alkış

• eski türkçede tebcil,^* tebrik, iyi niyet duası anlamına gelen kelime; kargışın zıttı.
  
  şamanist döneme dayanan, gücünü sözden alan, kalıplaşmış sosyo-kültürel değerlerden biridir.
  
  mesela türklerde “ipin uzun olsun” çok kullanılan bir alkış örneği iken; “ipin kopsun” kalıbı da kargıştır (herkesin hayatının gizli bir iple gökyüzüne bağlı olduğuna inanıyorlar ki çok benzeri yunan mitolojisinde de var)
  
  divanü lugati’t-türk’te “dua etme, övme, birinin iyiliklerini sayma” (1.cilt, s.97)
  
  alkış, dede korkut hikayeleri’nde de dua anlamında kullanılır. “dedem korkut gelip şadlık çaldı, basat'a alkış verdi”
  aynı zamanda “yom vereyim, yerli kara dağların yıkılmasın, kara dağa vardığında aşıt versin” ifadesinde geçen yom vermek de hemen hemen alkışla aynı anlamına gelir.
  
  [şamanlar kutlu kayın ağacını altınla betimledikleri gibi alkışlarında da altın kelimesini çok kullanırlardı;
  
  “altın yapraklı mübarek kayın ağacını senin şerefine diktik, altı ayaklı altın masayı kurduk…” ]^*
  
  günümüz türkiye türkçesinde ise artık sadece “el çırpmak, alkışlamak” anlamında kullanılmakta…