tagma

• böcekler^*de falan gördüğümüz, somitlerin işlevsel bir grup oluşturmak için bir araya gelmesiyle meydana getirdiği vücut bölümü.
  
  çoğulu için (bkz: tagmata)
• bizans imparatorluğu'nda tabur ya da alay büyüklüğünde askeri birlik.
  
  7. yüzyıl boyunca ortaya çıkan arap fetihlerine karşılık vermek için imparatorluğun tüm idari ve askeri sistemi elden geçirildi ve thema sistemi kuruldu. buna göre imparatorlukta bölgesel idari ve askeri birim olan birçok themata kuruldu. strategos komutasında her thema kendi vergileriyle ayakta duran kuvvetler oluşturdu. thema kuvvetlerinin bir dizi ayaklanması neticesinde, bizans imparatoru v. konstantin önceki daha büyük themaları dereceli olarak bölüp, konstantinopolis'te ya da yakınlarında üslenen merkezi ihtiyat gücü olup böylece sefere çıkan orduların çekirdeğini oluşturacak imparatorluk ordusu olan bu birliği oluşturdu.
  
  treadgold'a göre 9. yüzyılda yapısı:
  domestikos (1) tagma 4,000 20 banda
  topoteretes (1/2) 2,000 10 banda
  komes (20) bandon 200 5 kentarchiai
  kentarchos (40) kentarchia 40
  
  tüm imparatorluk tagma kuvvetinin nominal kuruluş büyüklüklerinin yıllara göre gelişimini gösteren tablo, gene treadgold tarafından hesaplanmıştır:
  
  yıl-toplam büyüklük
  745- 18,000
  810-22,000
  842-24,000
  959-8,000
  970-32,000
  976 -36,000
  1025-42,000
  
  11. yüzyılda "imparatorluk" ile vilayet güçleri arasındaki farklar geniş şekilde ortadan kalktı ve tagma herhangi yerleşik düzendeki alay için kullanılmaya başlanırken, bölgesel menşei ve bilgileri birliğin adında belirgin bir şekilde görülmeye başladı. yaklaşık 1050 yılından sonra thema orduları gibi, asıl tagmata birliği de düşüşe girdi ve 11. yüzyılın sonraki çeyreğinde önemli ölçüde küçüldü. vareg muhafızları hariç, vestiaritai, hetaireia ve vardariotai, daha eski muhafız birlikleri beraberce yaklaşık 1100 yıllarında kayboldular ve 12. yüzyıl komnenos döneminde kalktılar.
  komnenos döneminde tagma terimi özel bir "askeri birlik" için kullanılmamaya başlandı.
  
  kaynak