yıldırım gürses

• yüreği vatan millet ve allah sevgisi ile çarpan, müziğin yanı sıra engin tarih ve tasavvuf bilgisine sahip, her kesimden insanı sevgiyle kucaklayan, fazlaca benzeri olmadığı için bu özellikleri pek anlaşılmayan, irtica ile uzaktan yakından ilgisi bulunmayan, çok değerli bir müzik adamı idi... nur içinde yatsın...
• asyavizyon düzenlenip de türkiye ilk kez katılmaya karar verdiğinde, yıldırım gürses'in de aralarında olduğu 4 besteciye sipariş verilmiş ve ahmet özhan tarafından seslendirilen bu 4 şarkı arasından seçim yapılmıştı. gürses, mevlana isimli bir besteyle katılmış ancak kazanamamıştı. gürses'in bu sonuç üzerine, katılanlara trt tarafından verilen buketi yere atıp stüdyoyu terkettiği yazılmıştı ertesi gün gazetelerde. yıllar önce uluslararası bergama kermesi'nde izlediğimizde, aralardaki konuşmalarıyla kendinden fazla emin bir tipleme çizmişti. o haberleri görünce kendini fazla beğenen bir insan gibi görünmüştü bana.
  
  yıldırım bey'in kermesteki konserine çıkarken de gösterdiği gibi, çok güçlü bir tenor sesi vardı. programını açarken "elvedaaaaaaaa!.." diye gürleyerek çıkmıştı sahneye, gençliğe veda'yı ilk kez o çocuk halimle dinlemiştim. sonra cıvıl cıvıl ya da hüzünlü şarkılar birbirini izlemişti, "gül dudaklım", "güller ağlasın", "eller eller", "affetmem asla seni", "yalan dünya", "aşkım bahardı" ve diğerleri... çok sesli değil de, çok sazlı düzenlemeleri vardı daha çok; içerik ve makam uyumu da bazen tutmazdı; sanat tarihine altın harflerle yazılacaklar arasında sayılmasa da bu ülkenin duygu iklimine önemli katkıda bulunmuş ve bir dönem çok dinlenmiş eserler kazandırmıştı gene de. yıllar sonra beğenilen şarkılarına cıs tak cıs tak tarzındaki düzenlemeleri yapmasa, daha da iyi olurdu. çünkü kendine özgü bir tarzı vardı gürses'in. mekanı cennet olsun.
• 21 ocak 1939 yılında bursa'da doğdu. bursa erkek lisesi'ni bitirdikten sonra ankara iktisadi ticari ilimler akademisi işletme bölümü'nü bitirdi. sanat hayatına 1951 yılında bursa ses kralı seçilerek başladı.
  
  1959'da da üniversitelerarası ses kralı seçildi. 1961 yılında kendisi gibi ses sanatçısı olan ayla gürses'le evlendi. bu evlilikten beyazıt adını verdiği bir oğlu dünyaya geldi. 1961 yılında devlet opera imtihanına girdi ve birinci oldu. operada da 7-8 ay çalıştıktan sonra ayrıldı. 1965 yılında hürriyet gazetesi'nin düzenlediği altın mikrofon yarışmasını kazandı.
  350'ye yakın bestesi olan sanatçının ünlü besteleri arasında "içime hüzün doluyor", "gençliğe veda", "son mektup", "aşkın bahardır", "senin aşkına doyum olmaz", "gurbet", "bir garip yolcu", "feryat", "eller", "affetmem asla seni", güller ağlasın", sonbahar rüzgarları", "sarsam seni gül dudaklım", "liseli kız", "mazideki aşk" bulunuyor.
  18 kasım 2000 yılında öldü.
• 1969 yılının ramazan ayında 30 gün boyunca istabul'da bir camide ezan okumuşluğu vardır. şöyle de bir açıklaması vardır; ''ayrıca mevlit de okurum, allah bize ses vermiş şarkı söylüyoruz. bu sesle müslüman kardeşlerimi camiye davet etmek benim dini bir görevimdir.''
• türkiye'ye gelmiş geçmiş en iyi erkek seslerinden olduğuna inandığım sanatçı. keşke hayatta olsa da o yumuşak duygulu sesiyle yeni bestelerini yorumlasa.
  ayrıca ters ve yalnız bir gecede adama çok içirtebilir sözlük, demedi deme.
• besteci ve yorumcu kimliği ile iz bırakan bir sanatçıydı merhum. polis radyosu'nda eller eller, liseli kız şarkıları çalardı sürekli. kendisini yakından görmüşlüğüm de vardır. sesi kadar cüssesi de dev gibi bir adamdı. sürekli siyah giyerdi; en azından ben kendisini kaç kez gördüysem üzerinde hep siyah bir gömlek ve siyah bir pantolon olurdu.
  
  türk filmlerine renk katan bestelerin, hâlâ da zevkle dinlenen eşsiz şarkıların sahibi merhumu rahmetle anıyorum.
  
