yaşanmaz

• "dayanamayacaktım;
  kahredici bir sıkıntı vardı içimde.
  birden hatırladım.
  eve varınca kendimi öldürecektim.
  rahatladım."
  aylak adamların yalnızlığında,
  duvar yazısı.
• havası, atmosferi anayurt oteli'ne benzeyen güzel öykü.
• "ışığı yaktım. perdeler inik, bir de kapı sürgülü oldu mu kendi ülkemdeyim burda. yeğindim, sivrisinek gibi."
  
  (bkz: yeğin/@ibisile)
  (bkz: yeğni/@ibisile)
• yusuf atılgan'ın eserlerinde cinsellik ve cinayet birlikteliğinin keskin örneklerinden olan bir hikaye.
• yusuf atılgan'ın bir otoerotizm ve postmodern çerçevesinde çizdiği bir iktidar ve özne'yi betimlediği enfes öyküsü.
  
  hikâye yalnızlık ve yabancılaşma girdabında bütün dünyanın bir yaşam borçlu olduğunu düşündüğü, intihara meyilli küçük bir memurun daracık dünyasını anlatır. yaşlı bir kadına ait pis bir pansiyonda kalan anlatıcı; küçüklüğünden beri babası, öğretmeni, sınıf arkadaşları ve çalışma arkadaşları dâhil herkes tarafından horlanmıştır. sokakta yürürken yanındaki kadına baktığı gerekçesiyle bir adam tarafından yumruklanır ve yere düşer, üstü başı toz içinde kalır. ali adında tanımadığı bir adam ona yardım eder; etrafına toplanıp onunla alay eden kişileri de paylayarak oradan uzaklaştırır. adam, onu yalnız kendisinin kaldığı pansiyondaki ikinci kattaki odasına götürür. yüzündeki kanları siler. yabancılaştığı, alaya alındığı “bütün dünya bana bir yaşama borçlu, böyle bir dünyada yaşanmaz” diyen anlatıcı, diğerlerinden farklı, kendisine yakın bulduğu adamı öldürmek ister. böylece kötülüklerle dolu bu dünyadan onu kurtaracaktır. adamın kaldığı pansiyona gider. odasında yoktur. üst kata çıkan merdivenin boşluğunda onu bekler. epeyce bekledikten sonra adam gelir. beraberce odaya girerler. adam sarhoştur, oldukça da mutludur. kendi evinden aldığı havanelinle başına vurup onu öldürür. ötekilerden biri olmayan ali’nin ölümüyle sivrisinek gibi hafifleyen anlatıcı, bir süredir düşündüğü intiharını gerçekleştirebilecek gücü kendinde bulur.
• '"'kalk, kalk'' diyordu biri, duyuyordum. sol yanağım yanıyordu. adamın vurduğu yanağımdı bu. kolumdan tuttu kaldırdı. gücün doğruldum. beş altı kişi durmuş, bana bakıyorlardı. bir de çocuk vardı. tümünü gördüm bir bakışta. gözleri şakıyordu. geçen gün sucuk aldığım bakkalın gözleri geldi aklıma. dayanamayacaktım; kahderici bir sıkıntı vardı içimde. birden hatırladım. eve varınca kendimi öldürecektim. rahatladım. dikilenlerden biri:
  — sulanır mısın herifin karısına!.. dedi.
  — yalan! dedim, kaygısızca.
  — susun be! dedi. ne var gülecek? dağılsanıza siz.
  üstümdeki tozları silkiyordu eliyle. tanımadığım biriydi. önce çocuk yürüdü; sonra ötekiler. ikimiz kaldık yalnız. üstümdeki tozları silkiyordu boyuna. yüzüm yanıyordu.
  — ben ali'yim, dedi. “ali'ymiş.”
  — bir ali vardı manisa'da…
  — buralıyım ben, dedi.
  şimdi sokaktan geçenler bana bakmıyorlardı. yediğim yumruğu görmemişlerdi.
  — eyvallah, dedim.
  gidecektim. kolumdan tuttu.
  — olmaz. kan var yüzünde. şuracıkta odam, gel de silelim, dedi.
  yürüdük. tahta basamaklardan çıktık. ikinci kattaydı odası. yalnız yaşadığı belliydi. duvarda bir genç kadın resmi vardı. sarı saçlıdır diye düşündüm. yüzümü ispirto ile silerken sordu:
  — niye vurdu sana?
  anlattım. işten dönüyordum. (orada olanları anlatmadım. her günkü gibiydi. bir özelliği yoktu bugünkülerin. ama ben bugün vermiştim kararımı. eve gidince kendimi öldürecektim. bunları söylemedim.) karşıdan geliyordu kadın; eski bir tanıdık gibiydi. oysa hiçbir kadınla tanışmışlığım yoktur benim. yol ortasında durakladım. yanındaki adamı görmemiştim. sol yanıma vurdu. işte bu.
  — hergele, dedi. karı oldu mu yanlarında aslan kesilirler. dişine göre bulmuş seni.
  kısa boyluyum ben. bücürüm. “bacaksız” derdi babam, kızardım. ama ona kızmadım. kalktım.
  — aldırma, dedi.
  aldırdığım yoktu. çıktım. manavların önünde domatesler, dolmalık biberler yığılıydı; sonra kocaman ak benekli, donuk yeşil karpuzlar. bunlar ötekiler içindi ben başkaydım. “sen başkasın” derdi öğretmen; başı benim söylemeyeceğimi bildiği bir sözü kaçırmaktan korkuyormuş gibi öne eğik, sağ eli kulağında, gözleri kısılmış, yüzünde belli belirsiz pis bir gülüş “değil mi filozof?” ötekiler gülerlerdi; çın çın öterdi sınıf. utanırdım.
