iowa

• korku aninda kullanilan bir sozcuk : dikkat arkanda iowa!!
• al capone, john wayne ve kurt vonnegut jr arasindaki tek ortak noktadir. boyle de zorlama bir yerdir. al capone chicago'da polis baskisindan bunaldikca dubuque'taki julien inn oteline kacarmis(muhtemelen chicago polisinin yeryuzunde iowa diye bir yer oldugunu bilmemesinden yararlaniyordu). john wayne iowa'da irlandali bir ciftcinin oglu olarak dunyaya gelmis ama sonrasinda dunyadan holivud'a gocmus ve yuruyusuyle onlari nevadali bir at hirsizi olduguna ikna etmis. yazdiklariyla aklimizi basimizdan alan kurt'un diger ikisiyle alakasi yok bana iowa city'i sevdiren adamdir.
  eger birgun ayova'da yasamak zorunda birakilirsan, "bari iowa city olsun" talebinde bulun derim kendim adima. ama sen, jack kerouac'a kanip dunyanin en guzel kizlarinin yasadigini iddia ettigi baskent des moines'e gidip kerouac'in bu konuda zevksiz biri oldugunu da tecrube edebilirsin. ya da her ne kadar mississippi nehriyle en barisik amerikan kentlerinden biri olsa da nerdeyse yuzde yuzu beyaz amerikali ve bu istatistikten gurur duyan cogunluguyla goze ve bize batan dubuque'u da secebilirsin. kendi adima cok sukur ki iowa'da yasamak zorunda birakilmis degilim, nebraska aci vatana giderken icinden geciyorum bazi bazi.
  
  iowa gariban memleket, gozlerden uzak. her baskanlik secimi senesinin haziran ayinda aday adaylarinin onsecimlerin ilk yapildigi eyalet olmasiyla 4 yilda bir populariteyi yakalar sonra da unutulur. haritalarda misir tarlalarinin icinden gecen interstate yollardan ibaret gosterilir ki ayiptir. misir tarlalari ve interstate meselesi gercektir. ama bunu soylemek ayiptir. iowa'da biraz yasayinca ufo'larin neden inis icin hep bir misir tarlasini sectiklerini dusunmeye baslarsin. eger dusunurken yuz ifaden mustafa topaloglu'nunki gibi degilse sakin ol sadece bir bilimkurgu yazari olmak uzeresin. ama yine de maine'de ve iowa'da akla mukayyet olmakta yarar var, ikisi de ucurur adami.
  
  hepsinden ote, hayatimda en hayranlik duydugum yolculuklardan birinin gerceklestigi yer olmasi nedeniyle yine de severim ayova'yi. bir erkegin, ne kadar yasli ve ne kadar yavas olursa olsun(saatte 5 mil) degisebilecegini soyleyen yolculuk 5 temmuz 1994 gunu, bundan baska ovunecek seyi olmayan laurens adli kentte baslamis ve tam 6 hafta surmus. 30 yillik bir cim bicme makinesiyle yola cikip 250 mil uzakliktaki 10 yildir konusmadigi kardesine bir bucuk ayda ulasan 73 yasindaki alvin straight'in yolculugu gercekten etkileyicidir. bu nefis yolculugu anlatan guzel filmde alvin'in yolculuk icin alisveris yaptigi marketteki kasiyerin, alvin'in wisconsin'e yolculuk edecegini duydugundaki yaniti, iowa'nin cimlerin buyumesini seyretmekten ibaret sosyal hayatinin tarifidir;
  "wisconsin? i hear that's a big party state."
• amerikanın çankırısı,
  
  buradan adam çıkmadığına dair muhabbetler yapılır, en meşhur iowa'lı james t. kirk'dür ... anlayın artık...
• abd'nin ve dünyanın mısır ihtiyacının yüzde pekçoğunu karşılar bu eyalet
• dun itibariyla amerika'nin escinsel evlilik yasagini kaldiran ucuncu eyaleti. (massachusetts ve california'dan sonra) bugun herkesin yuzunde bir sevinc var. herkes birbirine iowa'li olmaktan gurur duydugunu soyluyor ve tum eyalette bir bayram havasi var, kutlamalar, yuruyusler. gurur duymakta haklilar. california ve massacuhetts degil burasi, iowa.^*
• amerikan başkanlık seçimlerinde özel yeri olan bir eyalet. iowa gerek nüfus (3 milyon) gerek yüz ölçümü bakımından orta boyutlu, kendi yağıyla kavrulan, amerika'nın da ortasında yer alan bir eyalettir. en önemli ekonomik ve siyasal meselesi mısır üretimi için sübvansiyon verilip verilmeyeceğidir. yine eyaletin her şeyi olan mısırdan etanol veya bioyakıt üretiminin artırılması eyaletin bir başka meselesidir.
  
  bu kendi halindeki eyaletin, bir yönü, amerikan politik sisteminde ona özel bir yer kazandırmıştır. bu da iowa caucus'udur. iowa caucusu, amerikan başkanlık seçimlerinde, partilerin kendi adaylarının belirlenmesinde ilk yoklamadır. bu yüzden başkan aday adaylarının, kendi partileri içinde ne kadar ağırlığa sahip olduğu iowa'da belli olur. o kadar ki, bu ilk caucus'u kazananlar genelde partilerinin başkan adayı olurlar. bu caucusta tahmin edilenden düşük oy alan bir aday ise, ilk raunttan seçimlere havluyu atmış olur.
  
  iowa'nın bu kadar önemsenmesinin ve ön seçimlerde en başa konmasının nedeni bu eyaletin amerikan toplumunun ortalamasını yansıtmasıdır. nitekim bu eyalet, her iki partinin güç dengesinin denk olduğu bir yerleşim merkezidir. iowa, bir swing state, yani amerikan başkanlık seçimlerinde tam bir mücadele alanıdır.
  
  aynı rekabet durumu kongre ve senato için de geçerlidir. mesela halihazırda bu eyaletten gelen 2 senatörden, bir senatör cumhuriyetçi diğer senatör ise demokrat partilidir. temsilciler meclisinde yer alan 4 iowa milletvekilinin de yine 2'si cumhuriyetçi, 2'si demokrattır.
• slipknot'ın evi.
• iowa misiri ve iowa domuz eti meshurdur, buyuksehir diyeceginiz hic bir sehri yoktur, buna ragmen iki tane iyi universiteye, ve sahane bir ulusal arastirma labaratuvarina (ames) sahiptir. baskanlik on secimleri burada baslamasa on yilda bir haber cikacak bu eyalet secimler sayesinde dort yilda bir amerikan kamuoyunun gundemine oturur. oyle bir yerdir ki bu entriyi yazarken bile baydim.
• dogru duzgun hic unlu iowa'li olmadigi icin en meshur iowa'li, hayali karakter james t. kirk icin bir anit yapilan gariban eyalet.
  
  http://en.wikipedia.org/…f_captain_james_t_kirk.jpg
• bana muthis bir sicagi ve misiri animsatan abd eyaleti. kis mevsiminde gitseydim muhtemelen "ne soguk memleketti" diye anardim. karasal iklim hukum surer topraklarinda. ama misiri o kadar lezzetlidir ki iowa'dan sonra patlamis misir disinda misir yemedim sanirim, daha dogrusu iowa misirina ulasmanin imkansiz oldugunu bildigim icin canim misir cekmedi.
  
  ayrica (bkz: cedar rapids)