ibn meserre

• ebû abdillâh muhammed b. abdillâh b. meserre b. nüceyh el-cebelî.
  883/931 yılları arasında yaşamış müslüman filozof.
  batı islam felsefesinin (endülüs) kurucularındandır. elimizde eserleri ve felsefi görüşleri hakkında birinci derece sayılacak kaynaklar yok denecek kadar azdır.
  mutezile ve empedokles'ten etkilendiğini biliyoruz.
  ayrica felsefesi; bir yandan mistisizm ve tasavvufa diğer yandan ise vahiy ve aklın bağdaştırılabilirliğine dayanır.
• almeria okulu’nun kurucusu yeni platoncu bir filozoftur. genel olarak felsefesi, bütün niteliklerden bağımsız, erişilemez, tanımlanamaz bir varlık olan tanrı fikrine dayanır. bu varlık ilk maddeye dayanır ve bu ilk madde vasıtasıyla ondan südur eder.
  bu maddeden ilk çıkan ise tanrı’nın tüm bilgilere mücehhez kıldığı “akıl”dır.
  daha sonra bu akıldan “evrensel ruh” ortaya çıkmıştır. bu ruhtan ise “doğa” meydana çıkar. evrensel ruh ile doğa da “evrensel cisim”i ortaya çıkarır. yani meserre’ye göre: madde, akıl, evrensel ruh, doğa ve cisim olmak üzere 5 töz bulunur. ilham aldığı plotinos da ise tanrı, akıl ve ruh olmak üzere 3 töz bulunur.
  meserre’nin panteist menşeli felsefesi yanında, cehennem azabını inkar ettiği, insanın kendi yaşantı ve çabaları ile peygamberlik derecesine ulaşabileceğine inandığı için ibahilikle suçlanarak kurtuba’dan kovulmuştur. iki yüz yıl sonra islam felsefesinin en önemli isimlerinden biri olan ibn-i arabi’nin kendisinden etkilendiği düşünülmektedir.