• --- spoiler ---

    buradan 3 hector'a da sesleniyorum. ne istediniz lan kızdan?

    --- spoiler ---
  • olayları yoluna koymaya çalışan hector'un başından geçenleri anlatan 2007 yılı ispanya yapımı taş gibi bilimkurgu aksiyon filmi. türkçeye çevrildiğinde zaman cinayetleri gibi bir anlama gelen ismine aldanıp seri cinayet filmi gibi düşünülebilir, ancak işin aslı öyle değil. hector eşiyle beraber yeni evlerine taşınmanın keyfini sürmektedir. insanın başına ya meraktan ya yaraktan gelirmiş diye boşuna dememişler. hector da elindeki dürbünle ileride gördüğü soyunan bir hatunun peşinden gittiğinde başına gelmedik kalmaz. sonrasında karşısına arif susam tipli bir bilimadamı çıkar. bu bilimadamını filmi yazıp yöneten nacho vigalondo oynamaktadır. hector'un ingiliz kralları gibi 1. hector, 2. hector gibi sürümlerinin etrafta dolaştığını söyler ve hector'u içinden çıkılmaz olaylara sürükler.
    film içinde zaman yolculuğu gibi riskli bir konuyu barındırsa da, akıllı birinin kaleminden çıktığı için mantık hatalarından arınmış taşların yerli yerine oturduğu bir senaryoya sahip. zaten filmi yazan arkadaş 2005 yılında da kısa metraj dalında oscar'a aday olmuş ancak alamamış. yetenekli birisi, takip etmek lazım.
  • imdb' nin önerisiyle izlediğim, milyonlarca bütçe harcamadan da gayet güzel bilim kurgu yapılabileceğini göstermiş film.

    zamanda yolculuk gibi nice babayiğitlerin sıçtığı riskli bir konuyu oldukça basit ele almış ve çığır açmasa da temiz iş çıkarmıştır.

    --- spoiler ---

    ablamızın memeleri ilk dakikalarda tabiri caizse filme tutunmamı sağlamıştır, bana göre filmin kırılma noktası budur.
    --- spoiler ---
  • --- spoiler ---

    2 gr meme yüzünden başına olmadık işler gelen bir adamın hikayesi :)
    meme filmi yani. ama öyle holivud memesi değil. ispanyol memesi.

    hector'un olayın sonunda kadına "çok güzelsin" derken demek istediği de bu. "o memen olmasa idi bunlar olmazdı. ya da benim çük kafam olmasa idi." diyor aslında.

    --- spoiler ---
  • zaman konusunu ele almasına rağmen izlediğim en tutarlı filmlerden biri. çok başarılı buldum.

    aşağısı fena spoiler, dikkat.

    --- spoiler ---

    yanlış anlamaları giderelim. filmdeki bütün olaylar bir kez yaşanmıştır. yani zaman çizgisi tektir. hector zamanda geriye giderek hiçbir şeyi değiştirmemiştir. bu bağlamda hector'un karısı da zaten hiç ölmemiştir. olaylara hector'un gözünden bakarsak:

    1. hector - birisi beni öldürmeye çalışıyor. (niye acaba?)
    2. hector - zamanda geriye gittim. (nası ya?)
    2. hector - 1. hector'un zaman makinesine girmesini sağlamalıyım. (1. hectorken yaşadıklarını bu düşünceyle 1. hector'a yaşatmaya çalışıyor ki o da zaman makinesine girsin, döngü tamamlansın)
    2. hector - yanlışlıkla karımı öldürdüm. (aslında öldürdüğü karısı değil, fakat öyle zannediyor)
    2. hector - tekrar geriye dönüp karımı kurtarmalıyım. fakat aynı zamanda 2. hector yaşadıklarını aynen yaşamalı -karısını öldürdüğünü düşünmeli-, ben olayları değiştirmemeliyim.
    3. hector - hiç bir şeye karışmadım. sadece bisikletli kızı karımla yer değiştirdim, 2. hector'u kandırdım. karımı kurtardım. (yani hector zamanda geriye giderek olayları değiştirdiğini zannediyor, fakat olay aynı)

    1. ve 2. hector zaman makinesine girip kaybolur, 3. hector hayatına devam eder.

    bu arada zaman makinesini kullanan elemanın durup dururken makinede 3. hector belirince duyduğu şaşkınlık da görülmeye değerdi.

