heyamola

• denizci şarkısı.
  
  sanayi devriminden ve gemilerin güvertelerinde ekipmanlar makinalaşmadan evvel her iş için yoğun tayfa gücüne ihtiyaç duyulurdu. işte tüm bu güverte işlerini gerçekleştirirken denizcilerin hep bir ağızdan söyledikleri şarkılardır heyamolalar. temel amacı yapılan işin ritmik bir şekilde gerçekleştirilmesi ise de hem işlere coşkulu bir hava katması hem de gemideki birlik ve beraberliği pekiştirmesi sebebi ile yedi denizin denizcileri arasında da kendisine yer bulmuştur.
  
  güvertede yapılan işlerin tiplerine ve uzunluğuna göre heyamola seçilirdi. genellikle gemideki gür sesli ve güzel sesli bir tayfa tarafından solo şekilde söylenen sözlere diğer tayfalar eşlik ederlerdi. iyi bir heyamolacının ağırlınca altın ettiği rivayet edilir. bazi ticari gemilerde hatta donanmalarda ise davul, flüt ve hatta keman gibi enstrümanlar da kullanılmıştır.
  
  heyamloalar iki ana gruba ayrılırlar:
  ilk grupta bulunan heyamolalar iş şarkılarıdır. bu grubun altında ise dört temel tipte heyamola bulunur:
  
  kısa heyamolalar: yelkenlere camadan vurmak, fora etmek vb. gibi hızlı yapılması gereken işlerde söylenen heyamolalar. mısrada iki yada daha fazla hareket gerçekleştirilen şarkılardan oluşurlar.
  
  uzun (halat) heyamolaları: uzun süren ve ağır işlerde söylenirlerdi. mısrada tek hareket gerçekleştirilirdi. bu da denizciye her bir hareket arasında bir miktar nefeslenmek, halatı tekrar doğru şekilde tutmak ve bir sonraki hareket için grubun tüm gücünü verebilmesine olanak sağlardı.
  
  palamar (ırgat) heyamolaları: eski zamanlarda demir alınması için denizciler, güvertede bulunan dev bocurgat'ın kollarını iterek etrafında dönerlerdi. bu iş süresince kullanılan şarkılar, palamar heyamolaları olarak adlandırılır. uzun süreli ve tekrar eden - sabit ritimli, daha yumuşak ve diğer tiplerin aksine daimi koro katılımı olan heyamolalardır.
  
  pompalama heyamolaları: ahşap tüm gemiler su yapar. sintinede toplanan bu suyun düzenli olarak dışarı pompalanması gerekirdi. genellikle iki adamın karşılıklı kullandığı, bizim emme-basma tulumba dediğimiz pompanın kullanılması sırasında söylenen heyamolalardır. zamanla kullanılan tulumbaların ırgat mekanizmasına entegre edilmesi ile palamar heyamolalarına karşmıştır.
  
  diğer ana grupta bulunan heyamolalar ise akşamları iş bitiminden sonra denizcilerin dinlenme zamanlarında söyledikleri şarkılardır. bunların konuları genellikle uzak diyarlar, aşk ve hasret, macera, cesur adamlar ve savaşlar hakkında olurdu.
  
  tarihsel olarak karada söylenmeyen bu şarkılar, buharlı gemilerin gelişi ve makinalaşma ile beraber güverte üstünde pratik bir kullanım alanı bulunmadığından yerlerinden oldular. yaşlı denizciler ve halkbilimci şarkı toplayıcıları tarafından elden geldiğince korunan heyamolalar, özellikle yabancı kültürlerde tekrar eğlenceli bir kara aktivitesi olarak kullanılmaya başlanması ile popülerlik kazanmıştır.
  
