tom yam

• tom yam, bir sos değil bizzat çorbadır. hatta bir çorba kategorisinin genel adıdır. en az on farklı tom yam çeşidi vardır. mesela tom yam kai tavuklu versiyonudur. karidesle, domuzla, balık veya türlü deniz mahsülleriyle yapılan çeşitleri vardır. bazılarına hindistan cevizi sütü konulur bazılarına süt tozu katılır. tayland'da popüler en az on farklı çeşidi vardır. başlık altında bahsi geçen, dünyaca meşhur olan çeşidi kaplan karidesi (tiger shrimp) ile yapılan tom yam kung çorbasıdır.
  
  marketlerde sos (tom yam paste) olarak satılan ise temel baharatlarının dünyanın her yerinde bulunamamasından ötürü ortaya çıkmıştır. turizm patlamasıyla birlikte thai mutfağı dünyaya açıldı. bu çorba ise en çok bilinen ürünlerinden birisi haline geldi. öyle ki 1997 asya finansal krizinin bir adının da tom yam krizidir. yalnız insanlar tayland'da deneyimleyip çok sevdikleri tom yam'ı kendi evlerinde yapamıyorlardı. çünkü bu malzemeleri, özellikle baharatları kendi ülkelerinde bulmakta zorluk çekiyorlardı. tabi ki bu talebi vahşi kapitalizm ormanında birileri boş geçmeyerek sosunu endüstriyel bir ürüne çevirdi.
  
  bence çok iyi de oldu çünkü siz bunu türkiye'de yapmak isterseniz astarı yüzünden pahalıya gelir. malzemelerini otantik zöttirik sitelerden sipariş ederseniz membağında üç kuruşa satılan çorbaya aylık mutfak masrafınızın yarısı kadar para harcarsınız. çevreden de bulamazsınız bu zımbırtıları. gidip bakkaldan marketten çok düşük bir ihtimalle, belki ama belki kurutulmuş balık tozu bulabilirsiniz fakat kurutulmuş kaffir lime yaprağını nerden bulacaksınız? onun yerine hepsinin konsantre halinin satıldığı bu soslardan alıp içine istediğiniz eti ve ekstra baharatlarınızı ekleyerek yarım saatte hazır edersiniz. tropik ormanlarda doğal yetişmiş kaffir ile sostaki çakmasını zaten ayırt edemeyeceğimiz için hazır sos gayet mantıklı.
  
  başlıkta bir yazarın bu çorba değil, yok efendim onun adı tayland körisi vs. zırvalığına ise aldırmayın. kendi başına yemek kategorisi olacak yemeğe sos demek ayıptır. kırmızı köri dediği bildiğin kırmızı acı biber salçasının köri ile karıştırılmasından oluşmuş basit bir sos. içinde kişniş, kimyon, sarımsak vs. bir sürü baharat bulunan bin türlü çeşidi olur. tom yam içerisinde kullanılan baharat kombosunun sadece bir parçasıdır. genelde tom yam'da nam prik pao adı verilen biber salçası + soya fasulyesi ezmesi bulunan çeşidi kullanılır. sarımsak, soğan, kişniş ve diğer spesifik baharatlar çorbaya taze halde eklenir.
• haftada en az 1 kere yaptigim corba ve galiba hayatimda ictigim en guzel corba. kendisiyle bir thai restorana gittigimde tanistim ve asik oldum. yanlis anlasilma olmasin (bkz: tom kha) yani icerisinde hindistan cevizi olan corba ile karistirilmamasi gerekir zira bazi dusuk kalite restoranlarda ismi yanlis yaziliyor ve siparisten sonra farkli bir sey geliyor. tom yam khai veya tom yum khai tavuklu olan versiyondur zaten "khai" thai dilinde tavuk demektir. baliklisi, karideslisi de yapilir hatta karidesli olan en populer olanidir. ben evde genelde tavuk bazen de timsah eti ile yapiyorum.
  