    --- spoiler ---
  • tek akisli zaman dusuncesiyle yapilmis guzel film. zaman yolculugunu konu alan cogu film gibi karmasikmis gibi gorunmesinden dolayi fazla ilgi cekmemis olmasi aci bir durum. aslinda cok basit bir kurguyla ilerleyerek temiz bir is cikarmis yonetmen.

    ama her tek akisli zaman dusuncesine sahip film gibi "zaman kaderdir" mantigiyla ilerledigi icin sorgulamadan izlemek gerekiyor. devaminda spoiler var, polis kenara cektirip arabayi baglamadan sanayide sokturun.. pardon ne diyordum karistirdim. devaminda spoiler var, polis kenara cek... lan ne oldu yine? neyse bu igrenc esprimsiyi yapmak kaderimmis. ama tekrar uyariyorum devaminda spo.. tamam sustum.

    tek akisli zaman kurgusundaki zaman yolculugu paradoksu filmdeki bazi noktalari sacma gosteriyor cunku bir noktada ozgur irade olmamasi sonucu cikarmak cok olasi. soyle anlatayim; boyle durumlar genelde kurgufilmlerde "gecmisi kurcalama yoksa evren patlar, acayip seyler olur, o zamanlar genctim hatalar yaptim ama sen farklisin, lan yuru git yok sana zaman makinesi falan" mantigiyla gecistirilir cunku aciklanamayacak bir paradoks olusturmustur. daha basitce izah edeyim, gecmise gidip birseyleri degistirip birilerini oldururseniz bu zaten basindan beri boyle olmustur. yani zaman yolculugu yapmadan once olay zaten olmustur. e peki zaman yolculugu yapmaktan vazgecerseniz? vazgecemezsiniz. iste "alternatif evren"leri iceren zaman yolculugu dusuncesi yerine tek akisli zaman dusuncesi uzerinden ilerleyince paradokslar birbirini kovaliyor. filmde cok basarili sekilde verilen gerilimse hem tek akisli zaman dusuncesine bagli kalip hem de gecmisi degistirebilirmis gibi davranmasinin getirdigi karmasiklik. asagida ne demek istedigimi daha acik anlatiyorum, bak hemen asagida;

    o yuzden dayi1 bahcede oturup(hector demek istemiyorum) kizi soyunurken gordugu anda dayi2 zaten kizi tehdit ederek soyundurtmayi basarmis, dayi3 de dayi2'yi engelleyememis oluyor. cunku dayi2 dayi1'i etkileyen birseyi onun gecmisinde yapiyor. iste bu noktada paradokslarin icinde bogulmamak icin dayi2 yerinde oturup beklemek yerine harekete geciyor. cunku harekete gecmek zorunda. cunku harekete gectigi icin dayi1 kizi soyunurken gordu. yani bu durumda dayi2'nin kendi iradesiyle yapiyormus gibi gorundugu sey aslinda iradesi disinda gerceklesiyor (onun acisindan). yani varolmayan bir sonucu varetmek icin harekete geciyor. e sonuc zaten varolmali degil mi? o yuzden ozgur irade karmasasi ise karisiyor. cunku sonuc sebebi doguruyor (normal evrende genellikle sebep sonucu dogurur)

    bu sebeple "yerinde oturup bekleseydi ya lavuk" diyemiyoruz agiz tadiyla ve bu sebeple film boyunca yaptigi butun sacma seyler de sorgulanamaz oluyor.

    neden sonuc iliskisinin tek akisli zaman yolculugu paradoksuyla harmanlayip karmasaya ceviren izlenesi, uzerinde dusunulesi bir filmi dusuk bir butceyle kotarmak takdiri hakediyor bence. hele ki yuzmilyon dolarlik butceye sahip nice film daha ortasina gelmeden kusma hissiyati yaratip bitse de gitsek havasi estirirken. tabii ki ele aldigi konunun muglakligi/deneyimlenemezligi sebebiyle bir suru arguman, tartisma, catisma yaratabilir, hatta cok basit ve gormezden gelen bir yaklasimi oldugu bile soylenebilir, ama herseye ragmen izlenmeyi hakettigi kesin.

    son bir tavsiye; eger bu filmi sevdiyseniz ve uzerinde dusunmek hosunuza gittiyse, mutlaka ama mutlaka ve kesinlikle mutlaka (abarttim) dzienniki gwiazdowe kitabini okuyun. hatta bosverin filmi mutlaka o kitabi bulup okuyun. cunku genelde butun zaman yolculugu filmlerindeki "kendinle karsilasma yoksa evreni patlatirsin" ucuzculugunun aksine o kitaptaki hikayede zaman yolculugu yapan karakter birbiriyle karsilasir, zaman yolculugu uzerine tartismaya girer hatta sonradan binlercesi bi araya gelip oylama bile yaparlar. iste bu filmdeki tek akisli zaman dusuncesinin en muhtesem aciklamasi o kitaptadir, okuduktan sonra bu filmi yavan bile bulabilirsiniz. kitaptan biraz cumleleri ve anlatimi degistirip (eger okursaniz keyfiniz kacmasin diye) soyle bir ornek vereyim ve bitireyim;

    carsamba ijon'u:
    "persembe gununun ijon'u benden yardim istedi, basim zonkluyordu, nasil bunu anlamamis olabilirdi, surekli konusarak sinirlerimi bozuyordu, 'eger sen persembe gununun ijon'uysan ve persembe gunu sorun hala cozulmemisse demek ki benim yardimim bir ise yaramayacak cunku senin zamaninda devam eden bir sorunu ben oncesinden cozmus olamam' dedim, yataga uzanip islik calmaya devam ettim."

    persembe ijon'u;
    "kabini onarmak icin yardima ihtiyacim vardi carsamba gununun ijon'undan onarim icin yardim istedim. bana 'eger sen persembe gununun ijon'uysan ve persembe gunu sorun hala cozulmemisse demek ki benim yardimim bir ise yaramayacak cunku senin zamaninda devam eden bir sorunu ben oncesinden cozmus olamam' diyerek yataga uzanip islik calmaya devam etti" .....
  • zaman paradoksunu konu eden filmle ilgili izleyicinin kafayı taktığı iki nokta var.