  akdenize hükmetmiş bir ecdadın torunları olarak tarihimiz bizim için yapılan savaşların yılı, tarafları ve sonuçlarından ibaret olduğundan; kültürümüz yozlaşmakta ve yok olmaktadır. kendi kültürümüze ait heyamolaları bulmak, ulaşmak son derece zorlu bir mücadeledir. konu ile ilgili en ufak bir bilgi veya kaynağa sahip suserleri bana mesaj atmaya davet ederim.
• kastamonu, inebolu'da yerleşik balık restorantı. balıkları ve mezeleri lezzetli olmakla birlikte biraz tuzlu bir mekan.
• heyamola,mavi yolcular adlı grubun 1983 eurovision turkiye elemelerinde,2.lik alan sarkisi.mavi yolcular;sezen aksu,coskun demir ve ali kocatepe den olusuyordu.4 mart gecesi trt studyolarinda juri cetin alpin seslendirdigi opera isimli şarkıyı birinci seçti.munihteki yarışmada opera 0 puanla sonuncu olurken daha sonraları tum zamanların en kötü eurovision şarkısı seçildi.heyamola seçilseydi şüphesiz yine birinci olamazdık ama 0 puan almayacagımızda kesindi.
• gemicilerin veya iscilerin birlikte bir sey cekerken "haydi cek, ha gayret" anlaminda bir agizdan yuksek sesle ve makamla soyledikleri soz.
• balıkçılar kürek çekeeer
  heyamola heyaa heyy!
  şeklinde bir şarkıydı hatta bizim bir arkadas balıkçılar osbir çeker şeklinde müzikçiye söylemişti de pek gülmüştük..
• mavi yolcular (sezen aksu-ali kocatepe-coşkun demir) şarkıyı neşrederken aşağıdaki sözleri kullanırlar:
  
  heya heya heyamola heyamola hey
  heya heya heyamola heyamola hey
  
  öylesine cömert ki denizlerin sultanı
  sanki ziyafet sunar coşkulu insanlara
  başdöndürücü bir haz duyar mavi yolcular
  arşipel yatağında ve kuytu koylarında
  
  gel gel, gel gel
  aşklar yüceleşir, dostluklar kenetlenir
  doğaya döner insan şu mavi yolda
  
  heya heya heyamola heyamola hey
  heya heya heyamola heyamola hey
  
  doruklardan ağaçlar sel gibi akar suya
  denize selam durur çamlar o yamaçlarda
  parıltılar ok gibi delerken karanlığı
  gökten denize düşer yıldızlar gece koyda
  
  gel gel, gel gel
  aşklar yüceleşir, dostluklar kenetlenir
  doğaya döner insan şu mavi yolda
  
  heya heya heyamola heyamola hey
  heya heya heyamola heyamola hey
  
  bazen çivit renginde masmavi yanar deniz
  bazen zümrüt yeşili büklerin içindeyiz
  ormanlar gölge gölge mavi yolun üstünde
  şenlenir yüreğimiz anlatılmaz zevkteyiz
  
  gel gel, gel gel
  aşklar yüceleşir, dostluklar kenetlenir
  doğaya döner insan şu mavi yolda
  
  heya heya heyamola heyamola hey
  heya heya heyamola heyamola hey
  
  (edit: düzeltmeler için ziggy'ye teşekkürler)
• beşiktaşta, yahya efendi diye bir zatın türbesi var (yahya efendi, beşiktaş ile ortaköy arasında bugün de yahya efendi tekkesi adıyla anılan türbe si bulunan şeyhülislamdır).efendim, savaşa giden gemiciler ve baliğa çıkan denizciler bu zata gelip dua istemek için "heyyy mollaa" diye diye bağırırlar oda çıkar duasını okurmuş. buradan gelmedir aslı heyamolanın.
• tdk'ya göre aslı italyanca "hey a mola" olan sözcük.
  
  //gemicilerin veya işçilerin birlikte bir şey çekerken "haydi çek, gayret" anlamında bir ağızdan yüksek sesle ve makamla söyledikleri söz.
  
  heyamola ile: bir işin ancak büyük güçlüklere katlanılarak ve birçok kişinin yardımıyla yapılabileceğini anlatır.
  
  ör. bu sedir buradan ancak heyamola ile kaldırılabilir.//
  
  ---
  
  (bkz: haydi yallah hop hop hop)
• balıkçılara eyyamcı diyemeyeceğimize göre eyyam derdine düşmüş "eyyam ola" deyu ünlenen bu kitleye yevmiye derdinde emekçiler deyip, kelimelerin anlamlarını oradan oraya sürekleyen ve adına"dil" denilen o kıvrak şeyi kavramanın güncel yani "yevm" ile ilgili bir konu olduğununun hakkını teslim etmeliyiz.
• ben sanki kayikcilar kurek ceker die hatirliorum ama neyse