emdr

• 10-15 yasindan sonraki ani, gorsel travmalarin sakinlestirilmesinde ve hayatina donmede etkili bir yontem oldugunu dusunuyorum emdr'in. ancak cocukluk travmasindan iyilesmek icin yani kompleks stres bozuklugundan iyilesmek icin cok baska sorunlarin da baska acilardan irdelenmesi gerekir.
  
  gorsel bir hafizasi olan, anlik olan travmalarin cozulmesinde cok etkili olan terapi yontemlerinden biri emdr. turkiye'de son zamanlarda asiri populerlesmis olmasini, hikayeni anlatmadan ve anlamadan da terapi seansinda beyninin kendi kendine travmayi cozmesi ve hicbir cihaz ucreti odemeden (neurofeedback'te oldugu gibi) elini saga sola sallayarak adeta bedava ve zahmetsiz bir terapi yontemi olmasina bagliyorum, bir de turk toplumu 'mucize' seyleri cok sever. 'sunu yaptim oh hicbi seyim kalmadi' yontemlerini...
  
  "emdr ise yaramaz mi, yarar mi" tartismasi yapilmis yukarida.
  isin dogrusu her terapi, dogru zamanda, dogru terapistle dogru hastada ise yarar.
  
  bazen terapistin beceriksizdir ya da uyumun yoktur hasta olarak, bazen de terapi yontemi dogru olsa da hasta hazir degildir o cesit tedaviye henuz...
  
  sonuc olarak bunun kararini verecek olan iyilesmek isteyen kisidir bence.
  
  gel gelelim emdr'in kullanim alanlarina...
  
  ben gelisme travmasindan terapi aliyorum senelerdir. emdr, bessel van der kolk'un 'the body keeps the score' yani beden kayit tutar kitabinda anlattigi gibi travmadan iyilesme yontemlerinden biri.
  
  bu zamana dek neurofeedback, somatik terapi (peter a. levine veya pat ogden serftifikali terapistlerden), bilissel terapi, inner child work/reparenting yontemleri (john bradshaw webinarlari, pete walker'in kitaplari) uygulayarak gelisme sagladim.
  
  emdr henuz denemedim cunku benim ptsd'im yani yasadigim stress bozuklugu, defalarca ebeveynlerden ve aileden maruz kaldigim travma ve ihmale dayaniyor dolayisiyla daha kompleks ve derin. anladigim kadariyla bunu da en iyi anlayacak kisi benim cunku yasamis olan kisi benim. o yuzden kendi hizimda yontemleri denemeye devam ediyorum.
  
  emdr ise, hatirladigim, hala etkisinde oldugum anilari, ozellikle daha yetiskin oldugum donemdeki travmalari cozmem icin bir yontem olarak goruyorum.
  
  arkadaslarim arasinda ergenliginde tecavuze ugramis, cinsel tacize ugramis, fiziksel saldiriya ugramis kisiler emdr terapisi gorduklerini ve ise yaradigini bildirdiler. fiziksel stress bozuklugu semptomlarinin azalmasinda ve daha 'sakin' bir beyinle hayatlarina devam edebildiklerini bildirdiler.
  
  ama travma dedigin sey ayni zamanda bir coping mechanism denen bas etmek icin davranis bozuklugu gelistirmemize de sebep oluyor. ornegin bende, alkolik bir ailede surekli sozlu fiziksel siddet uygulayanlarin arasinda en kucuk olarak gelistirdigim yontem, herkesin suyuna gitmek onlari memnun ederek hayatta kalmak oldu. yani 'codependency' denen illet. bu bir sonradan ogrenilmis davranis bozuklugu. kendi ihtiyaclarimi anlamayi ogrenememis olma, ebeveynlerimin cocuk gibi davranmasi ve beni 'sakinlestirici' olarak kullanmalari. (orn: babam annemle kavga eder, bana anlatir beni 'terapisti' yapar. annem babamdan sikayet eder, hincini benden alir, ankisiyetesi artar, onu sakinlestirmek icin ben hicbir sorunum yok-mus gibi davranirim, kendimi unuturum, sucluluk duygusuyla yasarim hayatimi hep..)
  
  emdr travmalarin yarattigi stresi sakinlestirebilse de, onlarin sebep oldugu zamaninda ise yarayan ama sonrasinda hayatimizda ise yaramayan, hayatla mucadele etme mekanizmalarini cozmeye yetecek bir yontem degil, anladigim kadariyla. o acidan, 'mucize travma' tedavisi degil, cunku kendi hikayeni bilmek, cozmek, kendi bedeninde o hikayenle sakin ve guvende hissedebilmek, travma sebepli yarattigimiz hikayeden guclenerek cikabilmek tam anlamiyla istenilen 'entegre' olmus, beyin, sinir sistemi beden uyumunu getirebilir. (bunun yollarini da butunuyle bessel van der kolk, beden kayit tutar kitabinda anlatiyor)
  
  ozellikle cocukluk travmasindan iyilesmek icin hepsinin bir butun olarak uygulanmasina ihtiyacimiz var cunku butun bedenimiz, sinir sistemimiz, kendimizi ifade etme seklimiz, dunyayi, insanlari algilama bicimimiz, beklentilerimiz, hayallerimiz hepsi yara aldi gecmiste olan yanlislardan ve yerine getirilmeyen ihtiyaclarin eksikliklerinden.
• emdr'in tek yaptigi sey, asiri tepki verdigin bir aniya ya da olaya karsi icinde sikisan seyleri cozmek icin firsat yaratmasi ve o aniyi istedigin gibi daha guvenli bir sekilde hatirlayacak kivama getirmesidir.
  