    --- spoiler ---

    birincisi, bu işin bir başlangıcının olması gerektiği... hayır, paradoksta böyle bir şey olmaz. paradoksta, bir sonucun doğurmadığı hiçbir sebep yoktur. yani çekip çıkarabileceğiniz tam bir ilk sebep ve başlangıç olamaz. filmde anlatılan hikaye bir paradoksun içinden alınmış üç özneli bir kesit sadece. o kesite bakıldığında bir baş ve son varmış gibi görünebilir, fakat tüm o yeni durumları tetikleyen unsurlar zaten ha bire tekrar edip durmaktadır. yani geniş perspektifte ne tam bir ilk yolculuk, ne de her şeyi başlatan bir ilk sebep vardır. kısaca, sonsuzluğa bir son biçmenin veya bir başlangıç belirlemenin anlamı yok.

    ikincisi de 2. hector'un 3. hector olduğu sahne... bu sahne hatalı... peki neden? biz 2. hector makineye girdiğinde 2. hector ile kalmalı, onu takip etmeliydik. değişmeyen kişi o. o sahnede karışık saçlı adam ile kalınca o kişiyi sabit kabul etmiş oluyoruz. halbuki o adam makineden çıkan 3. hector'a anlam veremiyor. yani 2. hector'un makineye girmesinden daha önceki bir bilinç düzeyinde... o sahnede biz hector'u takip etseydik, makineye girdiğini ve ışığa maruz kalıp çıktığını görseydik, o karışık saçlı adam da bizim gözümüzde değişmiş olacaktı.

    --- spoiler ---

    yani ilk mevzuda filmde açık yoktur, fakat ikinci mevzuda yönetmen filmin genelinde dantel gibi ördüğü konuda ufak bir hata yapmıştır.

    bu hata için edit:

    --- spoiler ---

    bu hata mantık hatası değil anlatım hatasıdır. veya yetersizliğidir diyelim. sahne anlatımı izleyicinin kafasında soru işareti bırakıyor. geniş planda 2. hector'un makineye girişi var, o sırada herif kapağı kapatıyor. hemen ardından arkası dönük, yine aynı herif makine ayarlarına bakıyor, o sırada içeriden ses geliyor. biz herifin hayatı devam ediyor zannediyoruz. herifi aynı o zamanki herif zannediyoruz. az önce birini gönderdi, şimdi de biri geldi zannediyoruz. halbuki 3. hector çıktığı anda geçmişteki herif var. az öncekinin devamı değil... o ayrımın altı tam çizilememiş.

    --- spoiler ---
  • --- spoiler ---

    hector'un duruma çabuk motive olup işi çözmeye çalışması bence olmamış. bir insan zamanda yolculuğu bu kadar sıradan karşılamamalı.

    --- spoiler ---
  • ismini köşebaşı cinayetler diye türkçeye çevirmek hangi akla hizmettir gerçekten merak ettiğim film.
  • aslında tam da taşlar yerine oturmamış gibi bir film olmuş olsa da senaryo açısından özellikle de lostsever bünyeler için seyirlik hoş bir film.

    --- spoiler ---

    şimdi ortada 3 hector var. bunlardan 3. hector, ilk makineye giren yani en gelecekteki.

    filmi izleyen bizlere göre filmin başında kızı gören hector; 2. hector olarak lanse ediliyor. daha sonra bu hector bandajlı hector oluyor.

    daha sonra bu bandajlı hector (hector 2); daha önce kendisi yaşadığı için geçmişindeki hectoru öldürmek istemekte ki aslında dur bakayım ne olacak diye düşünüp bir bakıma kendi yaşadığı şeylerin üzerinden gidiyor. ancak filmde hector 2 de; bizlerin de asıl zaman olarak takip ettiğimiz zamanın gerisinde ve o da; ondan önce bir hector (hector 3) olduğunun farkında değil. yani film aslında geriden gidiyor (ne demekse).

    şimdi;
    -elimizde herşeyi herkesten daha fazla bilen bir hector 3 var. sondan başa doğru gidersek ihaleyi kapan hector; karısıyla bahçede şezlongta oturan 3. hector.
    -o anda çatıda olan ve ölen kişinin karısı olduğunu sanan hector ise bandajlı hector yani hector 2.

    bonus soru şu: o zaman diliminde hector 1 hangi haltla meşgul. bu; senarist tarafından ya bilerek ucu açık bırakılmış bir şey ya da bir kısır döngü var ya da ne bileyim bir time loop olarak yorumlanmış olabilir gibime geliyor.

    --- spoiler ---
hesabın var mı? giriş yap