olup dehânından
  sükûta vardı yine. kotra döndü, geçti; sezâ
  elinde bir çalı, söz çıkmıyor lisânından.
  önünde kumları çizmekle oynuyor hâlâ.
  —o kotra geçti, sezâ...
  — hangi kotra? ben hayran,
  refikimin yüzüne öyle kalmışım nigerân
  o gün guruba kadar sonra her zaman, her gün
  bu bahsi tazelemiş, tatlı tatlı gülmüş idik...
  "o hangi kotra, canım?" derdik. âh evet, daha dün
  bu bahsi tazelemiş, tatlı tatlı gülmüş idik...
  bugün zavallı sezâ sâkin-i cinan artık;
  o kotra bahsi bir efsâne, bir yalan artık!
  
  tevfik fikret
• "- bu askerlik meselesinin tehlikeli bir durum alması üzerine zekeriya bey işi ele almış ve düzeltmiştir - nüfus kağıdım ve kütükler değiştirilerek muzaffer seza namında bir şahsın adına girmek suretiyle asker kaçağı durumundan kurtulunmuş - zekeriya bey, muzaffer seza'nın künyesini de temin etmiş, böylelikle askerlik meselem kapanmıştır." sevim burak - yanık saraylar (ah ya rab yehova)
  
  (bkz: sezai)
  (bkz: akıllara seza), akla seza