mavi akım

• 15 aralık 1997’de ruslarla mavi akım anlaşması imzalandı. mavi akım'dan alınan gaza ilişkin rusların gönderdiği ilk faturada, anlaşmada belirlenen formülün uygulanmadığı anlaşıldı. fatura, olması gerekenden çok yüksekti. bu fatura kabul edilmedi ve uzmanlardan görüş soruldu. ruslar anlaşma sırasında “hata” yapıldığını belirtip ve düzeltilmesini istedi. milyarlarca dolarlık bir uluslararası anlaşmada “hata” iddiası makul karşılanamazdı.
  
  buna rağmen 2003 yılında dönemin enerji bakanı m. hilmi güler doğalgaz fiyat formülüyle ilgili olarak ruslarla görüşmeye başladı. 19.11.2003 tarihinde enerji bakanı, bazı bürokratların karşı çıkmasına rağmen, ruslarla yapılan tüm anlaşmaları tek fiyat formülüne bağladı. bu anlaşmayla botaş tahkim hakkından vazgeçti.
  
  m. hilmi güler formül değişikliğini büyük bir başarı olarak kamuoyuna sundu. ancak, yeni formül nedeniyle türkiye’nin uğradığı zarar 2007 yılı sayıştay raporuyla ortaya çıktı. başlangıç zararı tam olarak 526.443.968 abd dolarıydı.
  
  chp konunun takipçisi oldu ve hazine'nin zarara uğratıldığı gerekçesiyle yargıya başvurdu. hilmi güler’in soruşturma izni vermediği botaş yönetiminin sorumluluğuna gidilemedi. ancak epdk için yürüyen yargılamada yapılan bilirkişi incelemeleri sonucunda mavi akım anlaşmasının sonuçlanmasına kadar hazinenin 15 milyar abd dolar zarar edeceği ortaya çıktı. yani aile başı 1.000 dolar sadece bu formül değişikliği sebebiyle ödedik. bütün belgelere ve bilirkişi raporlarına rağmen diğer yolsuzluk dosyalarının başına gelen bu dosyanın da başına geldi. dava kapatıldı.
  
  bu defa 2005 yılında botaş yönetimi oluşan haksız durumu düzeltmek amacıyla ruslara başvurdu. fakat ruslar bu talebi kabul etmedi. tahkim hakkı da kalmadığı için türkiye çaresiz kaldı.
  
  kaynak: aykut erdoğdu
• mavi akım projesi olarak bilinen ve türkiye ile rusya arasında 1997 yılında imzalanan anlaşma ile 25 yıl süreyle, türkiye’nin rusya’dan yılda 16 milyar metreküp doğalgaz satın alması öngörüldü.
  
  rusya, türkmenistan`dan 20 milyar metreküp doğalgaz alacak ve 1000 metreküpüne 36 dolar ödeyecekti. ancak rusya türkmenistandan 36 dolara aldığı gazı türkiyeye 117 dolardan satacak ve bu doğalgaz, samsun`da teslim alınacaktı.
  hâlbuki türkmenistan, aynı gazı türkiye`ye 1000 metreküpü 70 dolardan satmaya hazırdı. bu anlaşma ile türkiye, her yıl 560 milyon dolar daha fazla para ödemek durumunda kaldı.
  
  bu duruma çok şaşıran türkmenbaşı, mesut yılmazın moskovadaki temasları sırasında cumhur ersümeri adeta fırçalamış,neden rusyadan doğalgaz almakta ısrar ediyorsunuz? diye sormuştu.
  
  bu anlaşma ile türkiye enerjide % 67 oranında rusya’ya bağımlı hale geldi. (avrupa komisyonu, ab üyesi olmayan bir ülkeden yapılacak enerji kaynağı ithalatında, bağımlılık oranının % 30 ile sınırlanmasını politika olarak benimsemektedir.)
  
  mesut yılmaz, kardeşi turgut yılmaz ve enerji bakanı cumhur ersümer, eylül 1999da moskovaya gidip gazprom yetkilileriyle görüştü. aynı heyette olmasına rağmen bu yemeğe mhp'li devlet bakanı şuayip üşenmez çağrılmadı.
  