  şarkılarından bir demet:
  
  (bkz: affetmem asla seni)
  (bkz: son mektup) bir diğer adıyla "anla artık anla beni "
  (bkz: gurbet o kadar acı)
  (bkz: güller ağlasın)
  yalan dünya ya da daha bilindik adıyla bir garip yolcuyum
  gülmedi bahtım yine ya da daha bilindik adıyla çal kanunum çal
  (bkz: eller eller)
  (bkz: aşkım bahardı)
• dewasa bir adamdı bu, gürsesli, tenor bi insandı, her gobek power sahibi müzisyende olduğu gibi, "dere kenarından geçtim", "gelmez o günler, dönmez o günler, mazide kaldı heeep", gibi şarkılarla çıkmıştı, ayrıca bestecilik ve güftecilik tarafı da wardır abimin, sonra yine bi ara irticai faaliyetlere kaptırdı, huşuu içinde ilahiler söyledi, yapımcılık yaptı, görünmedi hiç, son zamanlarda yine çıktı, ince sesli, narin bi insandır... hüzzam ve hicaz makamlarında daha başarılıdır.
• radyolar hep son albümü anılarla yıldırımdaki şarkılarını çalıyor. yapmayın etmeyin. bu insan sadece anılarla yıldırım'ı yapmadı. otuz yılı aşkın müzik yaptı. eski albümlerinin diğer albümler gibi yeniden yayınlanmıyor oluşu radyolarda çalınmasını engellememeli. oradan buradan bu kayıtlar bulunup bu nesle aktarılmalı. bu sebeple hem yıldırım gürses'i tanımak isteyenler, hem de radyolar için aşağıdaki geniş listeyi hazırladım. şimdi diyeceksiniz ki yıldırım gürses türk sanat müziği söylüyordu. türk sanat müziği çalan kaç tane radyo var? emin olun aşağıdaki şarkıların on beşinden fazlası o yıllardaki pop şarkılarından eksiği yok fazlası var. gayet de iyi örnekler. zaten yıldırım gürses şarkılarını sanat müziği söyleyenlerden çok pop müziği söyleyenler yorumlamıyor mu? bu şarkıları dinlemek için illa birilerinin yeniden söylemesi mi lazım? ama nerede o radyolar? trt bile sadece anılarla yıldırım’ı çalıyor.
  
  1. çoban yıldızı (çoban yıldızı albümü)
  2. elimde değil (sil baştan albümü)*
  3. sonbahar rüzgârları(eski sevda 45’liği)
  4. sitem (gençliğe veda albümü)
  5. yalnızlar (hoş sada 2 albümü)
  6. körfezdeki üç beş güzel(anılarla yıldırım albümü)
  7. gençliğe veda (1965 altın mikrofon 45’liği)
  8. yorgun yıllar (yorgun yıllar)
  9. beni sevdiğini kuşlar söyledi (beni sevdiğini kuşlar söyledi)
  10. garip kuş (gençliğe veda albümü)
  11. öp beni yanağımdan (mavi boncuk albümü)
  12. liseli kız (hoş sada 1 albümü)
  13. içime hüzün doluyor (anılarla yıldırım/takvim yaprakları)
  14. mazideki aşk/yıllar sonra rastladım çocukluk sevgilime (gençliğe veda albümü)
  15. bir garip yolcu (anılarla yıldırım albümü)**
  16. affetmem asla seni (anılarla yıldırım albümü)**
  17. son mektup (anılarla yıldırım albümü)**
  18. git (sil baştan albümü)
  19. mecbur (çoban yıldızı albümü)
  20. sil baştan (sil baştan albümü)
  21. çok ayıp (çoban yıldızı albümü)
  22. güller ağlasın (güller ağlasın/anılarla yıldırım)
  23. mevlana (güller ağlasın)
  24. türküm ne mutlu bana/türk çocuğunun şarkısı(yelkenler biçilecek)
  25. kanunla muhabbet/ çal kanunun çal (çoban yıldızı albümü)
  ....
  
  *çoban yıldızı albümünde de aynı adlı başka bir eser bulunuyor.
  **ne yazık ki arşivimde ilk kaydı yok ya da hoş sada albümünde koro ile beraber söyleniyor.
  
  önemli not: bu liste benim arşivimdeki şarkılar çerçevesinde kişisel kanaatlerle şekillenmiştir. internetten edindiğim arşivin ve buna bağlı yapacağım listenin fazla sağlıklı olmayacağı açıktır. bu konuda bir yanlışım varsa bildirmekten ve bu entry’yi zenginleştirmekten çekinmeyiniz.
  
  son olarak kaset ve plakların yılların deformasyonuna uğramasına rağmen yıldırım gürses’in çoğu albümünün yeniden basılmaması, onu geçtim dijital ortamda dahi satılmaması büyük bir eksiklik
• nedense bende hep pavarotti dinliyormuşum havası yaratırdı. siyah tek kasetçalarlı radyomuzun değişmez sanatçısıydı. yaşıtlarım çizgi film müziği ezberlerken ben onun şarkılarını ezberlerdim. aynı zamanda annemi hatırlatır bana...
• nihavend şarkıların üstadıydı...