ben öteki ve ötesi

• ibrahim kalın'ın siyasi kimliğinden bağımsız okunması gereken bir kitap.
  
  medenileştirme olgusu etrafında şekillenen oryantalizm (orient-alism) eleştirisinin yanı sıra, oryantalistlere cevap verme tepkiselliğinin, oksidentalizm (occident-alism) tehlikesine dönüşebileceğine dair uyarı aslında bu eserdeki en önemli noktalardan.
  
  yazarın gösterdiği reçete, doğu merkezli bir dünya, batı merkezli bir dünya ya da avrupa merkezli bir dünya ve anlayış sistemi yerine, herkesin kendi olarak var olduğu, bir merkez varsayımından kurtulmuş bir dünya.
• yukarıdaki yazar güzel özetlemiş siyasi kimliğini kenara bırakmalısınız okurken, önyargıdan kurtulmak için.
  
  kitapta verilen bilgiler ve ortaya konulan sentez ciddi bir emek ürünü, insana bu konularda farklı bir perspektif katıyor tavsiye ederim..
• tam adı "ben, öteki ve ötesi - islam-batı ilişkileri tarihine giriş" olan, insan yayınları tarafından 2022 yılında yeniden yayımlanmış olan (720 sf.) eser.
  
  --- spoiler ---
  
  "islâm ve batı’nın iç içe geçmiş tarihinin ana hatlarını ele alan bu çalışma, siyasî, askerî ve toplumsal ilişkilerin yanı sıra , ‘ben’ tasavvuru, ‘öteki’ algısı, zaman ve mekân tasavvuru, sembolik dil ve imgeler üzerinden inşa edilen anlamlar dünyasına eğilmeyi hedefliyor. kitap islâm ve batı toplumlarının etkileşim içinde olan ve tedâhül eden tarihlerinin dün ve bugün ifade ettiği anlamları ortaya koymak için tarihten felsefeye, teolojiden sanata uzanan disiplinler arası bir yaklaşımı esas alıyor.
  her ‘ben’ iddiası bir ‘öteki’nin varlığını tazammun ederken, her ‘öteki’ vurgusu da bir ‘ben’ tasavvuru inşasını zorunlu kılar. fakat modern dikotomilerin tersine, bu ayrımı mutlaklaştırarak sonsuz ve sınırsız düşmanlar üretmek gerekmiyor. ‘öteki’ üzerinden verilen hükümler, aynı zamanda ‘ben’ ile, ‘biz’ ile ilgili tanımlamaların da bir aynasıdır. bu kitap, islâm ve batı ilişkilerini tahlil ederken, arka planda yatan ben-öteki diyalektiğinin izdüşümlerini takip etmeyi amaçlıyor."
  ***
  
  "geleneksel diyalektikte, “isteseydim sizi tek bir millet yapardım…” ilâhî fermanının karşıt anlamını yakalama gereği olarak ‘öteki’ ile beraber var olmanın yolları aranırdı. ‘öteki’ denilen şey ezilip yok edilecek bir şey değil, ancak kendisi ile yarışılacak bir şeydi. “âdem’in çocukları birbirinin uzvu gibidir” diyen sa‘dî ve “varlığı bilmeden kendini bilemezsin. ve varlığı bilmek tanrı’nın kendi eseriyle cilveleşmesinin yollarını bilmekse, o zaman ‘ben’ idrâki bizi varlığa, varlık bizi tanrı’ya, tanrı da bizi tekrar ‘ben’e geri getirir. kendine geri dönen ‘ben’ de artık sıradan bir ben değildir. zira o, ‘büyük varlık dairesini’ kat ederek kendine geri dönmüş bir öznedir” diyen molla sadra gibi bilgelerden aldığı ilhamla doç. dr. kalın, geleneksel ontolojinin karşısında yer alan modern zamanların hakim ötekileştirme eylemini sorgulamaktadır. değerli kardeşim ibrahim kalın’ın modern ötekileştirmenin aynı zamanda yok etme haline gelmesi sürecini, özellikle müslümanın ötekileştirilmesi eylemi üzerinden okuyan bu mühim çalışmasını herkese tavsiye ederim."
  prof. dr. mahmud erol kılıç
  
  ***
  
  “ne doğu, doğu’dur artık; ne batı, batı. bu ikisi artık birleşebilir! kipling ve peyami safa'nın muhayyilesindeki doğu-batı'yı hâlâ merak edenler varsa, ibrahim kalın’ı okusunlar: akıcı ve düşündürücü bir eser.”
  mustafa özel, istanbul şehir üniversitesi
  --- spoiler ---
  
  (tanıtım yazısından)
• bir mühendis olarak sosyal bilimler alanında tam anlamıyla kara bir cahilim. yine de yaşadığım hayatı anlamlandırma çabası olarak bu cahilliğimi gidermek adına okumalar yapmaya, başka kaynaklardan istifade etmeye özen gösteririm.
  bu kitabı öğrencilik yıllarımda alelade bir kitap gibi okumuş ve çok etkilenmiştim. şimdi o okumanın üzerinden yıllar geçti, tekrar elime aldım. fakat bu sefer alelade bir şekilde okumayacağım. gerekirse 1 yıl elimin altında olacak fakat kitapta geçen kişileri, yerleri, filmeri, inançları vs. sindire sindire ve üzerine düşünürek okuyacağım. okurken aldığım notları da çok uzatmadan bu entry'yi editleyerek paylaşacağım.
  
  bakınızlar:
  (bkz: rudyard kipling)
  (bkz: the white man's burden)
  (bkz: saint john of damascus)
  (bkz: jerry falwell)
  (bkz: papa 16. benedictus)
  (bkz: thomas jefferson)
  (bkz: edmund husserl)
  (bkz: fenomenoloji)
  (bkz: martin heidegger)
  (bkz: ibn münkız)
  (bkz: ibretler)
  (bkz: batı medeniyeti)
  (bkz: ibn hazm)
  (bkz: biruni)
  (bkz: ebu süleyman sicistani)
  (bkz: el kındi)
  (bkz: ibn hurdazbih)
  (bkz: ibn rüste)
  (bkz: mesudi)
  (bkz: bekri)
  (bkz: el-idrisi)
  (bkz: ebü'l-fida)
  (bkz: el-umeri)
  (bkz: yakubi)
  (bkz: taberi)
  (bkz: varaka bin nevfel)
  (bkz: heraklius)
  (bkz: sebeos)
  (bkz: ibn rüşd)
  (bkz: ibn bacce)
  (bkz: ibn tufeyl)
  (bkz: st. thomas aquinas)
  (bkz: ibn meserre)
  (bkz: hıttin savaşı)
  
  filmler ve belgeseller:
  martin heidegger belgeseli (1975)