  stres bozuklugu yasiyorsaniz; ses, koku, suan olan bir seyden tetiklenip gecmisteki bir aniya gidip bugunku olaylara tepki verirken buluyorsaniz kendinizi emdr cok etkili olabilir. daha once de yazmistim (bkz: emdr/@sacmalog) emdr cok iyi, ise yarayan bir teknik ama butun sorunlarini cozmen icin mucize degnek degil. bilissel terapi tek basina travmatik anilara ulasmaya ve cozmeye yardimci olmayabilir ama emdr da tek basina bilissel terapi ile uzun zamanda elde edilebilecek davranis ve dusunce ilerlemesini getirecek bir sistem degil. her terapinin amaci, gucu farkli olabilir ve farkli acilardan iyilesmene yardimci olabilir.
  
  eger sakinlesebilirsen, o anilar seni ele gecirmezse bugunku davranislarini ve dusuncelerini duzeltmek icin firsatin olabilir, alan acabilir icinde. emdr'in en cok ise yaradigi nokta da bu aslinda... o yuzden cok degerli, cok kiymetli bir yontem. ama tek basina butun rahatsizliklari cozecek bir gucu yok. onun icin bilissel terapi yontemleri ile uzun zamana yayilan bir sekilde bedensel ve zihinsel farkindaligini gelistirmen cok onemli. ki yeni secenekler nedir bil ve secebilme imkanin oldugunda sececek gucun olsun.
  
  turkiye'de goruyorum, adim basi her terapist emdr sertifikasi aliyor. alsin da, ama insanlara bos umut dagitmak gibi bir sey de bu ayni zamanda diye dusunuyorum. her turlu rahatsizliga iyi gelecek cesit cesit yontemler var. farkli seyler ogrenip, yelpazeyi genisletmektense bir alanda yogunluk yasaniyor bu sekilde, en azindan gozlemim bu.
  
  icsel aile sistemleri terapisi en az emdr kadar ise yarayan bir yontem, hatta belki de daha fazla ise yarayan bir yontem cunku icindeki sistemi butunuyle anlamana yariyor, sadece cozmeye calistigin birkac aniyi degil... o anilarin etkisiyle icinde olusan "aile"yi anlayip cozuyorsun ki buna "patoloji" diyor modern psikoloji. icsel aile sistemleri terapisi "all parts are welcome" diyerek yani her parcani onurlandirarak icindeki savasi sonlandirmana ve huzur bulmana yariyor... sakinlesen sistemin istedigin gibi yasayabilmen icin sana alan aciyor ve 'secim' sansin oluyor, ve zaten 'self' denen ozbenligin iyisi nedir, kendiliginden biliyor ve secebiliyor, bunu ogreten bir sistemi var ifs'in ama turkiye'de uygulayan sadece 1 kisi var bildigim kadariyla...
  
  ayni sekilde neurofeedback de cok ise yariyor, ama sistemi pahali oldugu icin o da cok az uygulaniyor turkiye'de... (beden kayit tutar bu konulari cok guzel anlatiyor, tavsiye ederim)
  
  suanda ayni anda hem emdr, hem icsel aile sistemleri terapisi hem de neurofeedback terapisi (hem de sosyal grup terapisi) aliyorum. her birinin faydasi ayri. her biri farkli sekilde icimdeki huzursuzlugu cozmeye yardimci oluyor. her biri cok degerli bu yuzden. ama onlarin actigi alan sayesinde bugun davranislarima durustlukle bakip, dogrusu nedir bulacak sececek olan kisi benim.
  
  bunu yaziyorum cunku"suna iyi gelir mi? buna iyi gelir mi?" diye soranlar, yazanlar olmus baslikta.
  
  "sen iyilesmesini istiyor musun?" aslinda buna verecegin cevap daha onemli.
  (neden iyilesmesini istemiyorsan da bununla yuzlesmek bu esnada...)
  "iyilesmek icin neyi farkli yapman gerekiyor, bunu anlamaya hazir misin?"
  "farkli seyleri hayatinda uygulamak icin var olan gucune ulasip onu bu ugurda kullanacak misin?"
  "kendi sorumlulugunu alacak misin, kendi iyilesmenin sorumlulugunu ustlenecek misin?"
  "seni bu duruma getiren dusunce ve davranislari degistirmeden, farklisini uygulamadan iyilesemeyeceginin bilincinde misin?"
  
  eger cevap evetse, o zaman iyiyse terapistin, guveniyorsan da ona karsilikli bi cok seyi yeniden ogrenebilir, cozebilirsin hayatinda bilinc yuzeyi boyutunda da... bilincaltindaki seyleri cozmen bilincinde otomatikman dogru seyler yapacagin anlamina gelmiyor cunku. "yanlis"i da "dogru"yu da bastan ogrenmen gerekiyor bu surecte. cunku sistemin ariza aldi, kendine yurumeyi bastan ogretmen uzun zaman alacak. en onemli olan sey sabir ve sefkat bu surecte... bu olduktan sonra her sey asilabilir.
• prince harry'nin de tetiklendigi agir travmalarinin uzerindeki agirligini cozmek icin kullandigini acikladigi terapi yontemlerinden biri.
  
  prince harry, oprah ile bir bolum hazirlamis. kendi travmalarindan, bunun uzerindeki etkisinden ve nasil iyilestiginden bahsediyor... videonun bir kisminda terapisti ile karsilikli emdr yapiyorlar. paylastigim video, bir terapistin uzerine yorum videosu ama emdr nasil bir sey diye merak edenler icin birakiyorum, bir seans hemen hemen boyle oluyor... https://youtu.be/judwdo6zdje?t=844