neo noir
-
sinemada bir janr olarak film noir ın orson welles’in 1958 tarihli touch of evil filmi ile devrini tamamladığı düşünülürken, ki herkes bu konuda hemfikirdir değildir, 1967’de point blank ile tekrar dirilmesiyle beraber ardı ardına çevrilmeye başlanan ve bariz noir etkileri taşıyan suç ve dedektiflik filmlerinin konulduğu kategori, yeni kara film. 1970li yıllara ait neo noir filmlerin dönemin sosyopolitik ve kültürel değişimlerinden fazlasıyla etkilendiği ve çok daha karamsar bir çehreye büründüğü görülür (bkz: chinatown). öte yandan noir ile korku, bilimkurgu, western ve hatta komedi türlerinin biraraya geldiği pek çok örnek mevcuttur. angel heart bir korku noir olarak görülürken blade runner da bilimkurgu noir olarak ele alınabilmektedir. lakin 70lerden sonra çekilen, film noir izleri taşıyan her filme neo noir denebilir mi? zira 90lı yıllarda çevrilen l.a. confidential ve mullholand falls gibi filmler türe büyük bir yenilik katmaktan çok film noir ın altın devri olan 40lı ve 50li yıllara dair sağlam göndermeler olarak durmakta, bütün klişeleri barındırmakta ve aynı klasiklerin tadını vermektedir. öte yandan yine karanlık atmosferli suç, mafya veya dedektif filmlerinin çoğu şu veya bu şekilde neo noir adlandırılmaktadır. kimilerine göre terminator dan matrix e kadar uzanan geniş bir yelpazeyi kapsayan, bazı muhalif sinema yazarlarına göre ise neo noir olarak adlandırılması, yepyeni bir tür olarak ele alınması bile yanlış olan bu tartışmalı akımın sayısız örneklerinin arasından önce çıkanların birkaçı body heat, bound, the french connection, after dark my sweet, usual suspects ve seven filmleridir.
-
20. yüzyılın ilk yarısında çekilmiş genellikle amerikan çıkışlı psikolojik gerilim ve suç draması filmleri etiketleyen film noir (kara film) tabirinin modern dönem yansımasıdır.
1960 ve sonrası, beyaz perdede yeni tekniklerin pırtladığı yenilikçi ve deneyci dönemde neo noir filmler filizlenmiştir. neo noir; çekim tekniklerini modernleştirmekle birlikte konu, anlatım biçimi ve atmosfer olarak kara film üretme kaygısındadır.
david lynch, alfred hitchcock, ingmar bergman ve stanley kubrick "neo noir" akımın önemli temsilcilerindendir.
mulholland dr., kill bill, mulholland falls, kiss kiss bang bang, the naked kiss, nikita, american psycho, basic ınstinct, batman, the departed, se7en, femme fatale, lethal weapon, lost highway, minority report, pulp fiction, million dollar baby, true romance ve underworld akımın öne çıkan filmlerindendir.
şurada neo noir filmlerin listesi bulunmakta: list of neo noir titles - wikipedia -
klasik film noir dönemi sonrasında çekilen ve noir temalarını içeren filmlere verilen isim. bir nevi modern kara film.
kara filmlerin klasik dönemi genellikle 40'ların başı ile 50'lerin sonu arasında tarihlenir. film noir terimi ise ilk kez eleştirmen nino frank tarafından 1946 yılında ortaya atılmıştır. noir filmler, hard boiled adı verilen edebiyattan oldukça etkilenip materyal sağlamışlardır. hatta film noir terimi yerine hard boiled adının kullanılması gerektiğini düşünen bir grup da olmuştur. neo-noir'in klasik noir'den ayrılıp, farklı bir tür olarak kabul edilmesi ise 1970'leri bulmuştur.
neo-noir filmler; amerikan suç dramaları, psikolojik gerilimler ve kara filmler ile çok sayıda ortak özellik ve tema barındırır. karakterler genellikle zorlu bir durumla karşı karşıya kalmış, seçimler yapmak zorunda olan anti kahramanlardır. neo-noirler, atası film noir gibi kendine özgü bazı görsel unsurlar da barındırır. bunlar; low-key lighting tekniği, ışık ve gölgenin ustaca kullanımı, alışılmışın dışında kamera açılarıdır.
1980'lerde neo-noir tarzı filmlerin yaygınlaşması üzerine, neo neir terimi de yeniden canlanmıştır.
günümüzde özellikle kore'den çokça çıkan polisiye-suç filmleri de neo-noir kapsamında kabul edilebilir, akmareul boatda gibi.
1995 yapımı efsane film heat ise, bütün ögeleriyle bu türe örnek gösterebileceğim başyapıttır.
diğer önemli neo-noir örnekleri olarak şu filmleri sayabiliriz:
nightcrawler, inherent vice, sin city, kiss kiss bang bang, the man who wasn't there, insomnia, mulholland dr., following, a simple plan, fargo, se7en, basic instinct, the last seduction, l.a. confidential, blue velvet, der amerikanische freund, le samouraï, chinatown, thief, hustle
daha fazla bilgi almak için:
https://en.wikipedia.org/wiki/neo-noir
https://rateyourmusic.com/film_genre/neo-noir/
ayrıca;
yeni alman sineması
iran yeni dalgası
low fantasy -
anti-kahraman hikayelerine bu tür filmlerde sıklıkla rastlanır. önce anti kahramanın hikayesi anlatılır.
hemen ardından onu izleyicilere sevdirecek öğeler işlenir. sonuçta ise adım adım, karakterin kötü şeyleri kendince hangi haklı nedenlerle yaptığı anlatılmaya çalışılır.
(bkz: joker) -
(bkz: following)
-
(bkz: romeo is bleeding)
(bkz: kill me again)
(bkz: red rock west)
(bkz: el maquinista)
gibi örnekleri vardır. -
-
son dönemdeki neo noir dizileri kalitesine göre sıralarsak;
1. perpetual grace ltd
2. the expanse - 1. sezon
3. too old to die young - antoloji olduğu için bir kısmı true detectivevari bir kısmı twin peaksvari -
4. carnival row
5. philip k. dick's electric dreams - antoloji olduğu için bazı kısımları(ki en iyi kısımları aslında) -
6. perry mason ve babylon berlin... ikisi çok benzeşiyorlar, ikisinde de neo noir'in tüm klişeleri var, yukarıdakiler gibi farklı havaları ve ilginç senaryoları %100 yok, ama sinematografileri güzel(hele babylon berlin cam gibi cam) olduğu için fazla beklentiye girmezseniz çerezlik izlenebilirler. -
(bkz: brick) de güzel örneklerinden biridir.
-
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap