newton'un hareket yasaları

• 1. yasa: üzerine bir kuvvet etki etmeyen her cisim, hareketsizlik halini korur ya da sabit hizla hareketine devam eder.
  2. yasa: hareketteki degisim, etkiyen kuvvete dogru orantilidir ve kuvvetin etkidigi düz çizgi yönündedir.
  3. yasa: her etkiye esit büyüklükte bir tepki karsi koyar; ya da iki cismin karsilikli olarak birbirlerine uyguladiklari etkiler her zaman esittir ve zit yöndedir.
• çoğu temel fizik yasası gibi çok konuşulur, az bilinirler. çok konuşulan kısmı şudur:
  birinci yasa: bir cismin üzerinde hiçbir kuvvet yoksa, cisim ivmelenmez. (eylemsizlik)
  ikinci yasa: bir cismin ivmesi, ona etkiyen net kuvvetle doğru orantılıdır. orantı sabiti (asla sıfır olamayan) cismin kütlesidir. ya da kısaca f=ma.
  üçüncü yasa: her kuvvete aynı büyüklükte, eş doğrultulu, ama zıt yönde bir kuvvet eşlik eder. yine kısaca etki-tepki.
  
  "ben bunları biliyorum zaten" diyenlere sorum şudur: birinci yasa niye var? f=ma formülünde f yerine sıfır yazınca zaten a=0 çıkıyor.
  
  newton'dan çok newton'cı arkadaşların gazabından korkarak da olsa, newton yasalarının aslında her durumda geçerli olmadığını söyleyeceğim. netekim arabanız aniden fren yaptığında, arka koltukta duran ve üzerinde hiçbir kuvvet olmayan topun ön koltuğa doğru harekete geçtiğini görebilirsiniz. yani birinci ve ikinci yasa bu durumda yanlışlanır. hemen celallenmeyin. evet newton da salak değil ve bu durumun farkında ve o yüzden birinci yasayı yazmıştır. der ki: "efendiler, ikinci ve üçüncü yasaları yalnızca ivmelenmeyen yerlerde (yani eylemsizlik yerlemlerinde) kullanınız". ama sormuşlar: "hacı nereden bilecez ivmeli mi değil mi?" o da işte ilk yasayla yanıt vermiş. "her nerede fizik yapmak isterseniz oraya hareketsiz bir top koyup, net kuvvetin de sıfır olmasını sağlayın. top öyle uslu uslu durduğu sürece orada fizik yasalarım geçerlidir."
  
  yani, birinci yasa, newton yasalarınının o ortamda geçerli olup olmadığını anlamak için bir testtir.
  
  üçüncü yasayı anladığını iddia edenlere sorum da şöyle: "şimdi bir at bir arabayı çekmeye çabalasa, araba da atı aynı büyüklükte bir kuvvetle çekecek, o vakit asla hareket edemeyecekler mi?" bunun yanıtını vermeyeceğim ama ipucu vereyim: buzda yürümek zordur!
• "evrenin temel bir kuralı, her hareket eşit kuvvette ters yönde bir tepki oluşturur." şeklinde fizikten felsefeye köprü oluşturmuştur bir yerde..
• 1) her meyve yeterli olgunluga ulastiginda yere duser
  2) birinci kuralin sonucu olarak karpuzlar yerde yetisir
  (bkz: bu boyle gider)
• "hear ye! hear ye! who he got the action, he got the motion!" diye duyurmuştur yasalarını newton... daha sonra bu yasalar dire straits'e de ilham kaynağı olmuş walk of life gibi bir şarkı çıkmıştır ortaya...
• hareket yapma, hareketin allahını görürsün..
• doğrusuyla - yanlışıyla, küçük ölçekli sistemleri incelerken hâlâ sorunsuzca kullanılabilen yasalardır.
  
  edit: bu kadar da bile bile tersi yazılır mı?
  
  -ibn i batuta- (#10799346)
  buyuk olcekli olmasin?
  
  -rainforced- (#10799346)merhaba, sanirim asil olcek kuculdukce yanlislanabiliyor, yani quantum vs. ancak makro olcekte (gezegenlerin hareket vs bile dahil) kullanilabilmekte
  
  sağolsun arkadaşlar düzeltme için.
• evrendeki istisnasiz her parcacik icin gecerli olmadigi zaten zamaninda kuantum fizigi ile aciklanmis olan fakat dogruluk sifatini kaybetmesi soz konusu bile olmayan -teori degil- kanunlardir.
• fiziğin temel prensiplerini oluşturan newton un hareket kanunları da denilen kanunlar.tanımlar için http://www.fizikders.8m.com/ dan yararlanılmıştır.
  newton’un birinci hareket kanunu
  eylemsizlik prensibi
  tanim: herhangi bir cisim üzerine bir kuvvet etki ediyorsa, yada etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfırsa, cisim durumunu değiştirmez; yani duruyorsa durur, deviniyorsa yani hareket ediyorsa, devinimini bir doğru boyun devam ettirir.
  newton’un ikinci hareket kanunu
  temel yasa
  newton’un ikinci yasası f = m . a söyle tanımlanabilir:
  tanim: ivme uygulanan kuvvetle doğru orantılıdır ve kuvvet yönündedir.
  tanim: cismin momentumunda zamana göre değişiminin oranı, cisme etkiyen kuvvetle doğru orantılıdır.
  newton’un üçüncü hareket kanunu
  etki-tepki prensibi
  tanim:herhangi bir etkiye karşı her zaman bir tepki vardır; yada iki cismin karşılıklı etkisi daima eşit fakat zıt özelliklidir.
  tanim: iki cisim arasında oluşan etkileşmede f kuvveti, ikincinin birinciye etkidiği f kuvvetine eşit fakat zıt yönlüdür.
• 4s yasalari olarak da bilinir.
  
  acilimini da vereyim tam olsun:
  seven sikilir, siken sevilir.