shadow of a doubt

• --- spoiler ---
  
  filmde alfred hitchcocku trende kart oynarken arkadan az bucuk gormekteyiz (bkz: cameo), yalniz amcamda ne sans varsa 13 kartta maca serisini tamamlamistir
  
  --- spoiler ---
  
  ayrica to catch a thief in dvd sinin special features bolumunde alfred hitchcock un torunuyla soyleside adi gecmektedir. torunu universitede aldigi bi dersin odevi olarak bir alfred hitchcock filmini yorumlamis, yalniz bunu yaparken dedesinin en sevdigi film olan shadow of a doubt u secmis ve odevi dedesiyle beraber hazirlamis, odevden c aliyo bizimki, gidiyo dedesine yaptigimiz odevden c almisiz diyo, hitchcock gulumseyerek elimden anca bu kadar geliyo gibi bi laf ediyo, baya bi hosuma gitti bu olay
• diğer hitchcock filmlerinde [gereksiz not: diğer birkaç entry de böyle başlamış be.] olan bitenden, oyuncu seçiminden dem vurduğumuzda, belki de bu kadar düşük bütçeli bir ikinci film bulamayacağımız [bulabiliriz aslında, bu filmin ne kadar az parayla çekildiğini ifade etmek için abarttım biraz.] güzide eser.
  
  hitchcock'un sabotage, vertigo, north by northwest filmlerini de sabaha karşı izlemiştim tıpkı bu filmi olduğu gibi.
  
  "a. hitchcock'un, kendisinin en beğendiği filmi" şeklindeki bir ibarenin, onun tarafından yapılmış bir ironi olduğunu düşünmek ve öne sürmek istiyorum sayın sözlük. zira; beyefendi, psyhco 'sunu da çektiği tek komedi filmi olarak değerlendirmişti.
  
  filmin açılışı, devamı ve sonu inanılmaz basittir. o beklediğimiz [ki ilk filmlerinden olduğu için; gelecek yıllarda çekeceği filmlerdeki tarz -neyse artık- beklenmeyebilir. yavaştan oluşuyordu hitchcock sineması. ayrıca para kazanması lazımdı, yüzde yüz kendi filmleri çekebilmesi açısından. ] hava olmayabilir filmde. ne bekliyoruz ki?
  
  kapı kilitlenmiş.kadın içeride kalmış, arabadan dumanlar çıkıyor. boğuldu boğulacak..
  
  [sıkı bir hiçkorkmaz takipçisi bilir ki; o kapı öyle ya da böyle açılacak, maksat hafif bir gerginlik olsun diye kilitlenmiştir kapı. korkmaya gerek yok.]
  
  "filmde katil mi varmış?" diye sorabiliriz bu film sonrası. zira bu film tertemizdir. dayı charlie'nin ruh haline büründüm daha çok. ve kaçmayı istedim. dul kadınların hayasızca tükettikleri refah yaşamın, hayatın adaletsizliği olduğu üzerine yapılan göndermeler olduğu gibi bir tarantino filminde yer alsaydı, kimse itiraz etmezdi, doğal karşılanırdı.
  
  hep denmişti zira;
  
  tarantino sinemasında; hitchcockvari bir casting, diyaloglar, müzikler vardır. başarılı yönetmen bu güzide üçlünün üstüne iyi bir hikaye koyabilendir, diye öz çıkarabilsem de aslında bu film yönetmenin bizimle dalga geçişi gibi. iki çocuk var filmde, ikisi de sanki eğitim eleştirisi gibi dimdik ayakta durmakta olan söylemlerdir.
  
  sıkıcı aile yaşantısının portresi de filmde ne kadar gerçek bir mesaj ise de, joe ile maloz arkadaşının edebiyat paralamaları ve cinayet, öldürme üzerine diyalogları bir o kadar tarantino'nun diyaloglarını hatırlatır.
  
  ya da şöyle söylemeli; bu filmi seyredin. günümüzde kim ne yapıyorsa, geçmişte mutlaka bir örneği mevcuttur, ilkemize siz de dayanın.
• alfred hitchcockun en iyi filmlerinden biridir. yapim yili 1943, amerika'daki ilk filmlerinden biri, siyah-beyazdir ayrica. kendisinin de en begendigi filmidir. basrollerde joseph cotten ve teresa wright vardir. senarist de thornton wilderdir. pek superdir.
• su ana kadar keyif almadan izledigim ilk alfred hitchcock filmi olan 1943 tarihli yapim. kötü değil ama diger filmleriyle kiyasladigimda biraz daha sönük kaldigini söyleyebilirim.
• siyahlar içerisine sıkışmış morların ve kırmızıların şarkısı. taştan bir yüzeye düşmüş kadifenin tutkulu olan eli arayışı. kaçışların tuzaklara olan aşkı. yoğunlaştırılmış arzuların ayakları yerden kesen kıpırtısı. düşlerle öpüşlerin yalansızlığı. gerçeklerin anlamsızlığı. sonic youth'dan bir kendinden geçmişlik dansı.
  
  ''kiss me
  kiss me in the shadow of
  kiss me in the shadow of a doubt
  kiss me
  kiss me in the shadow
  kiss me in the shadow of a doubt
  it's just a dream
  it's just a dream i had
  nononoooooh
  swear it's just a dream
  just a dream
  dream i've had''
  
  spotify
  youtube
• ilk defa oflaya poflaya izlediğim bir alfred hitchcock filmi! üstada saygımdan bırakamadım da. gereksiz uzun, hayli sıkıcı.
• bu filmden 3 yıl önce çekilen rebecca; sırasıyla 2 ve 1 yıl önce çekilmiş suspicion ve saboteur'un sonrasında ve hayranlıkla izlediğim bir çok alfred hitchcock filminin yanında azıcık eksik ve sönük kalmış filmdir. wrong man, strangers on a train, dial m for murder, rope gibi filmlerindeki gizem ve/veya gerilimin çok gerisindedir.
  
  belki de senaryo konusundaki eksiklikler ile elinden bu kadar da gelmiş olabilir, tam bilemiyorum. müzik konusunda hitchock filmlerinde bernard herrmann'ın eline kimsenin su dökemeyeğini tekrar iyi bir şekilde anlatan filmdir ayrıca.
  
  edit: imla
• yillar once bilmemkacinci istanbul film festivalindeki hitchcock filmleri kapsaminda izlemistim bu filmi. ve o zaman film bittiğinde, "bu kadar mi yaw" tadinda bir ic burkuklugu ile ayrilmistim filmden. yakinlarda yeniden izledigimde, gene ayni tadi aldim acikcasi. baslangic, gelisme ve sonuc o kadar siradan ki sasirmamak elde degil. bir yonetmenin -hele ki bu yonetmen hitchcock olsa dahi- kotu film cekmesi anlasilir. ama bu film kotu cekilmis bir film degildir hayir, eldeki malzemeyle iyi de kotarilmistir. oyunculuk, anlatim ve olmayan bir durumdan yaratilmaya calisiilan gerilim takdire sayandir. yalniz, senaryo diye bir sey yoktur ortada. karikaturize edilmis karakterler ve tum gidisat sanki tek bir mesaj dogrultusunda yaratilmistir; dunyanin kucuk sehirlerdeki basit hayat ve buyuk sehirlerdeki kokusmus hayat olarak bolunmuslugu.
  
  yalniz soyle de bir durum var. yine ayni gosterimler kapsaminda izledigim suspicion da, shadow of a doubt tan hemen once kotarilmistir. o filmde de, zengin bir kadinla evlenen ve kadini oldurup parasina konacagindan mutevelli duyulan bir supheye maruz kalan bir adamin hikayesi vardir. hemen hemen suspicion da basit ve detaysiz bir senaryonun kurbani olmakla beraber yaratilan gerilim ve karakterlern azicik daha olmuslugu vardir. demem o ki, sanki shadow of a doubt, o filmin azicik devami gibi. en azindan o filmi cekerken akla gelen fikirciklerden yola cikarilarak kaleme alinmis ve cekilmis olabilir.
  
  bu arada, bu filmi en sevdikleri hitchcock filmi addedenlere, aklima gelen onlarca film dolayisiyla sasip kaldigimi da eklemem lazim.
• filmin başından itibaren; şimdi başlayacak, konuya giriyor yavaş yavaş derken aniden biten film. aslında hitchcock'un bu merak unsurunu (film bittikten sonra bir an için anlamsız gelen) baştan sona inandırcı bir şekilde ayakta tutması bile onun ne kadar iyi bir yönetmen olduğunun kanıtı. herhalde sıradan bir yönetmenin elinde, yarısında izlenmeyi bırakılan bir film olurdu.
• sonic youth un en iyi (ve seksi - çünkü kim ablamız inanılmaz bi sesle fısıldıyo burda) şarkılarından biridir.
  sözleri de şöyledir:
  
  met a stranger on a train, he bumped right into me
  swear i didn't mean it, swear it wasn't meant to be
  must have been a dream from a thousand years ago
  swear i didn't mean it, swear it wasn't meant to be
  from the bottom of my heart, he was looking all over me
  you take me and i'll take you
  you kill him and i'll kill her
  swear it wasn't meant to be, swear i didn't mean it
  kiss me, kiss me in the shadow of
  kiss me in the shadow of a doubt
  kiss me, kiss me in the shadow
  kiss me in the shadow of a doubt
  
  it's not a dream
  it's just a dream i had
  nononoooooh
  i swear it's just a dream, just a dream
  dream i've had, no, no, no, no
  take me to it, take me to her
  maybe, maybe it's just a dream
  it's a dream, it's just a, just a, no
  
  met a stranger on a train, bumped right into me
  swear i didn't mean it, swear it wasn't meant to be
  must've been a dream from a thousand years ago
  kiss me, kiss me in the shadow of a doubt
  kiss me