  ilk denememde lime'in kendisini en basta attim cunku internetteki tariflerde oyle gosteriyor ama yemege cok acilik katiyor o lime kabugu bu yuzden internetteki tarifler ya yanlis ya da tam anlatmadan arada geciyorlar anlamadim. 2.denememde kaffie lime yapraklarini en basta attim son 5 dakikada lime attim yine aci oldu(acidan kastim biber acisi degil kekremsi bir acilik var limon kabugu yemis gibi). sonraki denemelerimde lime yapraklarini ve limonun kendisini kullandim ve son 5 dakikada attim ve restoranlar ictigimden daha guzel oldu kendimle gurur duydum. bir kere de chili yerine california reaper kullandim evde chili yoktu ama oyle bir aci oldu ki agliyordum. neyse ki en az 20 kere yaptiktan sonra deneme yanilma yontemi ile en iyi corbayi cikardim artik thai restoranda bunu siparis vermeyi biraktim nasil olsa ben daha guzel yapiyorum. aklimdaki tek soru turkiye'ye geldigimde malzemelerini nereden bulacagim. istanbul'da falan bulunur ama ankara'da taze limon kamisi ve kok havlican nerede bulunur hic bi fikrim yok.
  
  ayrica en vurucu darbe en son servis atarken uzerine atilan taze kisnis. normalde nefret ederim kisnisten ve marketlerde sebze reyonunda kokusunu aldigim an ogurup kendimi disari atardim sirf bu corba sayesinde alistim tadina. kokusunu hala sevmiyorum ama corbanin ustunde kullaninca zaten kokusu cok gelmiyor tadi geliyor ve corbayi bambaska bir hale getiriyor. kisnis olmazsa normal acili eksili tavuk corbasi oluyor.
• tom yam bir corba degil, sostur. "tayland körisi" olarak da gecer. cesit cesit tayland soslari arasinda en unlusudur. bence dunyanin en lezzetli yemekleri bununla yapilir. en cok deniz mahsullerine yakisir.
  
  ben tayland'dan 10 paket "tom yam paste" aldim. yapacaginiz yemegin cesidine gore tarifini uygulayip evde harika yemekler yapilabiliyor. es dost da bayiliyor. aluminyum folyo icine balik, karides ve dogranmis sebzeleri doldurup tom yam ile karistirdiktan sonra kapatip firina verdiginizde ortaya tayland'taki yemeklerden bile daha lezzetli bir yemek ciktigini bizzat deneysel olarak ispat ettim.
• corbasi mide bozmak amaciyla marketlerde hazir olarak da satilan thai seysi. taze yapilmisini adam gibi restoranda yemek gerekiyor ya da asciliginiza guveniyorsaniz sosunu alip kendiniz pisirmelisiniz. boyle eksi eksi.
• acılı ve ekşili, önemli bir özelliği de içinde koca koca sebze parçaları bulunması olan sıcak içilen thai çorbası. pek leziz.
  
  yemek bulunan her yerde mutlaka, hatta sokak tezgâhlarında bile bulunur. bazı yerlerde içine hamura benzer kıvır kıvır bişey koyarlar, makarna gibi şişip çorbanın içine dağılır. çoğu yerde içine tofu da koyuyorlar.
• mükemmel ötesi bir çorba. hindistan cevizi sütü ve karidesli olanını içtim ve bayıldım. benim uzakdoğu yemekleriyle hiçbir problemim yok ama türklerin de keşfedip bayılacaklarına eminim. tayland çıkışlı bir çorba. türkiye'de daha çok duyulmayı, keşfedilmeyi hak ediyor.
• amsterdamda bu isimde pahalicana bi thai lokantasi bulunur.
• tayland gezilerimdeki icebildigim tek corba,dikkat edin cok acidir.
• sosmuymuş lan bu. phukette günlerdir bundan yiyorum. ben çorbanın ismi sanıyordum. deniz ürünlü ve tavuklu olmak üzere iki çeşidi var. deniz ürünlü isterseniz içinde karides kalamar ve midye oluyor. içinde ağaç yaprağı görünce sordum kuzu otuymuş. değişik bir tat veriyor.
• bugün sushico'da menüye eklenen yeniler kısmında gördüm.
  bayağı bir thai yemeği eklemişler.
  
  açıkçasını orjinalini tayland'ta içen birisine göre ben başarılı buldum. bir tık modifiye edilmiş. orjinalini acıdan dolayı çok zor içmiştim.
  
  diğer eklenen thai ve kore yemekleri de güzel. şimdi her şeyi beğenmeme ekibi ıyy orda yemek mi yenir diyecek ama yenir, neden yenmesin.
  
  orjinali: görsel
  
  bugünkü: görsel