  anlaşmanın imzalandığı 1997 ‘den gaz pompalanmaya başlanılan 2002 yılına kadar ki inşa süreci ile ilgili pek çok yolsuzluk iddiası ileri sürüldü, soruşturmalar açıldı, kitaplar yazıldı. enerji bakanı cumhur ersümer bakanlıktan istifa etmek zorunda kaldı.
  
  projenin türkiye kısmını oluşturan samsun-ankara hattının yapımı ihalesiz olarak 340 milyon dolara ohs (öztaş-haznedaroğlu-stroytransgaz) konsorsiyumu’na verildi. (ohs konsorsiyumu içinde yer alan öztaş aş`nin sahibi vehbi özkoç, anap çankaya eski ilçe başkanı, tunca hazinedaroğlu ise hem berna yılmazın akrabası hem de turgut yılmazın iş ortağıydı.)
• turkiyeyi enerji konusunda tek bir kaynaga baglamis olan serefsizlerin, ustune ustluk rusyanin kabul ettiginden pahaliya alarak anlastigi dogal gaz projesi.
• fırat gazel'in kaleme almış olduğu metis yayınları siyahbeyaz güncel kitaplar serisinden çıkan "avrasya'da çözümsüzlüğün öyküsü" alt başlığına sahip kitabın ismi... gazel, mavi akım projesi ekseninde kafkaslar ve orta asya bölgeleri üzerinde bilhassa rusya'nın ve diğer pek çok ülkenin^**** uzun vadeli stratejilerini ele alıyor. mavi akım'ın gerçekleşmesi neticesinde türkiye'nin bölgede olası bir etkinliğinin sürklase edilerek, ülkenin rusya için sırf bir pazar durumuna düştüğünü ve bu düşüş sırasında türkiye'de kimlerin bundan çıkar sağladını(başta mesut yılmaz ve rusya'yla iş yapan türk müteahhitler olmak üzere) ayrıntılı olarak anlatıyor.
• 1997 yılı ecevit, bahçeli ve mesut yılmaz koalisyonunda imzalanan projedir. zamanın özbekistan başkanı aliyev; burda 30 kuruşluk elma dururken siz 1 liralık elmayı neden tercih ediyorsunuz? dediğinde kimsenin umrunda değildi. zira birilerinin cepleri dolacaktı ve öyle de oldu. ayrıca bu sayede rusya dibe vurmuşken bu gibi anlaşmalarla kasasını doldurdu, silah aldı ve şimdi millete ağalık taslıyor.
• ruslar'ın yaptığı jest ile yeni ismi türk akım olan doğal gaz boru hattı projesi.
• türkmenistan'ı zor durumda bırakan boru hattı projesi. bu anlaşmanın imzalanmasıyla birlikte, daha önceden prensipte anlaşılmış olan, türkmenistan'ı rusya monopolünden kurtaracak olan trans-hazar petrol boru hattı projesi rafa kalkmıştır. sonuçta, türkmenistan dağıtım şebekesi rusların elinde olduğu için, ruslarla gaz konusunda ayrı bir anlaşma yapmak zorunda kalmıştır.
• http://haber.gazetevatan.com/…ildi/270410/9/siyaset
• su anda turkiye'nin rusya'dan aldigi gazi ukrayna, romanya ve bulgaristan guzergahindan gecirip getirmesinin cok karli olmadigini (yok uzun, arada fire veriliyor, kafasina gore gaz yuruten ulkeler, vs.) farkeden super zeki kisilerin "ulan biz bunu pasa pasa karadeniz'in altina boru doser, samsun'dan cikaririz ucunu, super olur" demeleri sonucu ortaya cikan projenin adi. tabii karadeniz boru degil, onun altina dosemek de epey masrafli ve birileri icin coook kazancli. [rusya ve karadeniz rotasinin alternatifi de turkmenistan'dan alinacak olan gazi ya iran ya da azerbaycan uzerinden getirmek, meraba televole.]
• rusya'nın ukrayna'yı işgali nedeniyle italyan şirket eni çekildi diye haberler çıkan boru. daha doğrusu boru hattı.