ego depletion

• benlik kontrolünde dayanma gücü modeli'nin baz aldığı ana kavram.
  
  bu modelin temel çıkarımı, benlik kontrolünü sağlayan mekanizmanın kullandığı kaynağın belirli bir sınırı olduğu ve benlik kontrolü eylemlerinin bu kaynağı tükettiği yönünde.
  
  yapılan ilk çalışmalarda bu süreç kandaki glukoz miktarı gibi fizyolojik temellere de dayandırılıyor (başlıkta detaylı bilgi mevcut).
  
  buna göre, kandaki glukoz miktarı, benlik kontrolünü sağlayan “kaynak” olarak ifade edilen şeye karşılık gelmekte. bu miktar düştükçe benlik kontrolünü gerçekleştirmek zorlaşır ve hatta bu miktar bir şekilde artırılırsa ortaya çıkan durum telafi edilebilir ve böylece benlik kontrolünde yaşanan başarısızlıkların önüne geçilebilir.
  
  araştırmalar yapılır, sonuçlar hayli ilginçtir: yutularak kana karışan glukozun beyne olan etkisi üzerinden değil, ağızdaki glukoz reseptörleri aracılığıyla beyne iletilen mesajlar yoluyla daha iyi benlik kontrolü performansı gösterildiğini ortaya koyulur. ağızda glukoza duyarlı olan reseptörler, beyindeki ödül, güdülenme ve motor kontrol ile görevli bölgelerle bağlantılıdır. bu bölgelerin uyarılması bireylerde güdülenme ve hedefe yönelik davranış düzenlemeyi harekete geçirmektedir. araştırmanın yöntemi de çok gariptir bu arada, meraklısına okumasını kesinlikle tavsiye ederim.
  
  araştırmacılar bu garip durumu açıklamaya çalışırken iki seçenek sunuyor:
  
  bunlardan ilk seçenek, ağızdaki glukozu tespit eden reseptörler yoluyla anterior singulat korteks‘in aktive olması nedeniyle benlik kontrolü performansının arttığı yönünde, ikincisi ise ağızdaki glukozun beyinde ödül algısına yol açtığı ve ventral striatumdaki dopaminerjik yollar ile göreve ilişkin güdülenmeyi ve dolayısıyla çabayı artırdığı yönünde.
  
  ben bunu, diyet yapan bir insanın binge-eating dönemine girmesi örneği olarak düşündüğümde, id'in can havliyle önüne gelen her yenilebilir şeye saldırması şeklinde görüyorum. süperego kaynaklarını çoktan tüketmiş ve kapıyı kapatıp çıkmıştır, id kendisini yemeğe verdiğinde ego çaresizce susar ve usulca bu korkunç dönemin geçmesini bekler...
  
  bağlama daha detaylı bakmak için:
  (bkz: benlik kontrolü)
  (bkz: benlik kontrolünde dayanma gücü modeli)