*

  • sürekli aynı şeyleri söyleyen baba türü.

    aslında; bektaşiliğin bir koludur.

    (bkz: babayan)
    (bkz: babala)
  • balkanlarda yaygin bu kol. makedonya ve arnavutluk'ta temsilcileri var. tarikat ehlinin evlenmemesi ve cocuk sahibi olmamasinin nedeni, hunkarin tercih ettigine inandiklari yasayis sekli. babaganlar kadincik ana'yi hunkarin manevi kizi olarak kabul ederler. hunkarin abdest suyunu icerek, bundan keramet alarak hamile kaldigina inanilan kadincik ana anlayisi/algisi/inanci onlarda yok. anadolu celebiciyken, balkanlar babagandir bu konuda.
  • diyar-ı rum'da ve dahi balkanlarda;

    babağanlar'ın ziyadesiyle kentlerde, çelebiler'in ise kırsalda temsil edildiğini söylemek de mümkündür.*
  • 16.yy'ın başında bektaşi tarikatı kendi içinde babağan ve dedegan olarak ikiye ayrılıyor.

    babağan kolu yol evladı olarak tanımlanırken, çelebiler olarak bilinen dedegan kolu ise bel evladı olarak tanımlanıyor. babağan bektaşilerinin osmanlı devletiyle arası iyi iken dedegan bektaşileri ise rotayı safevilere ve şah ismail'e kırıyorlar. örneğin, osmanlı devleti tarafından bektaşi dergahının başına getirilen babağan kolunun temsilcisi balım sultan'a tanımlanan görev, bektaşiler üzerindeki safevi etkisini kırmaktır. nitekim bu amaç için keseyi açmaktan geri durmamış osmanlı yönetimi ve bizzat padişah ikinci beyazıt, adaklarıyla birlikte hacı bektaş-ı veli tekkesine ziyarete gitmiş (bkz: #139593453) ve burada bulunan dergahları onarımdan geçirmiş.

    1511'de ikinci beyazıt yönetimindeki osmanlı devleti'ne karşı şahkulu tarafından çıkarılan ilk alevi isyanına katılanların dedeganlar olduğu rahatlıkla söylenebilir ki, kaçan şahkulu soluğu doğruca şah ismail'in yanında almış. yine aynı şekilde 1512'de bu sefer yavuz sultan'a yönelik nur ali halife isyanına katılanlar da sivas, amasya ve tokat kırsalında yaşayan çelebiler, yani dedeganlar. bu haliyle, babagan (merkez/şehirli) ile dedegan (çevre/köylü) ayrışmasının türkiye'de merkez-çevre ilişkisi içinde değerlendirilebilecek sınıfsal bir nüvesi var gibi gözüküyor.
hesabın var mı? giriş yap