  yine utanıyordum. kira isteyen bu yıpranmış kadın elinin arsızlığına –yüzüne bakmazdım– yıllardır alışmam gerekirdi, ama olmuyordu. her ayın birinci günü madam ‘salon' dediği bu kara tahtalı, loş, isli, pişmiş soğan kokulu yerde, kapıya yakın bir koltuğa oturmuş, kiracılarından para toplardı. üç onluk bıraktım eline. “al bakalım; hakkınmış gibi ye!” demişti mutemet, aylığımı verirken. tam o zaman mı istemiştim ölmeyi yoksa? ağustos böceğinin sözü kafamın diline o zaman mı takılmıştı. “bütün dünya bana bir yaşama borçlu.” ötekiler bana tuzlu kahve içirdikleri zaman bir mutemet kalırdı gülmeyen. gözlüğünün üstünden bakardı.
  odam alacakaranlıktı. ışığı yaktım. perdeler inik, bir de kapı sürgülü oldu mu kendi ülkemdeyim burda. yeğindim, sivrisinek gibi. tavana baktım. büyük eksiklikti bu; ustalık üstüste kocaman yapılar dikmekte değil, odaların tavanına sağlam halkalar çıkmaktaydı. birden çocukluğumun asılmışını gördüm. dili, gözleri dışarıda, sümüklü korkak. “bütün dünya bana bir yaşama borçlu.” en iyisi ağu içmekti ama aramak için yeniden ötekilerin arasına çıkmak gerekti. “ulan sağ ayağın altı parmaklıymış senin be” “yalan” derdim. ayakkabımın bağına uzanırdım. katıla katıla gülerlerdi. şaşırır kalırdım. mutemet gözlüğünün üstünden bakardı. “sen başkasın” derdi öğretmen. sınıf çın çın öterdi. “hey bücür, temize çek şunu.” bücür bendim. “bu suratla mı be? vazgeç, korkar kadınlar.” çağımızın öncüsüydüm ben; ama beni yerden kaldıran adam üstümü başımı silkmişti. “yirmi liraya bu gömlek ha! kazıklamışlar seni. benimkine bak, onüç liraya.” sonra o bakkal, yarım kilo sucuğa beş lira alanı: “bütün dünya bana bir yaşama borçlu.” istemiyordum alacağımı. bilek damarımı kesecektim. ötekiler kapımı kırınca ne yapacaklardı acaba? madam kızardı belki. önce karşı duvara kara boyayla kocaman bir yaşanmaz yazacaktım.
  doğrulurken kalçama bir sancı saplandı. bugün üstüne düştüğüm kalçamdı bu. birden beni yerden kaldıran adam geldi aklıma. “ben ali'yim” demişti. kolumu tutmuş, üstümü başımı silkiyordu. ötekilerden biri değildi. yüzümü silerkenki bakışı vardı. içimde bir eziklik, kudurgan bir sevgi büyüdü birden. kafamda her şey yerli yerine oturdu. köşedeki sepetten havanelini alıp iç cebime koydum. ağırdı. sokağa çıktım.
  odasında yoktu; kilitliydi kapısı. üst kata çıkan merdivenin kuytusuna oturup bekledim. çok beklemedim. bir ara sokağa yağmur yağdı. sonunda geldi. kalkarken gördü beni.
  — sen miydin? iyi ettin de geldin. gel içeri girelim, dedi.
  odanın aydınlığında yürürken sendelediğini gördüm. gözleri ışıldıyordu, sevinçli.
  — biliyor musun, seviyor beni.
  — kim, bu mu?
  duvardaki resmi gösterdim.
  — o.
  — saçları sarı mı?
  — evet.
  anlattı. önce bir gazinoya gitmişlerdi. ben artık dinlemiyordum. sol kolum havanelini bastırıyordu. sarhoş olduğu belliydi. duvardaki kadın onu sevmezdi. yazılı ödevini yaptırıncaya değin adamın gözüne gözüne bakan, sonra ötekilerle birlik gülen, benim tanıdığım sarı saçlıdan bambaşka biri miydi bu? değildi. sevmiyordu onu, aldatıyordu. aldandığını anladığı zaman nasıl üzüleceğini biliyordum. “konuş bakalım, konuş” diyordum içimden, “sen hiç olmazsa mutlu gideceksin.” her şey benim kafamda oturgun düzene uygun geçecekti. değişmezdi bu. üstümü silkmişti. pisliğin içinde işi yoktu onun.
  — neyin var senin, hasta mısın? dedi birden.
  — yoo, çok iyiyim, dedim.
  gerçekten de öyleydim.
  — şarap var dolapta; birer bardak içeriz ha?
  dolaba doğru yürüdü. ben de yürüdüm. önce dönecek sandım; oysa sendeliyormuş. havanelini sağ elime aldım; bütün gücümle vurdum başına. yüzükoyun düştü. odayı korkunç bir gürültü kapladı. nice sonra döşemeye kan aktı. öylesine yeğindim ki hop desem uçacaktım; sivrisinek gibi. şimdi kendimi öldürebilirdim."
  
  yusuf atılgan, bütün öyküleri, yapı kredi yayınları (2017).
• kurmaca âleminde cinayetlerine devam edip etmeyeceği bilinmeyen, âli ile ancak yok ederek ilişki kurabilen bir insanlık bücürünün öyküsüdür.